Δεν είναι τιμωρία

Αναδημοσιεύουμε κείμενο του Ζακ Κωστόπουλου για τον HIV από το φύλλο της εφημερίδας στις 18 Ιανουαρίου 2018

Με αφορμή το #MeToo και τις καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση από πολλές γυναίκες ηθοποιούς και όχι μόνο, στο Χόλιγουντ έχει ανοίξει μεγάλη συζήτηση τόσο γύρω από το θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης και του βιασμού όσο και για τον φεμινισμό, τη θέση της γυναίκας κ.λπ. Στο πλαίσιο αυτό έχουμε δει και ακούσει πάρα πολλά, από πολύ θετικά έως και αισχρά. Ενα από τα συνθήματα που μου μετέφεραν ότι έχουν ακουστεί είναι «HIV στο αίμα κάθε βιαστή».

Ενα σύνθημα το οποίο υποτίθεται ότι θέλει να μιλήσει κατά του βιασμού, κατά των βιαστών, και το οποίο υποτίθεται ότι διατυπώνεται από ανθρώπους που στέκονται στο πλευρό του θύματος. Και είναι φρικτό. Δύο φορές φρικτό λόγω του ότι γράφηκε από υποτιθέμενους συμμάχους των ανθρώπων που προσπαθούν να πολεμήσουν την κουλτούρα του βιασμού.

Πέρα από το γεγονός ότι είμαι αντίθετος στη λογική της εκδίκησης, o HIV όπως και να ’χει δεν είναι τιμωρία. Είναι όμως ακόμη τόσο δαιμονοποιημένος, είναι ακόμη τόσο βαριά στιγματισμένα τα οροθετικά άτομα και τόση η άγνοια και η παραπληροφόρηση που κάποιοι θεώρησαν θετικό να αναπαράγουν τη λογική ότι ο HIV είναι μια «κατάρα ή τιμωρία κατά των απανταχού κακών, ανώμαλων και αμαρτωλών» που είναι το στερεότυπο και να τη στρέψουν στον βιαστή.

Δέχονται, με άλλα λόγια, ότι ο HIV είναι για τους «κακούς», γι’ αυτούς και αυτές που «τα ήθελε ο κώλος τους» ή για τα θύματά τους. Οτι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν όπλο εκδίκησης. Μετατρέπει τα οροθετικά άτομα σε «υγειονομικές βόμβες» αναπαράγοντας τη φασιστική αυτή νοοτροπία. Το μετατρέπει σε ζήτημα ηθικής.

Ενισχύει αυτό που ήδη συμβαίνει: αν παραδεχτώ ότι είμαι οροθετικός, αυτό συχνά θα δημιουργήσει μια εικόνα στο άλλο άτομο, βασισμένη σε στερεότυπα, για το τι άνθρωπος μπορεί να είμαι. Και δεν μου αφήνει το περιθώριο να είμαι είτε θύτης είτε θύμα, δεν δίνει το περιθώριο για τίποτε άλλο πέρα από το να με δεις με μίσος ή λύπηση.

Ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε και οποιαδήποτε. Ενώ στην πραγματικότητα είναι κάτι με το οποίο μπορείς να ζήσεις πολύ και καλά. Το χειρότερο πλέον πράγμα που αντιμετωπίζει ένα οροθετικό άτομο είναι το στίγμα. Και τέτοιες λογικές και τσιτάτα το ενισχύουν. Μας στιγματίζουν όλες και όλους, γιατί όταν δαιμονοποιείς τον HIV, δαιμονοποιείς ταυτόχρονα και τους ανθρώπους που ζούμε με αυτό και θα ζούμε με αυτό για το υπόλοιπο της ζωής μας.

Και δεν σκεφτόμαστε ότι σε μια σεξιστική, φαλλοκρατική, άκρως ρατσιστική κοινωνία ακόμη και ο στιγματισμός των οροθετικών δεν θα είναι ο ίδιος για όλες και όλους. Ο νοικοκυραίος, ο σεξιστής, ο φαλλοκράτης που μπορεί να κολλήσει HIV ακόμη και αν είναι από βιασμό δεν θα δαιμονοποιηθεί και δεν θα στιγματιστεί το ίδιο με μια γυναίκα ή έναν γκέι. Θα γίνει από θύτης θύμα. Και αυτή που τον «προκάλεσε» και τη βίασε θα καταδειχτεί με την κατηγορηματική αποστροφή «ναι, μωρέ, καμιά τσούλα θα ήταν αφού είχε και HIV και τον κόλλησε κιόλας».

Η πρόθεση ενός τέτοιου συνθήματος («HIV στο αίμα κάθε βιαστή») μπορεί να είναι κατά του βιαστή αλλά οι προθέσεις εδώ δεν μετράνε, τουλάχιστον έτσι όπως το βλέπω εγώ. Μετράει το αποτέλεσμα, το οποίο θα είναι καταστροφικό και στην ουσία ακριβώς το αντίθετο από αυτό που υποτίθεται ότι θέλεις να πετύχεις.