Κατασκευάζεται το φύλο;

τικών σωματικών αλλαγών της ήβης υπόκεινται σε διαρκείς ταυτιστικές αλλαγές φύλου.

Το να σκεφτόμαστε με όρους ταυτοτήτων ισοδυναμεί με το να σκεφτόμαστε με όρους νόρμας. Επιπλέον, το να ανάγονται τα πάντα στον πατριαρχικό κανόνα της κυριαρχίας, απορρίπτει τη δομική αστοχία του πράγματος εξαιτίας της γλώσσας (Langage). Αν δηλαδή θεωρούμε ότι υπάρχει ένας κοινωνικός λόγος (Discours) που ονοματίζει το φύλο των υποκειμένων και αυτά μπορούν να φτιάξουν κοινότητες, η κάθε μια με δικό της κύριο σημαίνον, ανάλογο των σεξουαλικών τους πρακτικών, είναι σα να δεχόμαστε ότι αυτό που λέει κάποιος, εξουσία ή κοινότητες, δεν επέχει καμία αμφισημία στην επικοινωνία. Ενώ εξαιτίας της ύπαρξης του ασυνειδήτου, υπάρχουν κατεξοχήν διαστρεβλώσεις μεταξύ αυτού που λέω, αυτού που θέλω να πω και αυτού που ο άλλος ακούει.

Στο βιβλίο των Ελιασέφ-Μασόν, δυστυχώς, η ψυχαναλυτική σκευή συμπιέζεται στα δύο τελευταία κεφάλαια του βιβλίου («Ανθρωπολογική Μετάλλαξη» και «Μίσος για το Παιδί») καθώς και στα «Συμπεράσματα», δηλαδή σε δέκα από τις εκατό σελίδες. Το κεντρικό επιχείρημα των συγγραφέων, όσον αφορά το μίσος για το παιδί που βιαζόμαστε να του «αλλάξουμε» το φύλο, είναι καταρχήν πολιτικό, ενώ στο βαθμό που αναφέρονται στα ασυνείδητα αισθήματα των ενηλίκων προς τα παιδιά και ψυχαναλυτικό. Ο κοινωνικός θεσμός του σχολείου των αστικών κοινωνιών, με βάση τα παραδείγματα που διαβάζουμε στο βιβλίο, μοιάζει να λειτουργεί ρυθμιστικά ως προς την καταστροφική διαδικασία των χειρουργικών επεμβάσεων και ακρωτηριασμών σε πρώιμη ηλικία. Tο βιβλίο ξεκινά ως πολεμική των πρακτικών φυλομετάβασης που υπερχειλίζουν το διαδίκτυο, επηρεάζοντας τα παιδιά που είναι διαρκώς μέσα σε αυτό. Πρακτικές που εκθειάζονται, οδηγώντας από μια υποτιθέμενη αντίδραση στην εξουσία, στην υποταγή στην εξουσία της τεχνοεπιστήμης και των μάγων γιατρών. Δίνονται πολλές πληροφορίες, ενίοτε όμως κουραστικές, και ένα πλούσιο γλωσσάρι της νέας αυτής διαδικτυακής νεογλώσσας.

Αντί να προσχωρούμε φαντασιακά στον ανταγωνισμό, ας ενσκύψουμε περισσότερο σε αυτό που είναι το ψυχικό διακύβευμα ελευθερίας. Η διαρκής μετατόπιση ως προς το φύλο, την ταυτότητα, το φαίνεσθαι, το εργάζεσθαι και το καταδυναστεύεσθαι.

* Βέρα Παύλου είναι παιδαγωγός-ψυχαναλύτρια

Ο Χρήστος Τσαμπρούνης είναι κοινωνιολόγος-ψυχαναλυτής