«Σφήνα» Τεχεράνης στο Σουδάν
Ενα χρόνο μετά το πραξικόπημα από τη Δύναμη Ταχείας Επέμβασης, η παροχή από το Ιράν drones στον κυβερνητικό στρατό φαίνεται να γέρνει την πλάστιγγα υπέρ του, ενώ εκατομμύρια συνεχίζουν να λιμοκτονούν
Η«παρουσία» της Ισλαμικής Δημοκρατίας ως στρατιωτικο-πολιτικού παράγοντα κρίσιμης σημασίας σε περιφερειακές συγκρούσεις, από τον πόλεμο στην Ουκρανία μέχρι τον εμφύλιο στο Σουδάν, γίνεται όλο και πιο πυκνή τελευταία, σε μια επίδειξη των ικανοτήτων της στη γεωπολιτική σκακιέρα. Σύμφωνα με χθεσινό ρεπορτάζ του Reuters, τα ιρανικής κατασκευής drones που «πρωταγωνιστούν» πολλές φορές στις από αέρος επιδρομές της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχουν βοηθήσει καθοριστικά τον τελευταίο καιρό τις κυβερνητικές δυνάμεις του Σουδάν να πάρουν το πάνω χέρι στον εμφύλιο που μαίνεται στη χώρα εδώ και ένα χρόνο.
Χάρη στα ιρανικά drones, οι κυβερνητικές δυνάμεις φέρεται να έχουν εμποδίσει την προέλαση της Δύναμης Ταχείας Υποστήριξης των ανταρτών και να έχουν ξανακερδίσει τον έλεγχο περιοχών γύρω από την πρωτεύουσα Χαρτούμ.
Χαμένες ελπίδες δημοκρατίας
Το 2019, η ελπίδα ανέτειλε στο Σουδάν, αλλά για λίγο… Μετά από μαζικές διαδηλώσεις, ο στρατός ανέτρεψε και συνέλαβε τον
Ομάρ αλ Μπασίρ, τον άνθρωπο που κυβέρνησε με αυταρχισμό και σιδηρά πυγμή τη χώρα για τρεις δεκαετίες. Η διευθέτηση που έγινε στη συνέχεια -και με τις ευλογίες της Ουάσιγκτον- ήταν να μοιραστεί ο στρατός την εξουσία με τους πολιτικούς ώστε να δρομολογηθεί η διαδικασία του εκδημοκρατισμού. Σήμερα, παρατηρητές κρίνουν τη στάση αυτή των ΗΠΑ «αφελή», πιθανώς να ήταν και αμήχανη από τη στιγμή που ενδεχομένως αναζητούσαν ένα νέο δρόμο για τον επανακαθορισμό των διαχρονικά πολυκύμαντων σχέσεών τους με το Χαρτούμ.
Το παράταιρο «ειδύλλιο» πολιτικών - στρατιωτικών για το μοίρασμα της εξουσίας είχε απροσδόκητο τέλος δύο χρόνια αργότερα, όταν οι στρατιωτικοί «ξεφορτώθηκαν» τους πολιτικούς και έγιναν οι αποκλειστικοί νομείς της εξουσίας.
Ο στρατηγός Αμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν και ο στρατός πήραν την εξουσία στα χέρια τους με πραξικόπημα. Τα φώτα στον δρόμο για τη δημοκρατία, έσβησαν. Οι ΗΠΑ, κατά την προσφιλή τακτική τους, απλά αναγνώρισαν τη νέα στρατιωτική κυβέρνηση. Μόνο που η ιστορία δεν τελείωσε εκεί. Ο «εσωκομματικός» αντίπαλος του Μπουρχάν, ο Μοχάμεντ Χαμντάν Νταγκάλο, γνωστός ως ο «μικρός Μοχάμεντ», ξεσηκώθηκε πέρυσι κατά των πρώην συντρόφων του και με την πολιτοφυλακή του, τη Δύναμη Ταχείας Υποστήριξης, περικύκλωσε το Χαρτούμ. Έκτοτε, οι αεροπορικές επιδρομές και οι οδομαχίες συνεχίζονται, ενώ οι αμερικανικές υπηρεσίες εκτιμούν πως η εμφύλια σύρραξη είναι «πιθανόν να παραταθεί, καθώς και οι δύο πλευρές πιστεύουν ότι μπορούν να κερδίσουν στρατιωτικά και έχουν λίγα κίνητρα για να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Τώρα οι Αμερικανοί έρχονται αντιμέτωποι με μια ακόμη δυσάρεστη έκπληξη: τη διείσδυση του Ιράν στο εμπόλεμο Σουδάν.
Οπως αποκαλύπτει το Reuters, τα ιρανικά drones έχουν βοηθήσει καθοριστικά τον κυβερνητικό στρατό να αλλάξει την πορεία της σύγκρουσης διακόπτοντας την προέλαση της αντίπαλης παραστρατιωτικής ομάδας του Νταγκάλο και ανακτώντας εδάφη γύρω από την πρωτεύουσα.
Εξι ιρανικές πηγές, περιφερειακοί αξιωματούχοι, διπλωμάτες καθώς και πηγή του σουδανικού στρατού, που ζήτησαν να μην κατονομαστούν λόγω της ευαισθησίας του θέματος, αποκάλυψαν ότι οι δυνάμεις του Μπουρχάν απέκτησαν μη επανδρωμένα μαχητικά ιρανικής κατασκευής τους τελευταίους μήνες.
Περιφερειακή πηγή που επικαλείται το πρακτορείο, προσκείμενη στους κληρικούς
του Ιράν, αποκάλυψε ότι τα ιρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Mohajer και Ababil παραδόθηκαν στο Σουδάν πολλές φορές από τα τέλη του περασμένου έτους, με πτήσεις της ιρανικής Qeshm Fars Air. Σε σχετική ερώτηση του Reuters, ο Σουδανός αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Αλί Σαντέκ, που επισκέφθηκε την Τεχεράνη πέρυσι, απάντησε λακωνικά πως «το Σουδάν δεν απέκτησε όπλα από το Ιράν».
Ωστόσο, ιρανικές πηγές ανέφεραν χαρακτηριστικά πως η υποστήριξη της Τεχεράνης στον στρατό του Σουδάν αποσκοπεί στην ενίσχυση των δεσμών της Ισλαμικής Δημοκρατίας με τη στρατηγικής σημασίας αφρικανική χώρα. Το Σουδάν βρίσκεται στις ακτές της Ερυθράς Θάλασσας, ένα κομβικό σημείο στον γεωπολιτικό χάρτη, όπου «συναντώνται» οι ανταγωνιστικές επιδιώξεις των παγκόσμιων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένου του Ιράν, καθώς ο πόλεμος μαίνεται στη Μέση Ανατολή. Από την άλλη πλευρά της Ερυθράς Θάλασσας, οι Χούτι της Υεμένης, εν μέρει οπλισμένοι από το Ιράν, εξαπολύουν επιθέσεις για να υποστηρίξουν τη Χαμάς στη Γάζα. «Τι κερδίζει το Ιράν ως αντάλλαγμα;» αναρωτιέται δυτικός διπλωμάτης απαντώντας ο ίδιος χαρακτηριστικά: «Τώρα έχουν μια στάση και στην αφρικανική πλευρά της Ερυθράς Θάλασσας».