Στις εκλογές, πρωτίστως η δημοκρατία πρέπει να νικήσει

O ι επερχόμενες εκλογές γεννούν ελπίδα ότι τελειώνει μια αλαζονική / αυταρχική διακυβέρνηση με νεοφιλελεύθερες συνδηλώσεις, όπου το φαίνεσθαι και η διαστρέβλωση κυριαρχούν, υποσκάπτοντας συστηματικά τη δημοκρατία. Μια διακυβέρνηση που προσβάλλει τη δημοκρατική συνείδηση των πολιτών και το Κράτος Δικαίου, δημιουργώντας ανασφάλεια, τη στιγμή που μια ανάλγητη ταξική πολιτική βαθαίνει την κοινωνική ανισότητα με βάση όλους τους δείκτες (οι οποίοι μειώνονταν την προηγούμενη περίοδο) και καταστρέφει τη δημόσια Παιδεία και Υγεία. Μια κυβέρνηση που όψιμα ανακάλυψε γυναίκες, έμφυλη ανισότητα και εναλλακτικές σεξουαλικές ταυτότητες, επιδιώκοντας με μικρές ενέργειες δήθεν συμπερίληψης να πείσει ότι καταπολεμά τις διακρίσεις, ενώ εμπεδώνει την ανισότητα.

Ολα τα παραπάνω συνοψίζονται στην πολυμέτωπη / συντονισμένη προσπάθεια υπόσκαψης της δημοκρατίας και ιδεολογικής απονομιμοποίησής της. Ο αυταρχισμός και οι συνεχείς εγωπαθείς αναφορές του πρωθυπουργού, που (επιδιώκει να) προβάλλει ότι όλα μόνος του τα κάνει, ενώ όποτε βολεύει δηλώνεται «ανεύθυνος», η συστηματική ενοχοποίηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης μέσω διαστρεβλώσεων, η δήθεν εμπέδωση «αριστείας και αξιοκρατίας», ενώ η ουσία των αξιών αυτών καθημερινά ευτελίζεται, όλα συμβάλλουν στην περαιτέρω διάχυση της έλλειψης εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα και τους φορείς του. Κάτι που παίζει εξ αντικειμένου το παιχνίδι της αντιδημοκρατίας και της Άκρας Δεξιάς. Και πρέπει να τελειώσει. Μάλιστα, για τη στάση της και μόνο απέναντι στην απλή αναλογική, θα έπρεπε να καταψηφιστεί η κυβέρνηση που προκρίνει ιδεολογικά τη νόθευση της λαϊκής βούλησης.

Γνωρίζουμε ότι χαμηλότερη εμπιστοσύνη και μεγαλύτερη απομάκρυνση από τη θεσμική πολιτική εκφράζουν οι νέοι/ες. Συγχρόνως, αυτούς/ές πλήττει περισσότερο η δεξιά πολιτική, αυτούς/ές στοχοποιεί ώστε να απονομιμοποιήσει τις διεκδικήσεις τους, αλλά και αυτούς/ές φοβάται περισσότερο η Δεξιά, ενόψει εκλογών. Άρα, πρωτίστως, γι’ αυτούς/ές και το μέλλον τους πρέπει να απαλλαγούμε από αυτή την κυβέρνηση. Γνωρίζουμε ότι το 2015 καταγράφηκε σαφής αριστερόστροφη απόκλιση των νέων, που πρωταγωνίστησαν στη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ, παρά τη χαμηλή κομματική ταύτιση και τη μαζική τροφοδότηση των αναποφάσιστων. Στις δε εκλογές του 2019, τον ηττημένο ΣΥΡΙΖΑ ψήφισε το 37%

των νέων 17-24 ετών και την Αριστερά συνολικά σχεδόν το 50%, με τις νέες να πρωταγωνιστούν σε ποσοστά, ενώ τη νικήτρια Ν.Δ. ψήφισε μόλις το 31%.

Δεδομένου ότι η διαδοχή των γενεών συγκροτεί την κινητήρια δύναμη των κοινωνικοπολιτικών αλλαγών, το στοίχημα είναι, πάλι, πώς η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τη θεσμική πολιτική δεν θα «πάρει μπάλα» όλες τις πολιτικές δυνάμεις, κόντρα στη σταθερά επιχειρούμενη προσπάθεια εμπέδωσης του «όλοι ίδιοι είναι». Πώς, δηλαδή, η νεολαία που ασφυκτιά -ενώ, όπως δείχνουν ερευνητικά πορίσματα, είναι προοδευτική και έχει σαφή κινηματική διαθεσιμότητα- θα προσέλθει μαζικά στις κάλπες (παρά τα εμπόδια), ώστε να ψηφίσει σύμφωνα με τη συνείδησή της.

Αν και απαραίτητη, η εκλογική συμμετοχή ωστόσο δεν αρκεί. Πρέπει η ψήφος να πάει πέρα από την επιλογή «του μικρότερου κακού», προς την κατεύθυνση ουσιωδών αλλαγών. Για να επιτευχθεί αυτό, σε μια γενιά με πρωτίστως εξατομικευμένες και με ταυτοτικό υπόβαθρο προσδοκίες, θα πρέπει να δημιουργηθεί ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο για όλους/ες. Ως προς αυτό, η (ρεαλιστική / κυνική) σημερινή νεολαία υστερεί. Θα καταφέρει να εμπνεύσει σχετική ελπίδα η Αριστερά, και ειδικά ο ΣΥΡΙΖΑ; Θα μπορέσει να συναρθρώσει επιμέρους διεκδικήσεις σε ένα συνεκτικό, απελευθερωτικό κοινωνικό όραμα που θα εμπνεύσει τη νεολαία με άξονα την ισότητα; Μετά την απαλλαγή από «τη χειρότερη κυβέρνηση της Μεταπολίτευσης», αυτό είναι το κεντρικό, και πιο μακρόπνοο, δημοκρατικό διακύβευμα.

* Η Μάρω Παντελίδου Μαλούτα είναι ομότιμη καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης ΕΚΠΑ