Χρονιά-ορόσημο το 2024
Μεγάλο είναι το επιχειρηματικό ενδιαφέρον για τα εγκεφαλικά εμφυτεύματα και ο κλάδος συγκεντρώνει τεράστια κεφάλαια, ιδιωτικά αλλά και κρατικά, κυρίως στις ΗΠΑ
Η
Blackrock Neurotech, εταιρεία από το Σολτ Λέικ Σίτι της Γιούτα, φαίνεται ότι είναι ακόμη πιο μπροστά από τη Synchron και τη Neuralink του Ίλον Μασκ έχοντας ήδη εμφυτεύσει το «τσιπάκι» της σε 50 ανθρώπους μέχρι στιγμής. Φιλοδοξεί να θεραπεύσει τη σωματική αναπηρία, την τύφλωση, την κώφωση και την κατάθλιψη. Το τσιπ της Blackrock, που ονομάζεται NeuroPort Array, δίνει τη δυνατότητα σε τετραπληγικούς ασθενείς να ελέγχουν ρομποτικά άκρα και αναπηρικά αμαξίδια, να παίζουν βιντεοπαιχνίδια, ακόμη και να έχουν αίσθηση της αφής.
Η προσέγγιση της Blackrock βασίζεται στη χρήση ενός εμφυτευμένου μικροτσίπ με 96 ακίδες, οι οποίες μπορούν να «διαβάζουν» και να προκαλούν τους ηλεκτρικούς παλμούς της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Μπορεί να τοποθετηθεί οπουδήποτε στην επιφάνεια του εγκεφάλου, ενώ πολλαπλές συσκευές μπορούν να εμφυτευτούν στον εγκέφαλο του ίδιου ατόμου.
Αλλες νεοφυείς επιχειρήσεις έχουν επίσης προχωρήσει σε δοκιμές εγκεφαλικών εμφυτευμάτων, ενώ νέα επιστημο-τεχνικά και κυρίως επιχειρηματικά εγχειρήματα έρχονται διαρκώς στο προσκήνιο. Οι ειδικοί θεωρούν ότι το 2024 θα είναι μια χρονιά-ορόσημο για τον κλάδο, καθώς έχει συγκεντρωθεί μεγάλο επιχειρηματικό ενδιαφέρον γύρω του και κυρίως πολλά κεφάλαια.
«Φαίνεται πως αυτή θα είναι μια χρονιά άνθησης, αλλά στην πραγματικότητα είναι το αποτέλεσμα δεκαετιών εργασίας στον ακαδημαϊκό χώρο», λέει στο Business Insider ο Σάμερ Νόρμαν, επισκέπτης ερευνητής στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνια, ο οποίος είναι επίσης συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Forest Neurotech, μιας νεοφυούς που εγκαινίασε τις δραστηριότητές της τον περασμένο Οκτώβριο. «Νομίζω ότι μόλις αρχίζουμε να νιώθουμε τα αποτελέσματα αυτής της εκθετικής ανάπτυξης», προσθέτει.
Πράγματι, η προσέλκυση χρήματος στην εκκολαπτόμενη βιομηχανία των εγκεφαλικών εμφυτευμάτων είναι εντυπωσιακή. Η Neuralink συγκέντρωσε πρόσφατα επιπλέον 43 εκατ. δολάρια από επιχειρηματικά κεφάλαια ανεβάζοντας το συνολικό ποσό από τη σύστασή της, το 2016, σε περισσότερα από 323 εκατ., σύμφωνα με στοιχεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ. Αναλόγως εντυπωσιακή είναι και η κυβερνητική χρηματοδότηση παρόμοιων εγχειρημάτων από κρατικούς φορείς και οργανισμούς.
Τα κυβερνητικά κονδύλια, ιδιαίτερα από την Υπηρεσία Προηγμένων Ερευνητικών Προγραμμάτων Άμυνας του Πενταγώνου και την «Πρωτοβουλία Εγκεφάλου» του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας, συνέβαλαν καθοριστικά στην προώθηση του κλάδου. Η τελευταία έχει αντλήσει περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια δολάρια σε ερευνητικά κεφάλαια από την έναρξη της χρηματοδότησής της, το 2014.
