Εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα δάνεια της πρώην ΑΤΕ

Τι προβλέπει και ποιους αφορά το σχέδιο για τα «κόκκινα» δάνεια

Εν συντομία

Διαγραφή πανωτοκίων και «κούρεμα» λογιστικού υπολοίπου έως 50% υπό προϋποθέσεις προβλέπει ο παράλληλος εξωδικαστικός συμβιβασμός για τα «κόκκινα» αγροτικά δάνεια της πρώην ΑΤΕbank.

Γιατί ενδιαφέρει

Ο νέος μηχανισμός στηρίζεται πάνω στη βιωσιμότητα του χρέους όπως προκύπτει από τα περιουσιακά στοιχεία των αγροτών, ωστόσο τα ζητήματα αξίας της εμπορεύσιμης περιουσίας των υπερχρεωμένων αγροτών και κτηνοτρόφων προβληματίζουν.

Εναν παράλληλο εξωδικαστικό μηχανισμό για τη ρύθμιση των «κόκκινων» αγροτικών δανείων της πρώην ΑΤΕ καθώς και των οφειλών παραγωγών και κτηνοτρόφων με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου πρόκειται να ενεργοποιήσει έως τις 20 Σεπτεμβρίου η PQH Ενιαία Ειδική Εκκαθάριση ΑΕ, η οποία έχει αναλάβει την ειδική εκκαθάριση των 16 «κακών» ελληνικών τραπεζών. Με πληρωμή αναλόγως των επιδόσεών της (αγγλιστί success fees), όπως αναφέρει απολύτως αξιόπιστη πηγή, η PQH φαίνεται να πείστηκε από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να εισαγάγει έναν μηχανισμό εξωδικαστικής ρύθμισης των «κόκκινων» δανείων της «κακής» Αγροτικής ύψους 1,75 δισ. ευρώ, προκειμένου να καλυφθεί το κενό που αφήνει ο νόμος για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό.

Ο νέος μηχανισμός ουσιαστικά στηρίζεται πάνω στη βιωσιμότητα του χρέους –όπως προκύπτει από τα περιουσιακά στοιχεία των αγροτών– και διαφέρει από τον νόμο για τον εξωδικαστικό συμβιβασμό σε ό,τι αφορά τον αριθμό των πιστωτών, ενώ δεν οδηγεί υποχρεωτικά σε συμφωνία πιστωτών και αντίστοιχη συνολική μείωση του βάρους του οφειλέτη. Συγκεκριμένα, δίνεται η δυνατότητα διαγραφής κεφαλαίου μέχρι του ύψους της αξίας της περιουσίας του αγρότη-οφειλέτη μειωμένης κατά ποσοστό 10%. Για παράδειγμα, αγρότης που έχει χρέος 200.000 ευρώ και η πραγματική εμπορική αξία της ρευστοποιήσιμης περιουσίας του αποτιμάται σε 100.000 ευρώ, θα πληρώσει το 90% της αξίας της περιουσίας του, δηλαδή θα διαγραφούν 110.000 ευρώ χρέους.

Επίσης, γίνονται επανυπολογισμός και επαναπροσδιορισμός της οφειλής σύμφωνα με τα όσα ορίζει ο ν. 3259/2004 «περί πανωτοκίων», δεδομένου ότι θα δίδεται πλέον η δυνατότητα εκ νέου υπαγωγής στις ευεργετικές διατάξεις του νόμου.

Πάντως, για το ευαίσθητο θέμα των αγροτικών χρεών πιθανόν να υπάρξει συνολική λύση το επόμενο διάστημα, καθώς η κυβέρνηση επιθυμεί σφόδρα να υπάρξει αντίστοιχη ρύθμιση και για τις οφειλές των παραγωγών προς τις υπόλοιπες συστημικές τράπεζες.

Η διάρκεια της ρύθμισης μπορεί να φτάσει μέχρι τα δέκα έτη, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία του οφειλέτη ή του εγγυητή, η οποία ωστόσο δεν πρέπει υπερβαίνει τα 75 έτη στη λήξη της ρύθμισης. Σχετικά με την αποπληρωμή, μπορεί να γίνει σε μηνιαίες, τριμηνιαίες ή ανισόποσες συμφωνούμενες με τον οφειλέτη δόσεις, ενώ απαραίτητη είναι η είσπραξη προκαταβολής, το ύψος της οποίας δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το διπλάσιο του ύψους της νέας δόσης ή τα 750 ευρώ.

