Γενετικά απάνθρωπα
Ερωτήματα από την επιστημονική κοινότητα για τους πρώτους μεταλλαγμένους ανθρώπους
Εν συντομία
Σημαντική πρόοδος στη γενετική ή τεράστιο ηθικό θέμα η δημιουργία δύο γενετικά μεταλλαγμένων ανθρώπων σε κινεζικό εργαστήριο;
Γιατί ενδιαφέρει
Η επιστημονική γνώση μπορεί να έχει ξεπεράσει κατά πολύ τον σκοπό της.
Διεθνής σάλος προκλήθηκε από την ανακοίνωση του Κινέζου καθηγητή Γενετικής Χι Γιανκούι, ο οποίος σύμφωνα με όλα τα δεδομένα έκανε το πρώτο βήμα για μια πορεία από την οποία δεν υπάρχει επιστροφή. Σε βίντεο που ανάρτησε στο YouTube ο Χ. Γιανκούι ισχυρίστηκε ότι έφερε στον κόσμο τους δύο πρώτους γενετικά μεταλλαγμένους ανθρώπους. Μετά την έντονη αντίδραση της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας η κυβέρνηση του Πεκίνου ανακοίνωσε ότι ήδη διεξάγονται έρευνες για τον εντοπισμό όσων ενεπλάκησαν και απαίτησε την αναστολή όλων των επιστημονικών δραστηριοτήτων σε αυτό τον τομέα.
Στο βίντεό του ο Χ. Γιανκούι ανέφερε ότι «τα δίδυμα κορίτσια γεννήθηκαν πριν από μερικές εβδομάδες» και με παρέμβασή του το γονίδιο CCR5 αφαιρέθηκε από το DNA τους προκειμένου να τα προστατεύσει μελλοντικά από τον ιό HIV. «Καταλαβαίνω ότι η δουλειά μου μπορεί να είναι αμφιλεγόμενη αλλά νομίζω ότι οι οικογένειες χρειάζονται αυτή την τεχνολογία και θα δεχτώ την κριτική που θα μου ασκηθεί».
Αντιδράσεις
Η Τζόις Χάρπερ, καθηγήτρια Γενετικής στο Πανεπιστήμιο UCL του Λονδίνου, σε άρθρο της αναφέρει ότι «εκτός από το ότι έως τώρα τίποτε απ’ όλα αυτά δεν έχει επαληθευτεί, η έρευνα αυτή είναι πρόωρη, επικίνδυνη και ανεύθυνη. Εάν είναι αλήθεια, πρόκειται για σημαντική πρόοδο στη γενετική επιστήμη, αλλά υπάρχουν πολύ σοβαρά προβλήματα. Πρώτον, η έρευνα δεν έχει δημοσιευτεί σε επιστημονικό περιοδικό ώστε να μπορούμε να είμαστε σίγουροι για τις ακριβείς λεπτομέρειές της. Δεύτερον, γνωρίζουμε ότι μπορεί να υπάρχουν σημαντικά προβλήματα με τη χρήση της υπάρχουσας τεχνολογίας. Το κυριότερο είναι πως και άλλα τμήματα του γονιδιώματος μπορεί να έχουν υποστεί επεξεργασία, με άγνωστες συνέπειες».
Αρκετοί επιστήμονες θεωρούν ότι η πρακτική αυτή θα νομιμοποιηθεί μελλοντικά αλλά πρώτα απαιτείται
«Οι χώρες που επιδιώκουν να ηγηθούν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό ή να τον προφτάσουν χαμηλώνουν (ξεφορτώνονται) σαν βαρίδια ακόμη και τις στοιχειώδεις επιστημονικές και ηθικές προδιαγραφές» Ελένη Ρεθυμιωτάκη Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και αναπληρώτρια καθηγήτρια Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ
η θέσπιση κανόνων και η οριοθέτηση τόσο της έρευνας όσο και των εφαρμογών της.
«Καθολική αποδοκιμασία»
Το Documento ζήτησε από την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και αναπληρώτρια καθηγήτρια Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ Ελένη Ρεθυμιωτάκη το σχόλιό της για το θέμα: «Η γέννηση των δίδυμων παιδιών με τροποποιημένο γονιδίωμα στην Κίνα παραβιάζει την ισχύουσα νομοθεσία σε διεθνές επίπεδο. Το ελληνικό σύνταγμα προστατεύει τη γενετική ταυτότητα και ο νόμος για την ιατρικά υποβοηθούμενη αναπαραγωγή απαγορεύει την έρευνα σε γονιμοποιημένα ωάρια που θα εμφυτευτούν για να κυοφορηθούν. H γέννηση αντιτίθεται επίσης στις αρχές της βιοηθικής και της δεοντολογίας της επιστημονικής έρευνας. Ωστόσο, παρά την καθολική αποδοκιμασία των πρακτικών αυτών, χωρίς την τήρηση προϋποθέσεων οι χώρες που επιδιώκουν να ηγηθούν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό ή να τον προφτάσουν χαμηλώνουν (ξεφορτώνονται) σαν βαρίδια ακόμη και τις στοιχειώδεις επιστημονικές και ηθικές προδιαγραφές (ethics dumping). Για αυτό τον λόγο πολλές εθνικές επιτροπές βιοηθικής, όπως η γαλλική και η γερμανική, καταδίκασαν δημόσια το περιστατικό και κάνουν έκκληση για ρύθμιση σε παγκόσμιο επίπεδο».