Πρόστιμο-μαμούθ από το ΕΣΡ για τον youtuber που βασάνιζε ΑμεΑ σε live streaming

Κύρωση-μαμούθ, ύψους 180.000 ευρώ, επέβαλε - και δικαίως- το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης στον Youtuber Φ.Ζ., γνωστό με το ψευδώνυμο «Hayate» στα social media, ο οποίος πριν από περίπου έναν χρόνο είχε αποκαλυφθεί ότι μετέδιδε από το κανάλι του στο YouTube, σε ζωντανή σύνδεση, σκηνές βασανισμού ατόμων με νοητική υστέρηση, μάλιστα κόβοντας... εισιτήριο σε όσους ενδιαφέρονταν να παρακολουθήσουν το θέαμα. Είναι η πρώτη φορά που επιβάλλεται ποινή από το ΕΣΡ για εκπομπή μέσω Διαδικτύου. Ο Φ.Ζ., ο 35χρονος αρχηγός του κυκλώματος, έχει συλληφθεί από τον περασμένο Φεβρουάριο και σε βάρος του εκκρεμεί ποινική δίωξη σε βαθμό κακουργήματος για «Εμπορία ανθρώπων», «Σωματική βλάβη αδύναμων ατόμων» «Απειλή» και «Έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά λόγω αναπηρίας», ενώ, σύμφωνα με δημοσιεύματα, κέρδιζε έως και 3.000 ευρώ ανά «εκπομπή» στο YouTube και μηνιαίως έως και 8.000 ευρώ.

Επειτα από πλήθος καταγγελιών, το ΕΣΡ εξέτασε το κανάλι με το όνομα Hayate Network Wins, στην πλατφόρμα YouTube, για περιεχόμενο το οποίο μπορεί: α) να προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, β) να θέτει σε κίνδυνο την ηθική και πνευματική ανάπτυξη των ανηλίκων, γ) να προβάλλει σκηνές φυσικής και λεκτικής βίας και δ) να ενθαρρύνει έμμεσα τη βία και το μίσος κατά πληθυσμιακών ομάδων. Οπως διαπίστωσε κατά την έρευνά του το ΕΣΡ, από τον Μάιο 2021 ως τον Νοέμβριο 2023 μεταδόθηκε οπτικοακουστικό περιεχόμενο σε απευθείας μετάδοση (live steaming) μέσω του καναλιού Hayate Network Wins.

Το κανάλι λειτουργούσε με μηνιαίες συνδρομές, που κυμαίνονταν ανάλογα με τα παρεχόμενα προνόμια από 1,99 έως και 9,99 ευρώ τον μήνα. Είχε επίσης περί τους 122.000 εγγεγραμμένους χρήστες και συνολικά ακαθάριστα έσοδα από επιπλέον εθελούσιες χρηματικές καταβολές χρηστών (μέσω superchat)

222.000 ευρώ.

Παλαιότερες εκπομπές ήταν προσβάσιμες σε όλους, ενώ για την απευθείας μετάδοση χρησιμοποιούνταν και άλλες πλατφόρμες.

Τα πρόσωπα τα οποία παρακολουθούσαν σε απευθείας μετάδοση τις επίμαχες εκπομπές πλήρωναν χρηματικά ποσά (donates) για να προβαίνουν οι συμμετέχοντες σε κάποιες συγκεκριμένες πράξεις που τους ζητούσαν (challenges). Χρηματοδοτούσαν, δηλαδή, εξευτελιστικές συμπεριφορές.

Οι πράξεις αυτές ήταν συχνά βίαιες, σεξουαλικού χαρακτήρα, συχνά χωρίς τη συναίνεση των συμμετεχόντων, και συχνά από άτομα ΑμεΑ που δεν ήταν σε θέση να υπερασπι

στούν τον εαυτό τους. Τα πρόσωπα εμπλέκονταν σε καβγάδες, με ανταλλαγή αισχρότατων ύβρεων και άσκηση σωματικής βίας. Υφίσταντο, επίσης, λεκτικές προσβολές αλλά και απειλές από το πρόσωπο που λειτουργούσε και εκμεταλλευόταν το ηλεκτρονικό κανάλι, το οποίο ενίοτε ασκούσε εναντίον τους και σωματική βία. Στην απόφασή του το ΕΣΡ περιγράφει εννέα τέτοιου είδους σκηνές.

Ο εν λόγω «καναλάρχης» ισχυρίστηκε ότι όλοι οι συμμετέχοντες εμφανίζονταν οικειοθελώς στις εκπομπές του, χωρίς κανείς τους να έχει αρμοδίως χαρακτηριστεί ως Άτομο με Eιδικές Ανάγκες. Επίσης, ότι την ευθύνη για την προστασία των ανήλικων χρηστών φέρουν οι γονείς τους, οι οποίοι όφειλαν να κάνουν χρήση των μηχανισμών που τους παρέχει το YouTube για να αποκλείσουν την πρόσβαση των ανήλικων τέκνων τους σε επικίνδυνο περιεχόμενο. Ισχυρίζεται, τέλος, ότι οι εκπομπές του ουδόλως ενθάρρυναν τη βία και το μίσος κατά πληθυσμιακών ομάδων. Το ΕΣΡ επέβαλε κύρωση 80.000 ευρώ για προσβολή της ηθικής και πνευματικής ανάπτυξης των ανηλίκων και άλλες 80.000 ευρώ για την έμμεση ενθάρρυνση της βίας και του μίσους κατά πληθυσμιακών ομάδων, βάσει ιδίως της πνευματικής και σωματικής υστέρησης των μελών τους.