Πέφτει η τιμή του ρεύματος
Μειώθηκε κατά 6% το β΄ εξάμηνο του 2017 και 3,6% το α΄ εξάμηνο του 2018
Εν συντομία
Κατά 9% χαμηλότερα του μέσου όρου της ευρωζώνης πωλείται το ηλεκτρικό ρεύμα στην Ελλάδα.
Γιατί ενδιαφέρει
Η δημιουργία νέων μεγάλων υποδομών θα μειώσει περαιτέρω την τιμή του ρεύματος.
Σημαντική πτώση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα κατά το τελευταίο 12μηνο καταδεικνύουν τα επίσημα στοιχεία της αρμόδιας Ευρωπαϊκής Στατιστικής Αρχής (Eurostat) για την ενέργεια. Ειδικότερα καταγράφηκε μείωση κατά 3,6% του συνολικού –με φόρους– κόστους ρεύματος το α΄ εξάμηνο του 2018 σε σχέση με το α΄ εξάμηνο του 2017. Είχε προηγηθεί μείωση 6% το β΄ εξάμηνο του 2017 σε σχέση με το β΄ εξάμηνο του 2016. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μείωση στην Ευρωπαϊκή Ενωση (3% η Πολωνία) και έναντι σχεδόν μηδενικής μεταβολής στους μέσους όρους της ευρωζώνης και της ΕΕ. Στην Ελλάδα η τιμή του ρεύματος είναι 9% χαμηλότερη του μέσου όρου της ΕΕ και σχεδόν 15% χαμηλότερη του μέσου όρου της ευρωζώνης.
Η τιμή της κιλοβατώρας στη χώρα μας διαμορφώνεται στο 0,1866 ευρώ, εκ του οποίου 0,1132 είναι η καθαρή τιμή και το υπόλοιπο φόροι και πάσης φύσεως επιβαρύνσεις. Στη Γερμανία η τελική τιμή είναι 0,2950, εκ του οποίου 0,1379 είναι η καθαρή τιμή και το υπόλοιπο φόροι.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat κατά το α΄ εξάμηνο του 2018 η μέση τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας των νοικοκυριών στην ΕΕ ήταν σταθερή σε σύγκριση με το α΄ εξάμηνο του 2017 και διαμορφώθηκε στα 20 ευρώ ανά 100 κιλοβατώρες (kWh) ενώ στην Ελλάδα στα 18,73. Η μέση τιμή αερίου στην ΕΕ ήταν επίσης σταθερή και διαμορφώθηκε σε 6 ευρώ ανά 100 kWh το α΄ εξάμηνο του 2018.
Οι φόροι και οι εισφορές αντιστοιχούσαν σε περισσότερο από το ένα τρίτο (37%) των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος που χρεώθηκαν σε νοικοκυριά στην ΕΕ. Για τους λογαριασμούς φυσικού αερίου η αντίστοιχη επιβάρυνση ήταν 27%.
Σχέδιο με… διασυνδέσεις
Η μείωση της τιμής του ηλεκτρισμού και συνολικά της ενέργειας αποτελεί έναν από τους βασικούς στόχους που θέτει το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ). Οι σημαντικότερες πρωτοβουλίες έχουν να κάνουν κυρίως με την καλωδιακή διασύνδεση της νησιωτικής με την ηπειρωτική Ελλάδα.
Στο πλαίσιο αυτό την περασμένη Τρίτη υπογράφηκε η σύμβαση για την εκκίνηση του έργου διασύνδεσης της Κρήτης με την Πελοπόννησο. Θα ακολουθήσει και η διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική. Το έργο είναι το μεγαλύτερο στο είδος του (υποβρύχιο καλώδιο) στην Ευρώπη και από τα μεγαλύτερα στον κόσμο. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε ήδη η πρώτη φάση της υποθαλάσσιας διασύνδεσης των Κυκλάδων και έχουν ξεκινήσει τα έργα για τις φάσεις β΄ και γ΄.
Μέχρι σήμερα τα νησιά που δεν ήταν συνδεδεμένα με το ηπειρωτικό σύστημα αναγκάζονταν να ηλεκτροδοτούνται από γεννήτριες πετρελαίου. Πέραν των σημαντικών αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αυτό συνεπαγόταν και υψηλότερο κόστος, το οποίο κάλυπταν οι καταναλωτές όλης της χώρας μέσω των χρεώσεων υπηρεσιών κοινής ωφελείας (ΥΚΩ) στους λογαριασμούς.
Το συνολικό ποσό αγγίζει τα 700 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων σχεδόν τα 400 αφορούν την Κρήτη και τα υπόλοιπα την ηλεκτρική διασύνδεση των άλλων νησιών. Ο υπουργός Ενέργειας Γιώργος Σταθάκης την περασμένη Τρίτη δήλωσε ότι το συνολικό όφελος για τους καταναλωτές μπορεί να φτάσει το 10% της σημερινής τιμής του ρεύματος.
Ερχονται οι ξένοι
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υιοθετήσει το μοντέλο-στόχο (target model), το οποίο καλούνται να εφαρμόσουν τα κράτη-μέλη για να ενταχθούν στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας. Βασικοί του άξονες είναι:
• Η λειτουργία τεσσάρων αγορών (ενεργειακή χρηματοπιστωτική αγορά, αγορά επόμενης ημέρας, ενδοημερήσια αγορά και αγορά εξισορρόπησης) στο πλαίσιο του χρηματιστηρίου ενέργειας.
• Η ανάπτυξη διασυνδέσεων μεταξύ όμορων κρατών για να δημιουργηθούν περιφερειακές ενοποιημένες αγορές.
Το χρηματιστήριο ενέργειας θα λειτουργήσει μέχρι τα μέσα του 2019 ενώ το ΕΣΕΚ προβλέπει την ανάπτυξη διασυνδέσεων με γειτονικές χώρες (υπάρχει ήδη με Ιταλία, αναπτύσσεται με Βουλγαρία και πιθανότατα θα ακολουθήσει η FYROM).
Στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά οι εταιρείες παροχής ηλεκτρισμού θα ανταγωνίζονται ελεύθερα σε όλες τις χώρες, οπότε θα μπορεί να έρθει μια γερμανική ή γαλλική εταιρεία παροχής ρεύματος και να «χτυπήσει» τις ελληνικές, εκμεταλλευόμενη τις χαμηλότερες τιμές που μπορεί να προσφέρει λόγω μεγέθους.
Ενόψει της εξέλιξης αυτής το ΕΣΕΚ ήδη προβλέπει δέσμη παρεμβάσεων ώστε η ελληνική αγορά να λειτουργεί σε ανταγωνιστικά επίπεδα και στην κατεύθυνση αυτή:
– Απαλοιφή τελών και φόρων που βαρύνουν ανταγωνιστικές πηγές ενέργειας (λιγνιτική παραγωγή, φυσικό αέριο κ.λπ.) – ήδη καταργήθηκε το λιγνιτικό τέλος.
– Θα υιοθετηθεί η λειτουργία ειδικών μηχανισμών που θα διασφαλίζουν τη βιωσιμότητα μονάδων παραγωγής ενέργειας και την επάρκεια ισχύος στην ηπειρωτική χώρα.
– Θα εφαρμοστούν πολιτικές ενίσχυσης της ζήτησης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Στο 10% υπολογίζεται η εκ νέου μείωση στην τιμή ρεύματος μετά την υποθαλάσσια σύνδεση της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα