Κυριάκο, τίνος είναι της Μαρέβας τα λεφτά;
Το ζεύγος Μητσοτάκη ακόμη και σήμερα αποκρύπτει τον κρυφό χρηματοδότη και τις offshore της συζύγου
Εν συντομία
Αν και το ζεύγος Μητσοτάκη έχει ερωτηθεί για τον κρυφό χρηματοδότη, μέχρι στιγμής αρνείται να τον δημοσιοποιήσει. Μετά την απόφαση του δικαστηρίου η αποκάλυψή του είναι μείζον θέμα διαφάνειας της πολιτικής ζωής.
Γιατί ενδιαφέρει
Ηθικό και πολιτικό ζήτημα η απόκρυψη της προέλευσης των κεφαλαίων.
Η πρόσφατη δικαστική απόφαση μετά την αγωγή της Μαρέβας Γκραμπόφσκι σε βάρος του Documento, πέρα από τη δικαίωση της εφημερίδας, θέτει ένα ιδιαιτέρως σοβαρό ζήτημα: και με τη βούλα του δικαστηρίου πλέον –και όχι εξαιτίας κάποιας εκτίμησης ή αξιολογικής κρίσης των δημοσιογράφων– ο Κυριάκος Μητσοτάκης οφείλει να δηλώσει δημοσίως ποιος είναι ο ιδιοκτήτης της Velvet Success SA, η οποία χρηματοδότησε την εταιρεία της συζύγου του Zeus+Dione με 800 χιλιάδες ευρώ.
Πρόκειται άλλωστε για μια απαίτηση που διατυπώνεται και στην επίμαχη απόφαση του δικαστηρίου ως εξής: «Λόγω της ιδιότητας της ενάγουσας και του ενδιαφέροντος του κοινωνικού συνόλου να πληροφορείται την επιχειρηματική της δραστηριότητα, η οποία περιλαμβάνει και τη δράση των ατόμων με τα οποία αυτή συνεργάζεται, υπήρχε δικαιολογημένο ενδιαφέρον του δημοσιογράφου το οποίο υπαγόρευε τη δημοσιοποίηση της είδησης […] η δε ενάγουσα, λόγω της θέσης της στον δημόσιο βίο, θα πρέπει να επιδεικνύει μεγαλύτερη ανοχή στην κριτική και στον έλεγχο των πράξεών της, ακόμη και στην έντονη κριτική, με δυσμενείς χαρακτηρισμούς και εκφράσεις, ως εν προκειμένω, αλλιώς θα επιβαλλόταν καθήκον σιγής στον Tύπο». Προκύπτει δηλαδή η ανάγκη ο Κυρ. Μητσοτάκης να δηλώσει ποιος χρηματοδοτεί την εταιρεία της συζύγου του –κάτι που αποφεύγει τόσο καιρό–, το οποίο δεν είναι θέμα απαίτησης κάποιων δημοσιογράφων αλλά, αντιθέτως, ζήτημα ουσιαστικής θεσμικής λειτουργίας και διαφάνειας, απέναντι στα οποία ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι υπόλογος.
Αυτή η τακτική εκ μέρους του ζεύγους Μητσοτάκη να κρατάει στη σκιά τον επίμαχο χρηματοδότη εγκυμονεί κινδύνους για την πολιτική ζωή του τόπου, καθώς έχει να κάνει με τη διαφανή λειτουργία της πολιτικής ζωής και την ταυτόχρονη υποβάθμισή της στα μάτια των πολιτών. Με το να επιλέγει το ζεύγος Μητσοτάκη να μην απαντά για τον κρυφό χρηματοδότη δημιουργεί πολιτικό προηγούμενο στην εγχώρια πολιτική σκηνή. Οποιοδήποτε πολιτικό πρόσωπο «νομιμοποιείται» στο εξής να σχετίζεται με offshore εταιρείες, να παρουσιάζει άγνωστους χρηματοδότες και να χαρακτηρίζει τα δημοσιογραφικά ερωτήματα ως επιθέσεις σε βάρος του.
