Νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας: Σκωτσέζικο ντους για δύο;

Σε δύσκολη θέση ο Τζόνσον μετά το νέο αίτημα του Εδιμβούργου για δημοψήφισμα, αλλά εξίσου παρακινδυνευμένη πολιτικά η απόφαση της Στάρτζεον να πετύχει την έγκρισή του από το Ανώτατο Δικαστήριο «παρακάμπτοντας» την κυβέρνηση του Λονδίνου

Αντιμέτωπος με ακόμη έναν πονοκέφαλο είναι ο Μπόρις Τζόνσον μετά το θορυβώδες «πάρτιγκεϊτ», τις βαριές ευθύνες που έχει επωμιστεί με την έμμεση εμπλοκή της Βρετανίας στον πόλεμο στην Ουκρανία και το χάος που προκαλεί το ξήλωμα του πρωτοκόλλου για τη Βόρεια Ιρλανδία στη συμφωνία του Brexit απ’ τον ίδιο. Ο νέος πονοκέφαλος δεν είναι άλλος από το αίτημα του Εδιμβούργου για νέο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Το Λονδίνο έχει πει ήδη όχι, αλλά η σκωτσέζικη κυβέρνηση έχει σχέδιο για να «παρακάμψει» την άρνησή του...

Παρά την επιμονή και την αποφασιστικότητά της στη σταθερή προώθηση του αιτήματός της για έξοδο από το Ηνωμένο Βασίλειο, δεν αποκλείεται η «πρώτη υπουργός» της Σκωτίας, η μαχητική Νίκολα Στάρτζεον, να βρεθεί εξίσου σε δύσκολη θέση, καθώς η στρατηγική της να νομιμοποιηθεί το νέο δημοψήφισμα που ζητεί διά της... δικαστικής οδού μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά παρακινδυνευμένη, ενδεχομένως και αδιέξοδη.

Το θέμα έχει καταστεί κεντρικό στη νέα στρατηγική της Στάρτζεον υπέρ της σκωτικής ανεξαρτησίας την οποία παρουσίασε σε μακροσκελή ομιλία της στο σκωτικό Κοινοβούλιο το απόγευμα της Τρίτης. Όπως είπε, ο πρωταρχικός στόχος της είναι να κερδίσει τη νομική έγκριση του Ανώτατου Δικαστηρίου του Ηνωμένου Βασιλείου για τη διεξαγωγή του νέου δημοψηφίσματος στις 19 Οκτωβρίου 2023, χωρίς την έγκριση της κυβέρνησης του Μπόρις Τζόνσον.

Σε μια πολιτικά ριψοκίνδυνη κίνησή της, η πρωθυπουργός της Σκωτίας έδωσε εντολή στη

συνήγορο της σκωτικής κυβέρνησης Ντόροθι Μπέιν να ζητήσει από το δικαστήριο να συγκαλέσει ακρόαση το συντομότερο δυνατό με θέμα το αν το σκωτικό Κοινοβούλιο έχει το ίδιο την εξουσία να νομοθετήσει για τη διεξαγωγή νέου δημοψηφίσματος.

Συνταγματικοί εμπειρογνώμονες τους οποίους επικαλείται ο Guardian πιστεύουν πως το Ανώτατο Δικαστήριο θα αποφανθεί ότι δεν έχει δικαιοδοσία επί του θέματος, επειδή τα συνταγματικά ζητήματα του Ηνωμένου Βασιλείου διαχειρίζονται αποκλειστικά από την κυβέρνηση του Λονδίνου.

Ο λόρδος Σάμπτιον, πρώην μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου, εξήγησε στο BBC ότι οι δικαστές θα επικεντρωθούν αποκλειστικά στο τι λέει ο νόμος. Όπως εξήγησε ο ανώτερος δικαστής, το πρόβλημα είναι ότι η συνταγματική σχέση μεταξύ Αγγλίας και Σκωτίας ρυθμίζεται κατ’ αποκλειστικότητα από τον Νόμο της Σκωτίας, «πράγμα που σημαίνει ότι το Κοινοβούλιο της Σκωτίας δεν έχει την εξουσία να νομοθετεί για οτιδήποτε επηρεάζει τη συνταγματική σχέση μεταξύ δύο τμημάτων του Ηνωμένου Βασιλείου». «Πρόκειται πραγματικά για μια πολύ δύσκολη πορεία που έχει χαράξει η Νίκολα

Στάρτζεον για τον εαυτό της» συμπλήρωσε με νόημα ο δικαστής.

Από την πλευρά του, ο Σιάραν Μάρτιν, πρώην ανώτερος υπάλληλος της δημόσιας υπηρεσίας του Ηνωμένου Βασιλείου, που βοήθησε στη διαπραγμάτευση των όρων του δημοψηφίσματος του 2014 και που τώρα είναι καθηγητής στη Σχολή Διακυβέρνησης Blavatnik στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, δήλωσε ότι μια απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου θα ήταν η καλύτερη ευκαιρία της Στάρτζεον να εξασφαλίσει την έγκριση για νέο δημοψήφισμα.