Μπρούκνερ in progress στην εαρινή Αθήνα
Ελλειματική η οργάνωση και εκκωφαντικά θορυβώδης η παρουσίαση της απαιτητικής 8ης Συμφωνίας του Anton Bruckner από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, όπου αντί της ζητούμενης άθροισης παρήχθη μόνον μια απλή παράταξη των παραγράφων της κίνησης
Θα αξιοποιήσουμε το προσφιλές έδαφος καλλιτεχνικού προγραμματισμού της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών προκειμένου να εξορκίσουμε τους υπευθύνους ημεδαπών γραφείων Τύπου, ώστε να εγκαταλείψουν την κατάχρηση εντυπωσιοθηρικής υπερβολής στα δελτία τους, τόσο για την αξία και τη διεθνή προβολή των καλλιτεχνών που στελεχώνουν τις εκδηλώσεις τους όσο και για την ομοιομόρφως διθυραμβική διαφήμιση των εκτελούμενων έργων. Ουδείς και ουδέν ωφελούνται από την προβλέψιμη χρήση επιθετικών και υπερθετικών στερεοτύπων, η επίκληση των οποίων μάλλον ενισχύει την έναντί τους επιφυλακτικότητα παρά την πειθώ της προβαλλόμενης αξιολόγησης και αποτίμησης.
Ευκαιρία για την έκκλησή μας αποτελεί ο τίτλος «Αποκαλυπτική», για τη συναυλία της 6ης Μαΐου 2022 της ΚΟΑ, με αναφορά στο μόνο έργο της βραδιάς, την μνημειακών απαιτήσεων 8η Συμφωνία του Anton Bruckner. Η αφθονία ηχογραφήσεων τής τελευταίας συμφωνίας που κατόρθωσε να ολοκληρώσει ο συνθέτης (η τριμερής 9η του ανακρούεται ημιτελής) και η αντίστοιχη πληθώρα των συνοδευτικών σημειώσεων των δίσκων είχαν αποτύχει να μάς ενημερώσουν γι’ αυτό το -ούτως ή άλλως στερούμενο αυθεντικότητας αλλά και καθιέρωσης- προσωνύμιο του έργου. Πολλώ μάλλον που η ατυχής προσαγόρευση αντιστρατεύεται το εξαιρετικό συνοδευτικό κείμενο του δελταρίου, που μάς ενημερώνει και για την επιλογή από τον μαέστρο Βασίλη Χριστόπουλο ενός προσωπικού συγκερασμού δύο εκδόσεων του Leopold Nowak για τη συγκεκριμένη συναυλία έναντι άλλων, όπως της αρχικής του Μπρούκνερ και δύο του Robert Haas.
Προσυπογράφοντας την ευγενή στόχευση για «τη βέλτιστη δραματουργική υποστήριξη και ανάδειξη της μουσικής δύναμης και εκφραστικότητας αυτής της εμβληματικής δημιουργίας», η αίσθηση της παρακολούθησης απέδωσε μολαταύτα ελλιπή άρση των συντελεστών, τόσο στο επίπεδο της εκτέλεσης, για το οποίο βοά ο εξέχων συμφωνιστής, όσο και σε εκείνο της ερμηνευτικής ιδιοποίησης αυτού του καθεδρικού μεταξύ των συμφωνιών. Η αδιάπτωτη επιβολή των χάλκινων στην ηχητική εικόνα κάλυπτε συνήθως τα εντατικά ανθιστάμενα έγχορδα του σχηματισμού, με αποτέλεσμα μιαν εκκωφαντικά θορυβώδη διαδικασία. Η άνιση μάχη των ομάδων, με χάλκινα και κρουστά να επικαλύπτουν
κάθε άλλη οργανική δήλωση, συνοδεύτηκε όμως και από έλλειμμα οργάνωσης τής σύνθετης ανάπτυξης και των εσωτερικών μεταβάσεων της συγκεκριμένης συμφωνίας, όπως στο scherzo, όπου, αντί άθροισης, αντιμετωπίσαμε απλή παράταξη των παραγράφων της κίνησης. Χαρακτηριστικά εξάλλου μάς έλλειψαν οι μυσταγωγικές αναλογίες και οι οικονομημένες κλιμακώσεις στο υψιπετούς εσωτερικότητας adagio, καθώς και μια σταθερή μεγαλοπρέπεια βηματισμού που διασφαλίζει την υπερκόσμια παράμετρο αυτού του κέντρου βάρους μιας Συμφωνίας, της οποίας επιπλέον την αφιέρωση είχε αποδεχθεί υποστηρικτικά ο αυτοκράτορας Φραγκίσκος Ιωσήφ!
Ακόμη και λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη μαρτυρία του προορισμένου για την πρώτη εκτέλεση της Συμφωνίας μαέστρου Felix von Weingartner, ότι το Finale απηχεί την συνάντηση του μονάρχη με το τσαρικό ζεύγος στο
η έλλειψη ευγένειας των χάλκινων, καθώς και το -ομολογουμένως επίκαιρα- στρατοκρατικό κρεσέντο, δυστυχώς επέτειναν την αμηχανία διαχείρισης και του συγκριτικά σύντομου καταληκτικού μέρους, επιβεβαιώνοντας τον μακρύ δρόμο που απομένει για μιαν ικανοποιητική απόδοση αυτού του συνθέτη από ελληνικές καλλιτεχνικές δυνάμεις.