Διαμορφώνοντας την αγορά
Ωστόσο, το τοπίο είναι ακόμη υπό διαμόρφωση και χρειάζεται να μπουν κανόνες, περισσότερο όμως να αποσαφηνιστεί ποιο θα είναι το «προϊόν» για να καθοριστεί στη συνέχεια η σχετική «αγορά». Οι πιθανές εφαρμογές των νευρικών εμφυτευμάτων είναι πολλές και ποικίλες. Μια από αυτές είναι η θεραπεία νευρολογικών διαταραχών. Για παράδειγμα, τα εμφυτεύματα «βαθιάς εγκεφαλικής διέγερσης» (DBS) έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στη θεραπεία της νόσου του Πάρκινσον. Άλλες πιθανές εφαρμογές περιλαμβάνουν τη θεραπεία του χρόνιου πόνου, του εθισμού, ακόμη και της παράλυσης. Στο μέλλον, τα νευρικά εμφυτεύματα μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την ενίσχυση της εγκεφαλικής λειτουργίας, όπως η βελτίωση της μνήμης ή των μαθησιακών ικανοτήτων. Προφανώς, η δυνατότητα χρήσης τους για μη ιατρικούς σκοπούς εγείρει σοβαρά ηθικά ζητήματα. Η ενίσχυση των γνωστικών ικανοτήτων ή ο έλεγχος της συμπεριφοράς αποτελεί ένα μόνο παράδειγμα δόκιμης χρήσης. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες όσον αφορά την ασφάλεια και τις επιπτώσεις από τη μακροχρόνια χρήση τους, αλλά και για την πιθανότητα παραβίασης ή κακόβουλης χρήσης. Καθώς οι νεοφυείς επιχειρήσεις συνεχίζουν να διευρύνουν τα όρια του δυνατού, τα ηθικά ζητήματα που ανακύπτουν γίνονται σοβαρότερα. Φαίνεται όμως πως η διευθέτησή τους έπεται της σπουδής να «οριοθετηθεί» πρώτα η σχετική αγορά, κυρίως να διαπιστωθεί κατά πόσον είναι βιώσιμη. Ετσι, οι εταιρείες συνασπίστηκαν και δημιούργησαν πρόσφατα την πρώτη βιομηχανική ένωση του εκκολαπτόμενου κλάδου προσπαθώντας παράλληλα να κερδίσουν την εμπιστοσύνη των ασθενών, των ρυθμιστικών Αρχών και του ευρύτερου κοινού. Η κοινότητα του Implanted Brain Computer - Interface Collaborative, ή iBCI-CC, περιλαμβάνει στους κόλπους της και τη FDA, την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ, την Αρχή που εγκρίνει την εμπορική κυκλοφορία ιατρικών συσκευών, συμπεριλαμβανομένων των εγκεφαλικών εμφυτευμάτων. Η πρωτοβουλία έχει σκοπό να διευθετήσει τα ανοιχτά ζητήματα, από τη διαλειτουργικότητα των συσκευών έως την ηθική διάσταση της χρήσης τους και το απόρρητο των δεδομένων. Και πρωταρχικά ποιος θα είναι ο σκοπός των προϊόντων. Όπως εξηγεί στο Bloomberg ο Ματ Ανγκλ, διευθύνων σύμβουλος της Paradromics Inc, βασικό ζήτημα παραμένει η αποσαφήνιση των στόχων της τεχνολογίας των εγκεφαλικών εμφυτευμάτων ενόψει της εμπορικής διάθεσής τους. Όταν, για παράδειγμα, ένα εμφύτευμα προορίζεται να βελτιώσει την επικοινωνία ενός ασθενούς με το περιβάλλον, με ποιο γνώμονα θα μπορούμε να πούμε ότι λειτουργεί καλά; «Θα μετριέται η αποτελεσματικότητά του με τις λέξεις ανά λεπτό που θα μπορεί να πληκτρολογεί ο άρρωστος; Ή από το πόσο χαρούμενος μπορεί να αισθάνεται απ’ το γεγονός ότι μπορεί να πληκτρολογεί;»