Πυρετός για πυρηνικά όπλα
Στη σκιά της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, ο κόσμος μπαίνει στην τροχιά μιας νέας κούρσας πυρηνικών εξοπλισμών
Σε μια νέα, πολύ πιθανόν ανεξέλεγκτη, κούρσα για πυρηνικά όπλα οδηγείται με μαθηματική ακρίβεια ο κόσμος καθώς το μεταψυχροπολεμικό σύστημα ελέγχου των εξοπλισμών καταρρέει, οι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί στη διεθνή σκηνή οξύνονται και οι παγκόσμιες πυρηνικές δυνάμεις αυξάνουν σταθερά το μέγεθος των οπλοστασίων τους.
Ανησυχία και φόβο προκαλούν τα τελευταία στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας από οργανισμούς που παρακολουθούν την κατάσταση των πυρηνικών οπλοστασίων παγκοσμίως.
Το SIPRI, το Διεθνές Ερευνητικό Ινστιτούτο της Στοκχόλμης για την Ειρήνη, στην τελευταία έκθεσή του, που δόθηκε στη δημοσιότητα τη Δευτέρα, προειδοποιεί ότι η τάση μείωσης των πυρηνικών οπλοστασίων που κυριάρχησε κατά τη μεταψυχροπολεμική εποχή αντιστρέφεται και μια νέα κούρσα είναι πολύ πιθανή την επόμενη δεκαετία.
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) υπολογίζει, στη δική της έκθεση, ότι οι δαπάνες των πυρηνικών δυνάμεων για τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό των πυρηνικών οπλοστασίων τους αυξήθηκαν κατά 9% το 2021, φτάνοντας συνολικά τα 82,4 δισ. δολάρια!
Οι εννέα χώρες του κόσμου που διαθέτουν πυρηνικά όπλα -Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα- συνεχίζουν να εκσυγχρονίζουν τα πυρηνικά οπλοστάσια τους και παρ’ όλο που ο συνολικός αριθμός των πυρηνικών όπλων μειώθηκε ελαφρά μεταξύ Ιανουαρίου 2021 και Ιανουαρίου 2022, πιθανότατα θα αυξηθεί την επόμενη δεκαετία. Απ’ το συνολικό παγκόσμιο απόθεμα των περίπου 12.705 πυρηνικών κεφαλών στις αρχές του χρόνου, περίπου 9.440 βρίσκονταν σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις έτοιμες για δυνητική χρήση. Από αυτή την ποσότητα, εκτιμάται ότι 3.732 κεφαλές είχαν τοποθετηθεί σε πυραύλους και αεροσκάφη και περίπου 2.000 -με σχεδόν όλες να ανήκουν στη Ρωσία ή τις ΗΠΑ- διατηρήθηκαν σε κατάσταση υψηλού επιχειρησιακού συναγερμού.
«Ανησυχητική τάση»
Αν και τα συνολικά αποθέματα πυρηνικών κεφαλών της Ρωσίας και των ΗΠΑ συνέχισαν να μειώνονται το 2021, αυτό οφειλόταν στην αποσυναρμολόγηση όσων είχαν αποσυρθεί από το ενεργό απόθεμα πριν από αρκετά χρόνια. Ως εκ τούτου, ο αριθμός των κεφαλών των εν ενεργεία αποθεμάτων των δύο χωρών παρέμεινε σχετικά σταθερός.
Η Ρωσία και οι ΗΠΑ συνεχίζουν να διαθέτουν αθροιστικά περισσότερο από το 90% όλων των πυρηνικών όπλων στον πλανήτη. Οι άλλες επτά πυρηνικές δυνάμεις είτε αναπτύσσουν, είτε εγκαθιστούν νέα οπλικά συστήματα, είτε έχουν ανακοινώσει την πρόθεσή τους να το κάνουν. Η Κίνα βρίσκεται εν τω μέσω μιας σημαντικής επέκτασης του πυρηνικού οπλοστασίου της. Με βάση δορυφορικές φωτογραφίες, ο κινεζικός στρατός έχει κατασκευάσει περισσότερα από 300 νέα σιλό πυραύλων.
«Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η τάση περιορισμού που χαρακτήρισε τα παγκόσμια πυρηνικά οπλοστάσια μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου έχει ανακοπεί», δήλωσε σχετικά ο Χανς Κρίστενσεν βασικός ερευνητής του Προγράμματος Όπλων Μαζικής Καταστροφής του SIPRI και διευθυντής του Σχεδίου Πυρηνικής Πληροφόρησης της Ομοσπονδίας Αμερικανών Επιστημόνων (FAS).
«Όλα τα κράτη με πυρηνικά όπλα αυξάνουν ή αναβαθμίζουν τα οπλοστάσιά τους και τα περισσότερα οξύνουν την πυρηνική ρητορική και τον ρόλο που παίζουν τα πυρηνικά όπλα στις στρατιωτικές στρατηγικές τους. Αυτή είναι μια πολύ ανησυχητική τάση» υπογράμμισε, από την πλευρά του, ο Βίλφριντ Βαν, διευθυντής του Προγράμματος Όπλων Μαζικής Καταστροφής του SIPRI.
Η έτερη έκθεση του ICAN αποτυπώνει με αριθμητικά στοιχεία τη νέα φρενίτιδα για πυρηνικά όπλα. Μόνο οι ΗΠΑ δαπάνησαν πέρυσι 44,2 δισεκατομμύρια δολάρια για τον εκσυγχρονισμό του πυρηνικού οπλοστασίου τους, δηλαδή 12,7% περισσότερα σε σύγκριση με το 2020. Η Κίνα, απ’ την πλευρά της, διέθεσε 11,7 δισ. (+10,4%), ενώ οι αντίστοιχοι προϋπολογισμοί της Ρωσίας (8,6 δισ.) της Γαλλίας (5,9 δισ.) και της Βρετανίας (6,8 δισ.) ήταν επίσης αυξημένοι.
Το Πακιστάν διέθεσε 1,1 δισ. έναντι ενός δισ. το προηγούμενο έτος, ενώ η Ινδία μείωσε τις δαπάνες της στα 2,3 δισ. (έναντι 2,5 το 2020). Το Ισραήλ, η μόνη χώρα του κλειστού κλαμπ των πυρηνικών δυνάμεων που δεν έχει παραδεχτεί ποτέ επίσημα ότι διαθέτει πυρηνικά όπλα, δαπάνησε 1,2 δισ., δηλαδή το ίδιο ποσό με το 2020.