Η ίδια η Δικαιοσύνη ως τρίτος πυλώνας του συντάγματος έρχεται να τραβήξει το αυτί στο ζεύγος Μητσοτάκη. Η Μ. Γκραμπόφσκι δεν είναι μια οποιαδήποτε άγνωστη επιχειρηματίας. Πρόκειται για τη σύζυγο του σημερινού προέδρου της ΝΔ, η οποία διαθέτει θεσμική ισχύ και ιδιότητα. Το κοινωνικό σύνολο δικαιούται να πληροφορηθεί με ποιους επιχειρηματίες σχετίζεται, κάτω από ποιους όρους καθώς και την προέλευση των κεφαλαίων που χρηματοδοτούν τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες. Σε διαφορετική περίπτωση δημιουργούνται σκιές γύρω από τα συγκεκριμένα πολιτικά πρόσωπα, όπως επίσης για τις σχέσεις τους με επιχειρηματίες και για τη σκοπιμότητα της τοποθέτησης χρημάτων στην εταιρεία.
«Γκρίζες» επενδύσεις με Velvet Success
Μία από τις εξωχώριες εταιρείες με τις οποίες σχετίζεται η Μ. Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη είναι η Velvet Success SA γύρω από την οποία υπάρχει μια «γκρίζα» χρηματοδότηση στην εταιρεία Zeus+Dione, συμφερόντων της Μ. Γκραμπόφσκι. Οπως είχε αποκαλύψει το Documento, στις 16 Ιουνίου 2017 πραγματοποιήθηκε γενική συνέλευση των μετόχων της συγκεκριμένης εταιρείας. Η Zeus+Dione τυγχάνει μεγάλης προβολής από τα εγχώρια ΜΜΕ και παρουσιάζεται σαν παράδειγμα πετυχημένης οικονομικής δραστηριότητας, παρά το γεγονός ότι τα οικονομικά της δεν ανταποκρίνονται στο προφίλ που έχει φιλοτεχνηθεί από τα ΜΜΕ. Στην εν λόγω γενική συνέλευση, οι μέτοχοι αποφάσισαν να προχωρήσουν σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου (ΑΜΚ) της εταιρείας έπειτα από πρόταση της προέδρου Μ. Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη. Η αύξηση πραγματοποιείται. Σε αυτή συμμετέχει μεταξύ άλλων η Velvet Success SA (άγνωστου χρηματοδότη) με 799.918 ευρώ, δίχως να είναι εμφανές σε ποιον ανήκει η συγκεκριμένη εταιρεία. Στην ίδια ΑΜΚ συμμετείχε όμως, όπως είχε αποκαλύψει το Documento, και η Γεωργία Ευσεβίου. Πρόκειται για τη σύζυγο του πρώην προέδρου της ΚΑΕ Αρης Νίκου Λάσκαρη, η οποία είναι καταζητούμενη από την Interpol και ελέγχεται από τις ελληνικές αρχές για διακίνηση μαύρου χρήματος.
Σημαντικό είναι επίσης –γεγονός που καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ενημέρωση του κόσμου– ότι η επίμαχη εταιρεία είναι ταυτόχρονα χρηματοδότης της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα». Ο κρυφός χρηματοδότης φαίνεται να επενδύει όχι μόνο στη Zeus+Dione που λειτουργεί με ζημίες αλλά και στην εταιρεία που εκδίδει το «Πρώτο Θέμα», η οποία επίσης παρουσιάζει οικονομικά προβλήματα, ενώ ο ιδιοκτήτης της έχει απασχολήσει τη Δικαιοσύνη και τα ΜΜΕ τα τελευταία χρόνια αναφορικά με την προέλευση ποσού αξίας 5 εκατ. ευρώ.
