Ξέπλυμα μέσω πινάκων, ακινήτων και Χόλιγουντ
Ξέπλενε χρήματα με αγορές πινάκων, ακινήτων και τη χρηματοδότηση χολιγουντιανών ταινιών
Εν συντομία
Μεγάλης έκτασης έρευνα από τις ομοσπονδιακές δικαστικές αρχές στις ΗΠΑ σε βάρος της επενδυτικής τράπεζας.
Γιατί ενδιαφέρει
Είναι συνεργάτης του δημοσίου, του ΤΑΙΠΕΔ, της Εθνικής στην Ελλάδα και όχι μόνο…
Με ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα της αμερικανικής τραπεζικής ιστορίας –ύψους πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων– βρίσκεται αντιμέτωπη η Goldman Sachs, η θεωρούμενη από τις μεγαλύτερες επενδυτικές τράπεζες παγκοσμίως. Η Goldman αναπτύσσει πλούσια δραστηριότητα και στην Ελλάδα και μεταξύ άλλων περιλαμβάνεται στους primary dealers (βασικούς διαπραγματευτές) του ελληνικού δημόσιου χρέους. Δηλαδή διαπραγματεύεται απευθείας με το υπουργείο Οικονομικών και αγοράζει από τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημόσιου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) τις εκδόσεις των ελληνικών ομολόγων τις οποίες διαθέτει στη διεθνή αγορά.
Κακουργηματικές πράξεις
Το σκάνδαλο πήρε τεράστια δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες και ήδη οι αμερικανικές αρχές έκαναν έφοδο στα κεντρικά γραφεία της Goldman Sachs ενώ οι εισαγγελείς των ΗΠΑ απήγγειλαν κατηγορίες για κακουργηματικές πράξεις.
Τι ακριβώς είχε γίνει; Το 2012 και το 2013 η κυβέρνηση της Μαλαισίας συνέλεξε από εγχώριους και διεθνείς επενδυτές 6,5 δισ. δολάρια για τη δημιουργία ενός ταμείου κρατικών επενδύσεων (1Malaysia Development Berhad ή 1MDB) και τη χρηματοδότηση διάφορων επενδυτικών σχεδίων εσωτερικών υποδομών στη χώρα. Υπεύθυνη για τη συγκέντρωση κεφαλαίων από τις παγκόσμιες κεφαλαιαγορές ήταν η Goldman Sachs με αμοιβή 10% ή 600 εκατ. δολάρια!
Τώρα, πέντε χρόνια μετά, το ήμισυ του ποσού του ταμείου έχει χαθεί. Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ένα πολύ μεγάλο μέρος του ξεπλύθηκε στην αμερικανική αγορά με αγορές πολυτελών ειδών, ακινήτων και παραγωγές στο Χόλιγουντ. Και η μεγάλη ειρωνεία: επενδύθηκε στη χρηματοδότηση της ταινίας «Ο λύκος της Wall Street» του Μάρτιν Σκορσέζε με πρωταγωνιστή τον Λεονάρντο ΝτιΚάπριο.
Σε πρώτο στάδιο 731 εκατ. δολάρια εμφανίστηκαν μυστηριωδώς στον τραπεζικό λογαριασμό του πρώην πρωθυπουργού της Μαλαισίας, Νατζίπ Ραζάκ, ο οποίος προήδρευε στο συμβουλευτικό συμβούλιο του 1MDB και ο οποίος κατηγορείται στη χώρα του για διαφθορά. Μαλαισιανοί πολιτικοί, αξιωματούχοι και χρηματοδότες επίσης εμπλέκονται στην κλοπή και άλλων κεφαλαίων του fund.
Δηλώνει «αθώα»
Η τράπεζα ισχυρίζεται σήμερα ότι είναι εντελώς αμέτοχη και αθώα. Αλλά ο ανώτερος τραπεζίτης της Goldman Sachs στο έδαφος στη Μαλαισίας Τιμ Λάιζνερ σίγουρα ήξερε. Ο ίδιος δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη ένοχος για τα οικονομικά εγκλήματα που σχετίζονται με το 1MDB, συμπεριλαμβανομένης της δωροδοκίας αξιωματούχων για να εξασφαλίσει ότι η Goldman Sachs θα ήταν ο μοναδικός οργανωτής και διαχειριστής του 1MDB.
To ακόμη πιο προβληματικό για την τράπεζα είναι ότι ο Λάιζνερ είπε στο δικαστήριο ότι υπάρχει μια «κουλτούρα» στην Goldman Sachs για να παρακάμπτει τη χρηματοοικονομική νομοθεσία, η οποία στις ΗΠΑ είναι δρακόντεια.
