Κυριάκο, κάτσε κάτω από την μπάρα
Ας αφήσουμε τις αξιολογήσεις. Ας μείνουμε στα δεδομένα όπως μπορεί να τα ψηλαφίσει ο μέσος πολίτης βάζοντας το δάκτυλο επί τον τύπον των τηλεοράσεων. Ποιο είναι το πολιτικό
Η κοινωνία δεν ακολουθεί την τηλεοπτική περιγραφή και την αγωνία όσων τη συνθέτουν. Η κανονικότητα επιστρέφει και ο Τσίπρας αναγγέλλει μέτρα ελάφρυνσης. Μπορεί ο Μητσοτάκης να τα χαρακτηρίζει παροχολογία αλλά είναι μια πραγματικότητα, σίγουρα πιο απτή από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων
αφήγημα της ΝΔ όπως διατυπώνεται από τα πρωτοκλασάτα στελέχη του κόμματος; Δηλαδή πώς το κόμμα φροντίζει να διατυπώνει την πολιτική του οντότητα μέσα από όσα λέγονται στους τηλεοπτικούς καφενέδες με ζητούμενο πάντα την ψήφο;
Η κυρίαρχη τοποθέτηση είναι ότι η ΝΔ έχει πολιτικό πλεονέκτημα το οποίο καταγράφεται καθημερινά σε δημοσκοπήσεις. Αναμφίβολα διατυπώνονται και άλλες πολιτικές θέσεις, που βασικό τους χαρακτηριστικό είναι ότι αποδίδουν κατηγορίες στη σημερινή κυβέρνηση και μεσσιανική ιδιότητα στον πρόεδρο της ΝΔ, ο οποίος συστηματικά υπόσχεται την επίλυση των προβλημάτων όταν έλθει εν τη βασιλεία του. Τη διαβεβαίωση αυτή δεν συνοδεύει κανένα αριθμητικό μέγεθος ή κοστολόγηση που να αποδεικνύει ότι όλα όσα υπόσχεται είναι εφικτά. Για παράδειγμα, η περίφημη φοροελάφρυνση της επιχειρηματικότητας εξακοντίζεται ως προφητεία με μοναδικό προαπαιτούμενο να πάρει ο Κυριάκος Μητσοτάκης την εξουσία. Λίγο πολύ το ίδιο συμβαίνει με όλα τα θέματα της εσωτερικής σκηνής, για τα οποία οι αντιφάσεις που παρουσιάζουν οι πολιτικές θέσεις του κόμματος χάνονται μέσα στις μιντιακές εξιστορήσεις. Πάρτε για παράδειγμα την πρόσφατη αναταραχή με τη συμφωνία κυβέρνησης – Ιερώνυμου. Ο Κυρ. Μητσοτάκης, ο οποίος τάσσεται κατά του κακού δημοσίου το οποίο υπόσχεται να περικόψει, ταυτόχρονα υποστηρίζει την απαίτηση των ιερέων να είναι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ (πάλι ο Μητσοτάκης) λίγο πριν είχε ανακοινώσει ότι η συμφωνία κυβέρνησης – εκκλησίας ήταν επίτευγμα της σαμαρικής διακυβέρνησης.
Ολες λοιπόν αυτές οι πολιτικές αδυναμίες περνάνε μέσα από το χωνί των καναλιών και των φιλικών δημοσιογραφικών συγκροτημάτων, συμπιέζονται και καθαρίζονται από αστοχίες για να φτάσουν ως πολιτικό αφήγημα πίστης και βεβαιότητας ότι η ΝΔ είναι καλύτερη γιατί αυτό δείχνουν οι δημοσκοπήσεις.
Το πρώτο λάθος βέβαια της ηγετικής ομάδας της ΝΔ είναι ότι ταυτίζει τον πολιτικό στόχο με την επικοινωνιακή τακτική, την οποία μάλιστα η ίδια έχει δημιουργήσει. Οι δημοσκοπήσεις δεν είναι εκλογές, πέρα από το ότι οι δημοσκοπήσεις δεν είναι δημοσκοπήσεις. Σε διάστημα τριών ημερών τρεις διαφορετικές δημοσκοπήσεις έδειξαν τη ΝΔ να προηγείται με 9,5 μονάδες, με 11,5 μονάδες και με 16,5 μονάδες. Η ίδια η επιχειρηματολογία που χρησιμοποιεί τις δημοσκοπήσεις ως απόδειξη πολιτικής υπεροχής της ΝΔ αυτοαναιρείται από τα αριθμητικά στοιχεία. Οι δημοσκοπήσεις οι οποίες –όπως οι παλιές συνταγές της γιαγιάς– ορίζουν το ποσοστό της ΝΔ σαν το «αλεύρι όσο σηκώσει» δεν συνιστούν επιστημονική επιβεβαίωση. Ενδεχομένως να φουσκώνουν το αφράτο κέικ που ζυμώνουν οι επικοινωνιολόγοι του Κυριάκου, αλλά δεν αποτελούν αξιόπιστα στατιστικά και δημοσκοπικά δεδομένα.
