«Το να ψάξεις για δουλειά είναι μια δουλειά από μόνο του»
Μια ΜΚΟ καλύπτει τα κενά και τις ελλείψεις του κρατικού μηχανισμού, αλλά δεν μπορεί να παρακάμψει το γεγονός ότι ακόμα και να σε δεχτούν ως πρόσφυγα, ισοδυναμεί με δύο χρόνια χωρίς ταυτότητα, οπότε για ποια ένταξη μιλάμε;
Μην μπορώντας να βγάλει άκρη με τις δημόσιες υπηρεσίες ή τις ιστοσελίδες εύρεσης εργασίας, ο Αμπντούλ είχε απευθυνθεί στην International Rescue Committee Hellas (IRC) η οποία, μέσω του προγράμματος Resilient Futures, με τη χρηματοδότηση του Ιδρύματος Citi, υποστηρίζει πρόσφυγες, μετανάστες και ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Την άκουσε από κάποιο γνωστό του.
«Τότε, άλλαξαν πολλά πράγματα. Διότι το να ψάξεις για δουλειά είναι μια δουλειά από μόνο του. Πέρασα μία εβδομάδα εκπαίδευσης με τον εργασιακό σύμβουλο. Μου έδειξαν πώς να χρησιμοποιώ διάφορες εφαρμογές, όπως η Χρυσή Ευκαιρία, πώς να μεταφράζω μέσω του google, όταν δεν έχει αγγλικά. Πώς να χρησιμοποιούμε apps, πού να απευθυνθούμε, πώς να φτιάξουμε το βιογραφικό μας. Έμαθα βασικές λέξεις στα ελληνικά».
Με άλλα λόγια, μια ΜΚΟ καλύπτει τα κενά και τις ελλείψεις του κρατικού μηχανισμού, ως προς την εργασιακή ένταξη προσφύγων και μεταναστών. Γι’ αυτή την ένταξη μίλησε πρόσφατα και ο πρωθυπουργός (αναφερόμενος στο δημογραφικό ζήτημα), επιφυλάσσοντας ωστόσο για τους «αλλοδαπούς» (sic) μόνο κακοπληρωμένες και επισφαλείς θέσεις εργασίας σε τουρισμό και αγροτικό τομέα. Μια ένταξη που μοιάζει με κακόγουστο αστείο σε μία χώρα που κάνει ολοένα και πιο εχθρικό το
περιβάλλον, ακόμα και για ανθρώπους που έρχονται από εμπόλεμες ζώνες. «Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι αυτό με τα έγγραφα. Ακόμα και να σε δεχτούν ως πρόσφυγα, μπαίνεις σε μια ατελείωτη γραφειοκρατική διαδικασία, χωρίς να σε βοηθήσει κανείς, μένεις ακόμα και για δύο χρόνια χωρίς ταυτότητα. Αυτό επηρεάζει τις ευκαιρίες για δουλειά. Περιμένεις χωρίς έγγραφα, χωρίς ραντεβού για πολύ καιρό, χωρίς να έχεις τίποτα εκτός από τα χρήματα που σου δίνουν για να περνάς τον μήνα. Αν είσαι πρόσφυγας, αποδέχεσαι την κατάσταση, δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Άλλωστε, έρχεσαι από έναν πόλεμο και το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να περιμένεις και να περιμένεις...» δίνει σκωπτικά την εικόνα ο Αμάρ από τη Συρία.
Δεν υπάρχει πρόσβαση σε μαθήματα ελληνικών
Ο Αμάρ ήρθε το 2017 στην Ελλάδα και πήρε άσυλο το 2019. Στην αρχή, τον έστειλαν από τη Χίο «σε ένα καμπ στη μέση του πουθενά», στη Λάρισα, «όπου απλά μπορείς να... αυτοκτονήσεις, δεν μπορείς να ζήσεις». Μόνο για να πάει στην πόλη έπρεπε να σπαταλήσει περίπου 6 ευρώ. Πήγε μια-δυο φορές για να ψάξει για δουλειά, ρωτώντας ανθρώπους σε καφέ, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Μετά ήρθε στην Αθήνα. Αλλά το εμπόδιο της γλώσσας παρέμενε.
«Κανείς δεν μαθαίνει τη γλώσσα στους πρόσφυγες
επίσημα, δεν έχεις πρόσβαση σε μαθήματα ελληνικών ώστε να είσαι σε θέση να ψάξεις για δουλειά. Δεν σε βοηθάνε πέρα από το να σου δώσουν ένα έγγραφο. Στη Γερμανία σε ‘αναγκάζουν’ να μάθεις γερμανικά για να βοηθήσεις τον εαυτό σου, δεν θα σου δίνουν απλά χρήματα για να κάθεσαι σε ένα σπίτι. Εγώ έχασα μάλιστα και δουλειά επειδή δεν μιλούσα ελληνικά, ήθελαν κατά προτεραιότητα κάποιον που να γνωρίζει» αναφέρει ο Αμάρ.
Τελικά, αφού πήρε μέσω της IRC Hellas τα εφόδια που χρειαζόταν για να μπει στη αγορά εργασίας, στάθηκε πιο τυχερός από πολλούς συμπατριώτες του: έχει δουλέψει μέχρι σήμερα σε δύο εταιρείες που χρειάζονταν αραβόφωνους. Και στις δύο αντιμετωπίστηκε με σεβασμό. Μοιάζει η περίπτωσή του με φωτεινή εξαίρεση. Όπως εξιστορεί ο ίδιος, οι περισσότεροι φίλοι του από την πατρίδα του διηγούνται πανομοιότυπες ιστορίες κακοπληρωμένης και ανασφάλιστης εργασίας στην Ελλάδα. Όταν τον ρωτήσαμε αν γνωρίζουν το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, απάντησε ότι ο ίδιος ενημερώθηκε για την ύπαρξή του από τη ΜΚΟ (και όχι από τις ελληνικές αρχές), αλλά οι συμπατριώτες του θεωρούν χάσιμο χρόνου το να αναζητήσει κάποιος βοήθεια στην εν λόγω υπηρεσία. Το ΣΕΠΕ έχει μεν ιστοσελίδα στα αγγλικά, αλλά, στην πράξη, από τη στιγμή που θα χρειαστεί επίσημη επικοινωνία, αυτή μπορεί να γίνει μόνο στα ελληνικά.