Τα στάδια ανάπτυξης του υδρογόνου και οι στόχοι του 2030

Η ελληνική κυβέρνηση, όπως επισημαίνουν αναλυτές, καθυστέρησε σημαντικά να φτιάξει το ρυθμιστικό πλαίσιο και να εκπονήσει μια στρατηγική για το υδρογόνο, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που προχωρούν ήδη σε σχετικές συμφωνίες

Ηδιαφοροποίηση του ενεργειακού μείγματος της χώρας τις επόμενες δεκαετίες υπαγορεύει τη διείσδυση του υδρογόνου, σε αρκετό μεγάλο ποσοστό, καθώς θα εξυπηρετήσει τον στόχο για μηδενικές εκπομπές άνθρακα μέχρι το 2050. Στην Ευρώπη, η στρατηγική της απανθρακοποίησης έχει ξεκινήσει αρκετά χρόνια πριν και έχουν μπει συγκεκριμένοι στόχοι, όπως με το τρίτο ενεργειακό πακέτο (2019) και τις δεσμεύσεις για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα κτήρια και αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Ακολούθησε ακόμα ένα ενεργειακό πακέτο που ενισχύει τους στόχους το 2019 και θέτει ακόμα περισσότερους, ανάμεσα σε αυτούς και για το υδρογόνο.

Οι καθυστερήσεις στη δημιουργία εθνικής στρατηγικής

Η Ελλάδα και η ελληνική κυβέρνηση, όπως επισημαίνουν αναλυτές, καθυστέρησε σημαντικά να φτιάξει το ρυθμιστικό πλαίσιο και να εκπονήσει μια στρατηγική για το υδρογόνο, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, που προχωρούν ήδη σε σχετικές συμφωνίες. Παρότι έχει συγκροτηθεί από το 2020 επιτροπή από το υπουργείο Ενέργειας για την ανάπτυξη στρατηγικής, το σχέδιο παραμένει άγνωστο, όπως και οι λόγοι της καθυστέρησης, παρά το γεγονός πως προηγήθηκαν όλα αυτά τα χρόνια συναντήσεις και συσκέψεις με τους αρμόδιους φορείς. Αξίζει να σημειωθεί πως το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (2019) προβλέπει πως το ανανεώσιμο αέριο, όπως το υδρογόνο, που θα παράγεται από ΑΠΕ θα μπορεί «να εγχυθεί στο υφιστάμενο δίκτυο φυσικού αερίου και να χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο για τη θέρμανση κτηρίων ή στις μεταφορές». Επομένως, η χρήση του υδρογόνου στο μέλλον σε πολλούς τομείς της καθημερινότητας αναγνωρίζεται ως αναγκαία.

Τα στάδια ανάπτυξης του υδρογόνου

Σύμφωνα με τα όσα έχουν διαρρεύσει από το προσχέδιο της στρατηγικής για το υδρογόνο και που επικαλείται και πρόσφατη έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας, προβλέπεται η ανάπτυξη 750 MW δυναμικότητας ηλεκτρόλυσης και παραγωγή 3.500GW/h υδρογόνου, χρησιμοποιώντας ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έως το 2030. Το προσχέδιο αναφέρει ότι αυτό θα υποστηριχθεί από την ανάπτυξη επιπλέον έργων ανανεώσιμης παραγωγής ενέργειας, ισχύος 3GW. Παράλληλα, προβλέπονται τρεις φάσεις ανάπτυξης του κλάδου του υδρογόνου, όπου στις δύο πρώτες φάσεις (2022-2027) και (2025-2030) γίνεται προσπάθεια να αναδειχθεί η αγορά του υδρογόνου και αυτό το χρονικό διάστημα ουσιαστικά προβλέπεται η δημιουργία των κα

τάλληλων υποδομών, με τη στήριξη βέβαια του κράτους. Την τελευταία περίοδο (20272035) εκτιμάται πως θα αναπτυχθούν μεγάλες ιδιωτικές πρωτοβουλίες.