Ποιος είναι όμως αυτός ο κρυφός χρηματοδότης που επιλέγει να επενδύσει στις δύο συγκεκριμένες εταιρείες και ποια ήταν τα κριτήρια αυτής της επιλογής του; Κάθε άρνηση να δημοσιοποιηθεί η ταυτότητα του χρηματοδότη –παρότι έχει πα-
Η κοινωνία δικαιούται να πληροφορηθεί με ποιους επιχειρηματίες σχετίζεται η σύζυγος Μητσοτάκη, με ποιους όρους, καθώς και την προέλευση των κεφαλαίων που χρηματοδοτούν τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες
ρέλθει τόσος καιρός– κάνει όλο και πιο έντονες τις υπόνοιες για το ότι η «επένδυση» μπορεί να αποτελεί χρηματοδότηση με προσμονή ανταπόδοσης σε πολιτικό επίπεδο από τον αρχηγό της ΝΔ. Σε αυτό μόνο ο Κυρ. Μητσοτάκης μπορεί και οφείλει να απαντήσει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως αποκάλυψε το Documento στις 14 Μαρτίου 2018, ο όμιλος Αναστασιάδη κατέθεσε στην Τράπεζα Πειραιώς αίτημα για να παραταθεί το πιστοδοτικό όριο των εταιρειών που εκδίδουν το «Πρώτο Θέμα» έως τις 30 Μαΐου 2018. Ο συνολικός δανεισμός του ομίλου ανερχόταν σε 33 εκατ. ευρώ από την Τράπεζα Πειραιώς, την οποία και ενημέρωσε ότι προτίθετο να προχωρήσει σε ΑΜΚ. Η αύξηση κατά 7,2 εκατ. ευρώ είχε ήδη αποφασιστεί από τον Ιανουάριο του 2017. Οπως προέκυπτε, η εταιρεία εκτός από δάνειο εκατομμυρίων ευρώ εμφάνιζε προβληματική σχέση μεταξύ ιδίων κεφαλαίων και δανεισμού. Η αύξηση θα επιχειρούσε να διορθώσει αυτήν τη σχέση που θα μπορούσε να οδηγήσει και σε καταγγελία των δανείων, δηλαδή σε κατάρρευση της εφημερίδας.
Στην ΑΜΚ συμμετείχε με 5 εκατ. ευρώ η εταιρεία Global Tree AE, συμφερόντων Διονύση Παναγιωτάκη, προσωπικού φίλου του
Ευάγγελου Βενιζέλου, συζύγου της πρώην βουλευτή και υφυπουργού του ΠΑΣΟΚ Ελενας Κούρ
κουλα και ενός από τους ιδιοκτήτες του τηλεοπτικού σταθμού Action 24. Δεν ήταν όμως και ο μοναδικός χρηματοδότης. Ακόμη 1,8 εκατ. ευρώ εμφανίζεται να τοποθετεί ο συνέταιρος του Θέμου Αναστασιάδη στο «Πρώτο Θέμα» Τάσος Καραμήτσος. Τα χρήματα κατατίθενται, σύμφωνα με όσα είχε αποκαλύψει το Documento και με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας Πειραιώς, στον λογαριασμό του Τ. Καραμήτσου από την Ελβετία και συγκεκριμένα από την τράπεζα UBS. Τροφοδότης λογαριασμός δεν είναι κάποιος προσωπικός λογαριασμός του Τ. Καραμήτσου αλλά ο λογαριασμός της Velvet Success SA. Να σημειωθεί πως ούτε το «Πρώτο Θέμα» έχει απαντήσει ποιος είναι ο χρηματοδότης που «αγαπά» τους εκδότες και την οικογένεια Μητσοτάκη.
