Ιράν: Oι γυναίκες που… τέντωσαν τα πόδια τους
Είμαι μία από τα εκατομμύρια των καταπιεσμένων γυναικών στο Ιράν τις οποίες εμπαίζουν εδώ και χρόνια». Η Κίμια Αλιζαντέχ ήταν 21 ετών όταν τον Γενάρη του 2020 αποφάσισε να εγκαταλείψει τη χώρα της και να μεταναστεύσει στη Δύση, και συγκεκριμένα την Γερμανία. Το έκανε λίγα χρόνια μετά την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου στο τάε κβον ντο με τη σημαία του Ιράν. Το έκανε με πόνο ψυχής αλλά και μεγάλη αποφασιστικότητα. Μια αποφασιστικότητα που την οδήγησε να αφήσει τα πάντα πίσω της για την ελευθερία.
Η Κίμια, όταν αποφάσισε να φύγει, ήταν έναν χρόνο μικρότερη από τη Μαχσά Αμινί, που πριν από λίγες μέρες άφησε την τελευταία της πνοή στο νοσοκομείο, αφού προηγουμένως ξυλοκοπήθηκε από την «αστυνομία ηθών» διότι δεν φορούσε σωστά τη χιτζάμπ της… Ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου και ήταν μόλις 22 ετών.
«Φορούσα ό,τι μου έλεγαν να φορέσω. Επαναλάμβανα όλα όσα με διέταζαν να λέω» ανέφερε στη δήλωσή της η χάλκινη ολυμπιονίκης όταν ένιωσε ότι μπορούσε πια να μιλήσει με ασφάλεια και συμπλήρωσε: «Πιστώθηκαν τα μετάλλιά μου για τον σεβασμό της υποχρεωτικής μαντίλας. Κανείς από εμάς δεν έχει σημασία γι’ αυτούς».
Μίλησε στην ιστορική εκείνη ανάρτησή της για «την υποκρισία ενός συστήματος το οποίο εξευτελίζει τους αθλητές και τις αθλήτριες και τους χρησιμοποιεί για πολιτικές σκοπιμότητες», επικρίνοντας την «υποκρισία», το «ψέμα», την «αδικία» και την «κολακεία» που βασιλεύουν
στην καρδιά του ιρανικού συστήματος. «Κάποιοι πανηγυρίζουν τις επιτυχίες μας, όμως δεν σταματούν την κριτική και δεν επιτρέπουν στις γυναίκες να τεντώνουν τα πόδια τους».
Το βλέμμα της Κίμια και κάθε Ιρανής και Ιρανού που έφυγε από τη χώρα του αναζητώντας την ελευθερία βρίσκεται στραμμένο τις τελευταίες ημέρες στις μεγάλες διαδηλώσεις και τις εξεγερσιακές συνθήκες που επικρατούν σε πολλές πόλεις του Ιράν, που ακολούθησαν την κρατική δολοφονία της 22χρονης Μαχσά. Νεαρές γυναίκες βγήκαν στους δρόμους ανεμίζοντας ή καίγοντας τις χιτζάμπ τους, κόβουν τα μαλλιά τους μπροστά στη φωτογραφία με τη νεκρή αδελφή τους. Οι γυναίκες στο Ιράν φωνάζουν για την ελευθερία και οι φωνές τους ενώνονται με αυτές των Ιρανών που έφυγαν σε άλλες χώρες.
«Εύχομαι και ελπίζω για την ελευθερία των γενναίων κοριτσιών και αγοριών από το Ιράν που διδάσκουν ο ένας στον άλλον ενότητα και αλληλεγγύη. Δείχνετε το θάρρος που πάντα φοβόντουσαν» γράφει αυτές τις ώρες η Ιρανή ολυμπιονίκης που παρακολουθεί τις εξελίξεις στη χώρα της.
Ο ορισμός της πατριαρχίας
Εναν χρόνο μετά τη φυγή της Κίμια Αλιζαντέχ από το Ιράν, μια άλλη γυναίκα που ασχολούνταν με τον αθλητισμό εμποδίστηκε να ταξιδέψει και να συνοδεύσει την ομάδα της στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στην Ιταλία. Πρόκειται για τη Σαμίρα Ζαργάρι, προπονήτρια της γυναικείας ομάδας σκι του Ιράν, στην οποία δεν επιτράπηκε να ταξιδέψει, καθώς δεν είχε την άδεια του συζύγου της, όπως προβλέπεται από την ιρανική νομοθεσία. «Ο ορισμός της
πατριαρχίας» θα σκεφτεί κανείς… «Είσαι δική μου, μου ανήκεις και δεν δικαιούσαι να… ζεις και να αναπνέεις αν δεν το επιτρέψω». Κάτι ανάλογο με αυτό που γράφει η Κίμια, «δεν αφήνουν τις γυναίκες να τεντώσουν τα πόδια τους»… Η υπόθεση της Ζαργάρι κρίθηκε μήνες αργότερα στα δικαστήρια, όπου δικαιώθηκε. Συμβαίνει, βλέπετε, καμιά φορά, να δικαιωθείς αν καταφέρεις να… παραμείνεις ζωντανή.
Τον Μάιο του 2022 φιλοξενήθηκε στην Κρήτη το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα εφήβων-νεανίδων της άρσης βαρών. Λίγες ώρες πριν πέσει η αυλαία στη διοργάνωση, έγινε γνωστό ότι εξαφανίστηκε και αναζητούνταν η 17χρονη αθλήτρια Γιέτκα Τζαμάλι, η οποία είχε μάλιστα κατακτήσει μετάλλιο. Τα ειδησεογραφικά πρακτορεία στο Ιράν ανέφεραν ότι η Τζαμάλι έφυγε από το σημείο όπου είχε καταλύσει η αποστολή της χώρας χωρίς να ενημερώσει κανέναν, την ώρα που συναθλήτριά της έδινε αγώνα. Τελικά, βρέθηκε λίγες μέρες αργότερα στη Φρανκφούρτη, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο.
Η 17χρονη έτρεξε προς την ελευθερία… Στη Γερμανία ίσως να εξακολουθεί να φοράει τη χιτζάμπ της, ίσως και όχι. Αλλά σίγουρα δεν θα ξεφύγει από την πατριαρχία, πληγή κοινή σε Ανατολή και Δύση. Γιατί όσο κι αν μας φαίνεται παράδοξη η ιστορία της προπονήτριας του σκι, δεν απέχει πολύ από επίσης παράδοξες ιστορίες που μπορούν να διηγηθούν γυναίκες της Δύσης, γυναίκες σε ένα χωριό της χώρας μας. Θα πρέπει να ειπωθεί δυνατά και χωρίς δισταγμούς: «Είμαστε με τις γυναίκες του Ιράν που βγάζουν ή δεν βγάζουν τις χιτζάμπ τους. Στηρίζουμε την αυτοδιάθεση των ατόμων σε Ανατολή και Δύση. Και τη δική τους επιλογή κόντρα σε κάθε εξουσία».