Στον αμερικανικό Τύπο η Goldman χαρακτηρίζεται ήδη τράπεζα – τεφλόν (το ειδικό υλικό που χρησιμοποιείται στα αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη) ως προς τα σκάνδαλα. Και αναφέρουν χαρακτηριστικά οι «New York Times»:
«Τα σκάνδαλα έχουν ξεκολλήσει και τίποτε δεν έχει κολλήσει.
- Το 2001 η Goldman Sachs κατασκεύασε παράγωγα για να βοηθήσει την ελληνική κυβέρνηση,
Το ήμισυ των 6,5 δισ. δολαρίων του επενδυτικού κρατικού ταμείου της Μαλαισίας «εξαφανίστηκε» και η Goldman φρόντισε να ξεπλυθεί ένα πολύ μεγάλο μέρος του ποσού
εξαπατώντας τον έξω κόσμο για την πραγματική κατάσταση των οικονομικών της Ελλάδας λίγο πριν από την ένταξη της χώρας στο ενιαίο νόμισμα.
- Το 2013 αποκαλύφθηκε ότι πριν από την οικονομική κρίση στις ΗΠΑ το 2008-9 η τράπεζα είχε σχεδιάσει σκόπιμα επενδυτικά προϊόντα που είχαν βάση στεγαστικά δάνεια (σ.σ.: subrime) και τα πούλησε σε πελάτες της φορτώνοντάς τους ζημίες. Υπήρξαν μεγάλα πρόστιμα από τους ρυθμιστικούς φορείς».
Σύμφωνα με δημοσίευμα των «New York Times» στελέχη της αμερικανικής επενδυτικής τράπεζας κατηγορούνται ότι ουσιαστικά ξέπλυναν δισεκατομμύρια δολάρια που εκλάπηκαν από κρατικό fund της Μαλαισίας.
Ταινίες και κοσμήματα
Οι ομοσπονδιακοί εισαγγελείς των ΗΠΑ αποκάλυψαν προ μερικών εβδομάδων μια ιδιαίτερα επιβαρυντική κατάθεση ενός πρώην τραπεζίτη της Goldman Sachs και απήγγειλαν κατηγορίες για δωροδοκία και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες εναντίον ενός δεύτερου τραπεζίτη, στο πλαίσιο έρευνας για την υπεξαίρεση δισεκατομμυρίων δολαρίων από το κρατικό επενδυτικό ταμείο της Μαλαισίας. Οι εισαγγελείς άσκησαν δίωξη εναντίον Μαλαισιανού επιχειρηματία που πιστεύουν ότι έκλεψε μερικά από αυτά τα χρήματα. Πρόκειται για τον Jho Low,ο οποίος δαπάνησε εκατομμύρια δολάρια για δώρα σε διασημότητες όπως ο ηθοποιός Λεονάρντο ΝτιΚάπριο και το μοντέλο Μιράντα
Κερ. Σύμφωνα πάντα με τους Αμερικανούς εισαγγελείς μεγάλο μέρος των κλαπέντων χρημάτων ξεπλύθηκε μέσω της αγοράς ενός γνωστού πίνακα του Πικάσο. Ενα άλλο τμήμα τους χρηματοδότησε την ταινία «Ο λύκος της Wall Street» ενώ άλλα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν για αγορά πανάκριβων διαμαντένιων περιδέραιων και άλλων ειδών πολυτελείας.
Ο Ν. Ραζάκ, ο πρώην πρωθυπουργός της Μαλαισίας που ίδρυσε και εποπτεύει το προαναφερθέν κρατικό επενδυτικό ταμείο, απέτυχε πριν από κάμποσο καιρό να επανεκλεγεί εξαιτίας του σκανδάλου καθώς Αμερικανοί εισαγγελείς δήλωσαν ότι 731 εκατ. δολάρια από τα κλαπέντα χρήματα κατατέθηκαν στους δικούς του τραπεζικούς λογαριασμούς.
Παρότι ο πρόεδρος της Goldman
Λόιντ Μπλάνκφεϊν επιδίωξε να εμφανίσει την υπόθεση ως αδίκημα κάποιων απατεώνων εργαζομένων, οι εισαγγελικές αρχές δήλωσαν ότι τουλάχιστον ένα υψηλόβαθμο στέλεχος στον ασιατικό βραχίονα της τράπεζας γνώριζε το σχέδιο, το οποίο απέτρεψε τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου της Goldman Sachs να ανιχνεύσουν το ξέπλυμα και τις παράνομες πληρωμές με κλεμμένα χρήματα. Ο τραπεζίτης Τιμ Λάιζνερ έχει κριθεί ήδη ένοχος και έχει απομακρυνθεί από την τράπεζα, όμως πριν από μερικές εβδομάδες η εισαγγελική «βεντάλια» απλώθηκε σε δύο ακόμη στελέχη της Goldman Sachs, ενώ η ίδια η τράπεζα απάλλαξε προ μηνός τον υπεύθυνο για τις εργασίες της στην Ασία.