Για πάνω από 20 χρόνια οι δημοσκοπήσεις στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται ως εργαλείο φτηνής πολιτικής. Η έλλειψη πραγματικού ελέγχου της αξιοπιστίας των εταιρειών που κάνουν τις δημοσκοπήσεις, οι σχέσεις πλοκής και διαπλοκής και τα παρωχημένα μοντέλα που χρησιμοποιούν οδήγησαν τους δημοσκόπους σε τραγικές διαψεύσεις. Αντιπροσωπευτικότερη όλων ήταν το δημοψήφισμα του 2015, όπου οι προβλέψεις για υπεροχή του «ναι» κατά 20% έναντι του «όχι» μετατράπηκαν στην πραγματικότητα σε διαφορά 23% μονάδων υπέρ του «όχι».
Φαίνεται ότι εκτός από τις διαθέσεις και τις μεθοδεύσεις των δημοσκόπων, οι πολίτες είναι υπεύθυνοι για την αποτυχία των δημοσκοπήσεων. Επειδή αντιλαμβάνονται τη δημοσκόπηση ως εργαλείο πολιτικής πίεσης, υπέρ μάλιστα συγκεκριμένων ομάδων, συνειδητά δίνουν ψεύτικες απαντήσεις και τρολάρουν την πολιτική μαζί με τις εταιρείες δημοσκοπήσεων.
Καλό λοιπόν είναι, συνεχίζοντας τις αναφορές στην πραγματικότητα, όποιος επιχειρεί να αναλύσει αυτό που τώρα συμβαίνει να μην προτάσσει τις δημοσκοπήσεις, όπως κάνει η ΝΔ επειδή ευνοείται. Δύο είναι τα χαρακτηριστικά που σηματοδοτούν την αδιαμφισβήτητη πορεία ενός κόμματος προς τη νίκη. Το πρώτο είναι οι αντιδράσεις του κόσμου σε αυτό που διατυπώνει ως πολιτική. Για να το πω πρακτικά, αν η ΝΔ προηγείται με πέντε και πλέον μονάδες του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό σημαίνει συμπαγές και εκφρασμένο ρεύμα υπέρ του κόμματος, καθημερινό και καθολικό αίτημα των πολιτών να υπάρξει κυβερνητική αλλαγή και κοινωνία (προς Θεού, όχι τηλεόραση) αλαλάζουσα με όσα συμβαίνουν. Κάτι τέτοιο φυσικά δεν συμβαίνει. Η κοινωνία δεν ακολουθεί την τηλεοπτική περιγραφή και την αγωνία όσων τη συνθέτουν. Η κανονικότητα επιστρέφει και ο Τσίπρας αναγγέλλει μέτρα ελάφρυνσης. Μπορεί ο Μητσοτάκης να τα χαρακτηρίζει παροχολογία αλλά είναι μια πραγματικότητα, σίγουρα πιο απτή από τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων.
Το δεύτερο το οποίο προοιωνίζεται το κόμμα νικητή είναι οι πολιτικές θέσεις, η συζήτηση και το ρεύμα που δημιουργούν αυτές οι πολιτικές θέσεις. Τέτοιες θέσεις δεν υπάρχουν. Αντιθέτως, οι πολιτικές προβλέψεις της ΝΔ ως σήμερα διαψεύδονται, εκθέτοντας πρώτα και κύρια τον αρχηγό της. Οι γενικόλογες αναφορές στην ευημερία που θα ακολουθήσει σαν αύρα τον Μητσοτάκη στον δρόμο προς την εξουσία μοιάζουν με τις παιδαριώδεις εξαγγελίες του Σταύρου Θεοδωράκη τότε που το Ποτάμι είχε ακόμη νερό και στις όχθες του πρασίνιζε ακόμη κανένα άνθος του ΠΑΣΟΚ.
Η πραγματικότητα που έζησε η χώρα τα τελευταία οκτώ χρόνια είναι πολύ σκληρή για να πιστέψει κάποιος ότι λύση είναι οι εξαγγελίες και οι υποσχέσεις, από κάποιους μάλιστα που δημιούργησαν αυτή την πραγματικότητα. Χρειάζεται κάποιος να κάτσει κάτω από την μπάρα. Αυτό ακούει και ο Κυριάκος, αλλά πιστεύει ότι πρόκειται για την μπάρα των δημοσκοπήσεων ή για μπάρα δημητριακών.