Πριν λίγες ημέρες, στην αναλυτική έκθεσή του, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας ανέφερε πως η ελληνική κυβέρνηση στοχεύει «να αυξήσει το μερίδιο της θέρμανσης από ανανεώσιμες πηγές με έγχυση βιομεθανίου ή/και υδρογόνου που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο δίκτυο φυσικού αερίου». Ωστόσο, αναφέρει πως «δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι στόχοι ή μέτρα στήριξης και η κυβέρνηση έχει επισημάνει την ανάγκη ανάπτυξης διαφόρων προτύπων και κανονισμών που θα επιτρέπουν την έγχυση ανανεώσιμων αερίων στο δίκτυο». Παράλληλα, τονίζει πως η «κυβέρνηση έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την ανάπτυξη ενός συστήματος εγγυήσεων προέλευσης για το βιομεθάνιο και το υδρογόνο». Οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και οι κατευθύνσεις που έχουν δοθεί είναι η απανθρακοποίηση των συστημάτων θέρμανσης, μέσω της αύξησης των αντλιών θέρμανσης και της αύξησης των συστημάτων υδρογόνου. Όμως αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη σε πολλές χώρες εκτιμάται πως η λύση του υδρογόνου είναι ιδιαιτέρως δαπανηρή για την κάλυψη των αναγκών σε θέρμανση.

Οι δράσεις του ΔΕΣΦΑ

Σε κάθε περίπτωση, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ανάπτυξη του κατάλληλου δικτύου. Στο πλαίσιο αυτό, το τελευταίο διάστημα ο ΔΕΣΦΑ (Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου), σύμφωνα με

πληροφορίες, επικεντρώνεται στην αναζήτηση συνεργασιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην κατεύθυνση αυτή εξετάζεται από τον ΔΕΣΦΑ και τον αντίστοιχο διαχειριστή της Βουλγαρίας, δηλαδή την Bulgartransgaz, η ανάπτυξη ενός δικτύου υδρογόνου μεταξύ των δύο χωρών. Να σημειωθεί πως στο νέο Σχέδιο Προγράμματος Ανάπτυξης 20232033 του ΔΕΣΦΑ προβλέπεται ότι ο διαχειριστής μαζί «με το ΕΚΕΤΑ και άλλες καταξιωμένες εταιρείες από όλη την Ευρώπη συμμετέχει στο έργο με τίτλο “Δυτική Μακεδονία Πράσινες Κοιλάδες Παραγωγής Υδρογόνου (WEMAGH2)”. Το Έργο περιλαμβάνει τη δημιουργία της πρώτης Κοιλάδας Υδρογόνου στη Δυτική Μακεδονία, την Ελλάδα και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη που βρίσκεται στην παλιά βιομηχανική περιοχή ΑΕΒΑΛ, κοντά στην πόλη της Πτολεμαΐδας, ως μέρος του H2 Innovation Hub».

Την ίδια ώρα, συνεχίζονται οι διεργασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο και μέσα στον επόμενο μήνα θα ξεκινήσουν οι τελικές διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σε σχέση με τους κανόνες που θα διέπουν την αγορά του υδρογόνου, όπως ανέφερε την Πέμπτη ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία Φρανς Τίμερμανς, μιλώντας στην Παγκόσμια Σύνοδο Κορυφής για το Υδρογόνο. «Ελπίζω ότι θα μπορέσουν να ολοκληρωθούν πριν από το τέλος του έτους, διότι, για να προμηθεύονται υδρογόνο στη σωστή κλίμακα και στη σωστή τιμή, οι παραγωγοί υδρογόνου χρειάζονται φυσικά αγορές που λειτουργούν καλά. Πριν από το τέλος του έτους θα έχουμε πλήρη εικόνα για το τελικό νομοθετικό πλαίσιο, τη δημόσια χρηματοδότηση και τις αναδυόμενες υποδομές», ανέφερε μεταξύ άλλων.

Στην πρώτη γραμμή η χρήση υδρογόνου / βιομεθανίου στο δίκτυο