Κέρδη υψηλότερα του 2007 για τις μεγάλες επιχειρήσεις
Ενώ οι υπερχρεωμένοι μικρομεσαίοι καταστρέφονται, οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο, τα διυλιστήρια, οι τράπεζες, οι πάροχοι ρεύματος, και όχι μόνο, καταγράφουν τα υψηλότερα κέρδη της τελευταίας δεκαπενταετίας
Ενώ όλες οι μετρήσεις (ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Ινστιτούτα ΓΣΕΕ και ΓΣΕΒΕΕ κ.ά.) δείχνουν ότι 1 στις 3 επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν άμεσα τον κίνδυνο χρεοκοπίας, ότι πάνω από το 50% των μικρομεσαίων είναι υπερχρεωμένοι, ότι μέγα μέρος της κοινωνίας αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα στέγης και διατροφής, ότι η Ελλάδα βρίσκεται σταθερά τα τελευταία χρόνια στις τρεις τελευταίες θέσεις των 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση το ΑΕΠ εκπεφρασμένο σε μονάδες αγοραστικής δύναμης… Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν, οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις -των τραπεζών συμπεριλαμβανομένων- έχουν… γιορτή.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έχουν δει μέχρι στιγμής το φως της δημοσιότητας, το 2022 οι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο κατέγραψαν ρεκόρ κερδών, ξεπερνώντας ακόμη και την περίοδο 2007-2008, που το ΑΕΠ της χώρας βρέθηκε στο υψηλότερο σημείο της ιστορίας του, δηλαδή στα 240 δισεκατομμύρια ευρώ.
Το ρεκόρ κερδών είχε σημειωθεί το 2007 με κέρδη 11,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Βεβαίως, τότε υπήρχαν στο Χρηματιστήριο 50 εταιρείες περισσότερες από σήμερα.
Τώρα τα κέρδη αναμένεται να ξεπεράσουν κατά πολύ τα 12 δισεκατομμύρια, καθώς οι πρώτες 17 εταιρείες έχουν δημοσιεύσει ισολογισμούς με κέρδη 5,2 δισεκατομμύρια, ενώ οι τράπεζες επέστρεψαν στην κερδοφορία καταγράφοντας για το 2022 καθαρό αποτέλεσμα 4,57 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ποια κρίση;
Η κατακρήμνιση των πραγματικών αμοιβών μέσα από τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων αλλά και η σκανδαλώδης εύνοια προς περίπου τριάντα μεγάλες επιχειρήσεις ως προς τις αναθέσεις μεγάλων έργων και ως προς την πρόσβασή τους στα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης είναι η μία αιτία της εκρηκτικής κερδοφορίας.
Παράλληλα, η τεράστια μείωση των φορολογικών συντελεστών για τις Α.Ε. στο 22% και στο 5% για τη διανομή των κερδών ίσως είναι ακόμη μία αιτία.
Ομως χρυσή ευκαιρία αποτέλεσε για ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων η έμμεση χρηματοδότησή τους από τον κρατικό προϋπολογισμό με τεράστια κεφάλαια μέσω των διάφορων «pass» και επιδοτήσεων. Ειδικά για τα διυλιστήρια και τους παρόχους ηλεκτρικού ρεύματος, επιχειρήσεις για τις οποίες ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προτείνει τη φορολόγηση των υπερκερδών τους για το 2022 με 90%. Επιπλέον, στο πρόγραμμά του περιλαμβάνει και την αύξηση του συντελεστή επί των μερισμάτων από το 5% στο 10% για μερίσματα μεγαλύτερα των 50.000 ευρώ ετησίως.
Αλλά και οι συνθήκες που δημιούργησαν η πανδημία, η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός μαζί με τα προγράμματα άφθονης πρόσβασης στα χρήματα των ευρωπαϊκών ενισχύσεων συμπλήρωσαν τις αιτίες αυτής της έκρηξης.
Διυλιστήρια και τράπεζες
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των μεγάλων αλλά και μικρών μονάδων διύλισης πετρελαιοειδών και των τραπεζών. Ειδικότερα:
• Ρεκόρ κερδοφορίας σημείωσε η Motor Oil το 2022, με τα κέρδη της, μετά την αφαίρεση των οφειλόμενων φόρων, να διαμορφώνονται στα 967,2 εκατ., έναντι κερδών 202,36 εκατ. το 2021 (δηλαδή πάνω από +400%).
• Στο 1 δισ. εκτοξεύθηκαν τα κέρδη της HelleniQ Energy (πρώην ΕΛ.ΠΕ.) το 2022, δηλαδή στο υψηλότερο σημείο της ιστορίας της, καταγράφοντας αύξηση στης τάξης του 250% σε σχέση με το 2021.
• Υψηλότατες κερδοφορίες, αν και σε τεράστια απόσταση από τις δύο προαναφερθείσες επιχειρήσεις, κατέγραψαν και οι μικρότερες του κλάδου Ελινόιλ και Revoil.
• Οι τράπεζες το 2022 επέστρεψαν σε τροχιά κερδοφορίας και παρουσίασαν προ φόρων κέρδη 4,57 δισ. ευρώ, έναντι ζημίας 4,44 δισ. ευρώ το 2021. Τα καθαρά κέρδη των τεσσάρων συστημικών τραπεζών για το 2022 διαμορφώθηκαν σε 3,269 δισ. ευρώ.
Πάροχοι ρεύματος και σούπερ μάρκετ
Η ΔΕΗ κατέγραψε αυξημένη λειτουργική κερδοφορία παρά τη μεγάλη αύξηση των λειτουργικών δαπανών και κυρίως των δαπανών για αγορές ενέργειας και για φυσικό αέριο. Συγκεκριμένα, τα κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) διαμορφώθηκαν στα 953,7 εκατομμύρια ευρώ. Για τους άλλους μεγάλους παρόχους ρεύματος, επειδή τα κέρδη τους ενοποιούνται στις μητρικές τους Μυτιληναίος, ΤΕΡΝΑ, ΔΕΗ κ.λπ., δεν είναι ακόμη εύκολο να καταγραφεί η ακριβής εικόνα.
Για τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ επίσης δεν υπάρχει μέχρι στιγμής ακριβής καταγραφή, καθώς σχεδόν όλες οι εταιρείες του κλάδου δεν είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο και έχουν ακόμη χρονικά περιθώρια δημοσίευσης των ισολογισμών τους.
Ναυτιλιακές
Καθαρά κέρδη που ξεπερνούν τα 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια καταγράφουν οι μεγαλύτερες ναυτιλιακές, ποσό που εν συνόλω θα είναι πολύ μεγαλύτερο. Η αύξηση σε τεράστια επίπεδα λόγω της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία για όλες τις κατηγορίες των φορτίων οδήγησε στο αποτέλεσμα αυτό. Βεβαίως, η συντριπτική πλειονότητα των ναυτιλιακών κάνει τις «δουλειές» της εκτός ευρωπαϊκής ηπείρου. Δεν παύει όμως να είναι σημαντική η ανάμειξη των ιδιοκτητών τους στην εσωτερική πολιτική και οικονομική ζωή μέσω της παρουσίας τους στα ΜΜΕ, στο real estate και στον τουρισμό.