Oταν τα κορίτσια πετούν στον ουρανό
«Αντιγόνη, μετέωρη» σε σκηνοθεσία της Ρηνιώς Κυριαζή, στο Θέατρο Σφενδόνη
Τι είναι η «Αντιγόνη, μετέωρη» στην οποία μας εισάγει στην παράστασή της η Ρηνιώ Κυριαζή; Για να το μάθουμε, πρέπει πρώτα να ταξιδέψουμε μέχρι την αρχαία ιωνική-αθηναϊκή γιορτή των Ανθεστηρίων. Μια γιορτή τον μήνα Ανθεστηριώνα, Μάρτιο-Απρίλιο με το δικό μας ημερολόγιο, γιορτή,
επίσης, λατρείας των νεκρών, που οι ψυχές τους ξέφευγαν για τρεις ημέρες από τον Άδη και ανέβαιναν στη γη. Γιορταζόταν ο ιερός γάμος, η ένωση της Βασίλισσας με τον Διόνυσο, και ήταν σαν να καταργούνταν τα σύνορα ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο. Για όσο κρατούσε η γιορτή, τα αγόρια και τα κορίτσια της Αθήνας μπορούσαν να συναναστρέφονται χωρίς περιορισμούς, ελεύθερα. Μέρες χαράς, ιδίως για τα ανύπαντρα κορίτσια, για τις «κόρες».
Στήνονταν μεγάλες αιώρες, κούνιες, οι κόρες κάθονταν σε αυτές και αιωρούνταν με τη χάρη της μαριονέτας, πάνω-κάτω, δείχνοντας τις δύο κατευθύνσεις της ζωής, πού είναι μία οδός: ΆνωΚάτω, έρωτας-θάνατος, οι δύο πλευρές του Διόνυσου. Οι άγαμοι άντρες μαζεύονταν, ποιος θα κουνήσει τις αιώρες με τις κόρες, τους τραγουδούσαν άσεμνα τραγούδια και εκείνες απαντούσαν ανάλογα, σε ένα ριψοκίνδυνο παιχνίδι ερωτικής πρόκλησης, μέσα στη μέθη του ιλίγγου της αιώρησης.
Λατρευτικό έθιμο πανάρχαιο, της αιωρούμενης κόρης ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο, που το γνωρίζουμε από μια πολύ πρώιμη αναπαράστασή του στο πήλινο ειδώλιο της «Αιωρούμενης κόρης» από την Αγία Τριάδα της Κρήτης του 16ου αιώνα π.Χ. και που διατηρήθηκε απαράλλαχτο στα νησιά μας μέχρι πρόσφατα σχεδόν, μέσα σε μια ολάνθιστη ανοιξιάτικη φύση. Κόρη αιωρούμενη, μιμούμενη το ταξίδι άνω-κάτω της Περσεφόνης, αρχέτυπο μιας ολόκληρης σειράς γυναικών του μύθου που διαλέγουν τον τελετουργικό θάνατο της Αιώρας κάνοντας βρόχο τη νυφική τους ζώνη, ως αντίδραση ή ως έξοδο από τον μη επιθυμητό τους γάμο. Προστίθενται, έτσι, στον θίασο του Διονύσου και στην οικογένεια των θείων παιγνίων.
Από την παλιότερη Ηριγόνη έως την Ιοκάστη και έως την Ελένη, που και εκείνη επίσης τελείωσε απαγχονισμένη αυτόβουλα σε ένα