Υποχρεωτική πλέον η επισήμανση της προέλευσης των τροφίμων
Με το νομοσχέδιο για τη διακίνηση και την εμπορία νωπών και ευαλλοίωτων αγροτικών προϊόντων, το οποίο εισάγεται αυτές τις ημέρες στη Βουλή, αντιμετωπίζονται δύο σημαντικά προβλήματα που παρατηρούνται διαχρονικά στη χώρα μας στον ευαίσθητο κλάδο της διακίνησης και εμπορίας των αγροτικών προϊόντων: η καθυστερημένη εξόφληση των τιμολογίων πώλησης και η ελλιπής πληροφόρηση του καταναλωτή για τη χώρα προέλευσης.
Μεταξύ των πωλητών (αγρότες και μικρομεσαίοι μεταποιητές) και των αγοραστών (χονδρέμποροι και αλυσίδες καταστημάτων λιανικής πώλησης) ακολουθείται μια πρακτική συναλλαγών που δύσκολα μπορεί να δικαιολογηθεί. Εχουμε φτάσει μέχρι του σημείου τρόφιμα ανάλωσης 7 και 10 ημερών να πληρώνονται με επιταγές 7 και 10 μηνών ή ακόμη και με ανοικτές τις ημερομηνίες λήξης. Είναι αδιανόητο σε μια περίοδο ο αγροτικός χώρος στερείται ρευστότητας να μετατρέπεται σε πιστωτή των πολυκαταστημάτων και των εμπόρων του χώρου.
Η δυσλειτουργία αυτή της αγοράς έχει διαπιστωθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, γι’ αυτό και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στην έκδοση σχετικής οδηγίας για την καταπολέμηση των καθυστερήσεων των πληρωμών συνολικά στις εμπορικές συναλλαγές.
Ομως οι διατάξεις του ν. 4152/2013, με τις οποίες προσαρμόστηκε η οδηγία στην ελληνική νομοθεσία, δεν αποδείχθηκαν στην πράξη αποτελεσματικές γιατί άφηναν ανοικτή τη δυνατότητα υπέρβασης του συνήθους χρόνου πληρωμής μεταξύ των συμβαλλομένων. Και σε τέτοια περίπτωση, που δυστυχώς έγινε κανόνας, αυτός που πλήρωνε τη νύφη ήταν ο αδύνατος κρίκος της αλυσίδας, δηλαδή ο αγρότης και ο μεταποιητής.
Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις αποκαθιστούν μια δίκαιη ισορροπία μεταξύ παραγωγών και εμπόρων, εξαλείφοντας το φαινόμενο της αδικαιολόγητης και προδήλως καταχρηστικής επιβολής όρων που ευνοούν τις πολύμηνες καθυστερήσεις στις πληρωμές των νωπών και ευαλλοίωτων προϊόντων της αγροδιατροφικής αλυσίδας.
Κρίθηκε μάλιστα επιβεβλημένο η ειδική αυτή ρύθμιση να συνοδευτεί και με ιδιαίτερες προβλέψεις διοικητικών κυρώσεων, ώστε να εξασφαλιστεί η τήρηση των νέων διατάξεων. Οι ποινές που προβλέπονται για τους εμπόρους ξεκινούν από πρόστιμο ίσο με το 30% της αξίας του τιμολογίου και φτάνουν έως 100.000 ευρώ και διαγραφή από τα Μητρώο Εμπόρων, στους δε αγρότες αν δεν γνωστοποιήσουν την καθυστέρηση της πληρωμής εντός 10 ημερών επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 10% της αξίας του τιμολογίου.
Ρυθμίζονται επίσης θέματα που αφορούν την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης για το γάλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και το κρέας. Υλοποιούνται έτσι η πολιτική βούληση και ο στρατηγικός σχεδιασμός της κυβέρνησης, αφού με τη νομοθέτηση αυτή που φέρνει έπειτα από συνεννόηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
α) ικανοποιείται το εκπεφρασμένο αίτημα των Ελλήνων καταναλωτών για ενημέρωση σχετικά με την προέλευση του γάλακτος ως κύριου συστατικού των μεταποιημένων γαλακτοκομικών τροφίμων και την ανάγκη προστασίας τους μέσω της διαφάνειας και ασφαλέστερης ιχνηλασιμότητας,
β) προασπίζονται τα συμφέροντα των Ελλήνων γαλακτοπαραγωγών κτηνοτρόφων σε μια περίοδο κρίσιμη για την κτηνοτροφία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης,
γ) διασφαλίζεται η ποιότητα των ελληνικών γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων απέναντι σε πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού, και
δ) για το κρέας δημιουργείται ένα ολοκληρωμένο σύστημα επισήμανσης και πληροφόρησης του καταναλωτή με κανόνες ιχνηλασιμότητας σε όλα τα στάδια της παραγωγής και διανομής, από τη σφαγή μέχρι τη συσκευασία, για να εξασφαλίζεται ο συσχετισμός μεταξύ του κρέατος και του ζώου από το οποίο προέρχεται το κρέας.
Η σύνδεση των ζυγιστικών μηχανών με τις ταμειακές όπου θα αναφέρεται η χώρα προέλευσης είναι μια ενέργεια αποτελεσματική προκειμένου να αντιμετωπίσουμε το μεγάλο πρόβλημα της βάπτισης εισαγόμενων κρεάτων ως ελληνικών.
Είναι εμπορικά ανήθικο ένα προϊόν να πουλιέται ως ελληνικό ενώ δεν είναι, αντίθετα είναι ορθό να μπορεί ελεύθερα να εισάγεται και να πουλιέται με την ταυτότητα της χώρας καταγωγής του, αφήνοντας στον καταναλωτή την επιλογή αγοράς σύμφωνα με τις προτιμήσεις του χωρίς να τον εξαπατούμε.
Ετσι οι Ελληνες καταναλωτές και οι παραγωγοί θα λειτουργούν πλέον σε ασφαλές νομικό πλαίσιο για την ανάπτυξη καταναλωτικών και παραγωγικών πρακτικών, οι οποίες μεσοπρόθεσμα θα διασφαλίσουν την καταναλωτική εμπιστοσύνη στα ελληνικά γαλακτοκομικά προϊόντα και κρέατα και θα δώσουν ώθηση στην ελληνική παραγωγή και συνολικά στην εθνική οικονομία.