Χαμηλό θα είναι και το επιτόκιο, καθώς, σύμφωνα με το σχέδιο που εκπονείται, διαμορφώνεται με euribor 6Μ + 4% (πλέον εισφορά ν. 128/75). Λαμβάνοντας υπόψη τη σημερινή τιμή του euribor, το επιτόκιο υπολογίζεται στο 4%. Σχετικά με το ποσό διαγραφής, εάν η ρύθμιση τηρηθεί, το ποσό των εξωλογιστικών τόκων θα διαγραφεί με την εξόφληση του υπολοίπου. Σε αντίθετη περίπτωση το ποσό καθίσταται απαιτητό.

Διαγραφή οφειλών

Σε ό,τι αφορά το «κούρεμα» των οφειλών, ο παράλληλος εξωδικαστικός μηχανισμός που θα λανσάρει η PQH προβλέπει ότι για συνολική οφειλή μέχρι 20.000 ευρώ το ποσοστό έκπτωσης διαμορφώνεται στο 50% του λογιστικού υπολοίπου.

Για συνολική οφειλή μεγαλύτερη ή ίση των 20.000 ευρώ, εφόσον:

α) είναι επαρκώς εξασφαλισμένη, δηλαδή ύψος οφειλής προς ποσό εξασφάλισης μικρότερο του 80%, η εξόφληση δύναται να περιοριστεί στο 90% της λογιστικής οφειλής.

β) είναι μερικώς εξασφαλισμένη, δηλαδή ύψος οφειλής προς ποσό εξασφάλισης μεγαλύτερο από 80%, η εξόφληση δύναται να περιοριστεί στη σημερινή πραγματική αξία από τη ρευστοποίηση της εμπράγματης εξασφάλισης, μειωμένη κατά 10% (βάσει πρόσφατης εκτίμησης).

γ) είναι ανεξασφάλιστη, η εξόφληση δύναται να περιοριστεί στο 50% του λογιστικού υπολοίπου, εφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια πρόσθετης εξασφάλισης και δεν τεκμαίρεται από τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη (λαμβάνοντας υπόψη τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης) βιώσιμη ρύθμιση.

Σημειώνεται ότι ως συμβιβασμός νοείται η εντός τριμήνου από την ημερομηνία έγκρισης του αιτήματος καταβολή του τιμήματος προς οριστική διευθέτηση της απαίτησης, με διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης, συμπεριλαμβανομένου τμήματος του λογιστικού υπολοίπου.

Σε ομηρεία

Προς το παρόν οι περίπου 80.000 αγρότες που χρωστούν στην υπό εκκαθάριση Αγροτική Τράπεζα έχουν μπροστά τους τρεις επιλογές: α) την ένταξη στον αναθεωρημένο νόμο Κατσέλη, β) την ένταξη στον νέο κώδικα δεοντολογίας των τραπε- ζών με την προϋπόθεση ότι θα κριθούν συνεργάσιμοι από τον εκκαθαριστή, γ) να ζητήσουν να υπαχθούν στον εξωδικαστικό συμβιβασμό του ν. 4469/2017, στον βαθμό που έχουν πτωχευτική ικανότητα, δηλαδή αν είναι έμποροι ή διαθέτουν επιχειρηματική ιδιότητα κατά την έννοια του φορολογικού δικαίου.

Σε ό,τι αφορά πάντως τις ευνοϊκότερες ρυθμίσεις και βέλτιστες πρακτικές του κώδικα δεοντολογίας, πολλοί αγρότες με «κόκκινα» δάνεια καταγγέλλουν ότι τους προσφέρονται επιλεκτικά και όχι σε όλο τους το εύρος.

Την ίδια ώρα, εκατοντάδες εξώδικα έχουν σταλεί από τον εκκαθαριστή, που λειτουργεί με τη λογική εισπρακτικής εταιρείας σύμφωνα με τους αγρότες, με τα οποία ζητούνται όχι μόνο τα χρήματα των δανείων και οι τόκοι, αλλά και πανωτόκια, έξοδα τραπέζης κ.λπ., με αποτέλεσμα το αρχικό κεφάλαιο να έχει διπλασιαστεί έως και τριπλασιαστεί σε πολλές περιπτώσεις, ενώ ελλοχεύει ο κίνδυνος αναγκαστικών πλειστηριασμών και κατασχέσεων.