Η χαμένη υπόθεση της ανεξαρτησίας
Πριν πέντε χρόνια και κάτι μήνες, τον Σεπτέμβριο του 2017, η Καταλονία πρωταγωνίστησε στα διεθνή πρωτοσέλιδα όταν αποφάσισε να αναμετρηθεί ως ίσος προς ίσον με τη Μαδρίτη. Οι Καταλανοί ζητούσαν την ανεξαρτησία τους σε έναν κόσμο που ίσως και να φαινόταν έτοιμος να την αποδεχθεί. Το πάθος και η βεβαιότητα με τα οποία μπήκε σ’ αυτόν τον αγώνα έκανε τους περισσότερους να συμπαθήσουν τους ίδιους και τον σκοπό τους. Όπως εξάλλου συμπαθούμε πάντα τους μικρούς Δαυίδ απέναντι στους πανίσχυρους Γολιάθ, ανεξάρτητα από το πόσο δίκιο ή άδικο έχει καθένας τους.
Σήμερα τα πρωτοσέλιδα έχουν ξεχάσει τη μικρή Καταλονία, ενώ η ίδια παραμένει πολυεπίπεδα διχασμένη. Θέλουν ακόμη οι Καταλανοί την ανεξαρτησία τους και, αν ναι, πώς ακριβώς σκέφτονται να το πετύχουν αυτό μετά το φιάσκο του ’17;
«Δεν θα σε ψηφίσω επειδή με πρόδωσες»
Αν κάτι χαρακτηρίζει πλέον την κατάσταση στην Καταλονία αυτό είναι η γενικευμένη δυσπιστία και απογοήτευση προς τους πολιτικούς. Πέντε χρόνια μετά από διαβεβαιώσεις, επαναστατικές κορώνες, ένα παράνομο δημοψήφισμα, τη μονομερή και άρα de facto ατυχή ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της περιοχής και τη χειρότερη συνταγματική κρίση στην Ιστορία της Ισπανίας,
οι Καταλανοί είναι ένας πάρα πολύ θυμωμένος λαός, θυμός που εκφράζεται στα μπλουζάκια που φοράνε πολλοί από αυτούς καθημερινά και έχουν τυπωμένο πάνω τους το σύνθημα «Δεν θα σε ψηφίσω επειδή με πρόδωσες».
Οι περιφερειακοί ηγέτες της περιοχής είναι εκείνοι που συγκεντρώνουν τον θυμό του κόσμου. Ο Πέρε Αραγονές, πρόεδρος της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας και ηγέτης της Ρεπουμπλικανικής Αριστεράς (ERC), είναι ίσως ο άνθρωπος που προσωποποιεί περισσότερο απ’ όλους τον θυμό αυτόν. Ο Αραγονές, ο οποίος εξελέγη και λόγω της υπόσχεσης που έδωσε για γενική αμνηστία σε όσους συμμετείχαν στα γεγονότα του 2017, είναι υπέρ μιας διπλωματικής λύσης στα αδιέξοδα της περιοχής, κάτι που φυσικά δεν του συγχωρούν όσοι εξακολουθούν να υποστηρίζουν τη λύση της ανεξαρτησίας, και ειδικότερα η καταλανική Εθνοσυνέλευση (ANC), η ισχυρή και πολύ επιδραστική ομάδα βάσης που πιέζει ασταμάτητα για απόσχιση τα τελευταία χρόνια.
Οι οπαδοί της ANC εκφράζουν ξεκάθαρα την απέχθειά τους στους πολιτικούς και ταυτόχρονα την αποφασιστικότητά τους να συνεχίσουν τον αγώνα για κάτι που φαίνεται πλέον τόσο μακρινό και αδύνατο. Οι ίδιοι δεν πιστεύουν σε καμία διαπραγμάτευση με τη Μαδρίτη και απορρίπτουν αυτόματα όσους την υποστηρίζουν. Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που ενθουσιάστηκαν την 1η Οκτωβρίου 2017, όταν ο τότε Πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζδεμόν αψήφησε την κεντρική κυβέρνηση και τα δικαστήρια της Ισπανίας, διοργανώνοντας το περίφημο δημοψήφισμα. Για τον κόσμο τότε οι περιφερειακοί του πολιτικοί
ήταν ήρωες και ο μόνος εχθρός ήταν το ισπανικό κράτος, όπως εκπροσωπούνταν από τη συντηρητική κυβέρνηση του πρώην πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι. Ο Ραχόι επέμενε ότι το δημοψήφισμα δεν θα πραγματοποιηθεί ποτέ, και πράγματι το προσπάθησε, με συνέπεια οι χιλιάδες Ισπανοί αστυνομικοί που προσπάθησαν βίαια να το σταματήσουν να γίνουν την επόμενη ημέρα πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο.
Η βίαιη αντίδραση των ισπανικών Αρχών, οι ξυλοδαρμοί των ψηφοφόρων, οι σφαίρες από καουτσούκ και οι επιδρομές στα εκλογικά τμήματα είχαν λειτουργήσει τότε βοηθητικά για τους Καταλανούς, καθώς δεν ήταν παρά ακόμη μία απόδειξη ότι έπρεπε να αποσχιστούν τρέχοντας και με κάθε κόστος από την Ισπανία. Περίπου 25 ημέρες αργότερα η περιοχή έζησε τα 5 λεπτά δόξας και ανεξαρτησίας της. Οι Καταλανοί βουλευτές ψήφισαν την ίδρυση μιας ανεξάρτητης Δημοκρατίας, που δεν πρόλαβε όμως να πάρει ούτε ανάσα. Ο Ραχόι απέλυσε τον Πουτζδεμόν και το Υπουργικό του Συμβούλιο, τους επικήρυξε και έθεσε την Καταλονία υπό τον άμεσο έλεγχό του, προκηρύσσοντας νέες περιφερειακές εκλογές. Η υπόθεση «ανεξαρτησία» είχε μόλις τελειώσει. Ο Πουτζδεμόν, προκειμένου να αποφύγει τη σύλληψη, κατέφυγε στο Βέλγιο, ενώ σήμερα βρίσκεται στην Ιταλία. Άλλοι πολιτικοί έμειναν πίσω και αντιμετώπισαν τις συνέπειες των πράξεών τους, μεταξύ των οποίων και η φυλακή για εννέα από αυτούς.
Ο Κάρλες Πουτζδεμόν και οι υπουργοί του δεν κατάφεραν να κάνουν την Καταλονία ανεξάρτητο κράτος, κατάφεραν όμως να τραβήξουν πάνω της τη διεθνή προσοχή, αλλά και να τη φέ
Το κίνημα του 2017 υπέρ της αυτονομίας είναι σήμερα διχασμένο ανάμεσα στους «βιαστικούς» και σ’ εκείνους που περιμένουν τα σημάδια από τη Μαδρίτη