Ο «έρωτας» της Μαρέβας με τις offshore
Η Μ. Γκραμπόφσκι φαίνεται όμως ότι έχει ιδιαίτερη «αγάπη» στις offshore, αφού ερωτήματα προκύπτουν και για την εξωχώρια εταιρεία Eternia Capital Management, μέσω της οποίας δραστηριοποιούνταν. Πρόκειται για μια εταιρεία που δεν είναι παραγωγική, γεγονός που προκαλεί νέα ερωτήματα αναφορικά με το γιατί η σύζυγος του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης χρησιμοποιεί μια –νόμιμη μεν, αλλά– offshore προκειμένου να κινηθεί επιχειρηματικά και όχι κάποια άλλη μορφή εταιρείας. Γιατί όμως επιλέγει να επενδύει μέσω μιας εξωχώριας εταιρείας, εφόσον λέει ότι όλα είναι νόμιμα;
Στις 12 Φεβρουαρίου 2017 το Documento είχε αποκαλύψει ότι η Μ. Γκραμπόφσκι είναι κάτοχος και της offshore Eternia Capital Management. Η ίδια ωστόσο είχε αποφύγει να δώσει ουσιαστική απάντηση, αρεσκόμενη να κάνει λόγο για συκοφαντία. Οταν αποκαλύφθηκε ότι η συγκεκριμένη offshore συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των Paradise Papers, δεν θέλησε να δώσει λεπτομέρειες για τους λόγους που είναι μέτοχος κατά 50% στη συγκεκριμένη εξωχώρια ούτε για το ότι απέφευγε τεχνηέντως να ομολογήσει την ύπαρξή της μετά το δημοσίευμα του Documento. Απλώς αρκέστηκε να δηλώσει: «Ουδέποτε έκρυψα την απολύτως νόμιμη επαγγελματική δραστηριότητά μου στον χρηματοοικονομικό τομέα, αυτό αναφέρεται και στο δημόσια αναρτημένο βιογραφικό μου, το οποίο είναι προσβάσιμο στον καθένα».
Η Μ. Γκραμπόφσκι, όπως είχε αποκαλύψει το Documento, δεν είχε δηλώσει ποτέ την Eternia Capital Management στο βιογραφικό της. Στο επίσημο βιογραφικό που επικαλείται δήλωνε: «Το 2010 η Mareva ίδρυσε την Eternia Capital, μια εταιρεία asset management με ειδίκευση σε επενδύσεις hedge fund». Η συγκεκριμένη Eternia όμως είναι η Eternia Capital Advisors, που ιδρύθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2010 και από το 2013 τελεί υπό εκκαθάριση. Μάλιστα, παρότι η Μ. Γκραμπόφσκι δήλωνε πως αυτή είναι η Eternia που ιδρύθηκε από την ίδια, μέτοχός της εμφανιζόταν ο επιχειρηματίας Κωνσταντίνος Πέτρος
Κυρκίνης. Κάτι που άλλωστε είχε επιβεβαιώσει και ο ίδιος σε δηλώσεις του στο Documento.
Από τη δημοσιογραφική έρευνα όμως προέκυψε ότι και η offshore της Μαρέβας Eternia Capital Management –εμφανίζεται στα μητρώα των offshore εταιρειών των νησιών Κέιμαν– είχε γραφεία στη Γενεύη και μάλιστα στην ίδια διεύθυνση με την Eternia Capital Advisors, ενώ οι δύο εταιρείες εμφανίζονταν και σε κοινό διαφημιστικό. Στην Eternia Capital Management –διαγράφηκε στις 30 Ιανουαρίου 2015– εμφανιζόταν ότι έχει δουλέψει η Ιφιγένεια Στάθη, η οποία εργάστηκε και σε άλλη εταιρεία της Μαρέβας, την MG Capital Advisor, στο ΔΣ της οποίας συμμετείχε και ο γνωστός Σταύρος Παπασταύρου.
Αλλωστε η σχέση της Μ. Γκραμπόφσκι με τον Στ. Παπασταύρο, ο οποίος είναι στη λίστα Λαγκάρντ, στα Panama Papers και έχει εκπροσωπήσει πολλές offshore εταιρείες, επιβεβαιώθηκε και από την πρόσφατη δικαστική απόφαση: «Οπως αποδείχτηκε στις 6/06/2007 καταχωρήθηκε στο μητρώο ανώνυμων εταιρειών της Νομαρχίας Αθηνών η Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία MG CAPITAL ADVISORS ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ με διακριτικό τίτλο MG CAPITAL AVISORS AE, μέλος του ΔΣ τη οποίας ήταν η ενάγουσα (Μ. Γκραμπόφσκι-Μητσοτάκη), η Μελπομένη Τραυλού και ο Σταύρος Παπασταύρου». Μετά την αποκάλυψη ότι η Eternia Capital Management συγκαταλέγεται στα Paradise Papers, ο Στ. Παπασταύρου είχε παραδεχτεί ότι πρόκειται «για εταιρεία πελάτη μου» και πως είχε επαγγελματική σχέση με αυτήν ως δικηγόρος με το fund Voyager 360d Ltd.