Ο ποιητής -ταμένος

Ο Γιάννης Ρίτσος είναι ο πιο «μονάχος και αβοήθητος» ποιητής της σύγχρονης Ελλάδας. Η συνέχεια του στίχου «της λευτεριάς ταμένος» εννοείται και δεν χρειάζεται ανάλυση – η ιδεολογία του είναι και η απόδειξη: η λευτεριά του ατόμου που κερδίζεται μόνο ως συνέπεια της λευτεριάς του συνόλου. «Μονάχος και αβοήθητος». Συμβαίνει μόνο με τις ελάχιστες, λαμπρές περιπτώσεις ποιητών που είναι «γεννημένοι» ποιητές. Που έχουν τη μοίρα να τους εισορμίζουν, ενίοτε σε ύδατα λιμνάζοντα, οι εκάστοτε φιλόδοξοι εξουσιαστές, όχι πάντα χωρίς ιδιοτέλεια. Υπάρχουν και οι ποιητές που εισορμούν εθελουσίως σε παρέες και κόμματα με σκοπό την αυτοπροβολή. Οχι ο Γιάννης Ρίτσος. Ο ποιητής της λευτεριάς ταμένος τάσσεται υπέρ του αγώνα για την ομορφιά της ζωής με βλέμμα πάνω από την ατομική προβολή. Γίνεται σύντροφος και συναγωνιστής με τον λαό πάνω από όλα. Για τον Κομμουνισμό. Αυτός ήταν και παραμένει –με το έργο του– ο Γιάννης Ρίτσος. Ο ποιητής που ήταν ποιητής από τότε που μάθαινε να περπατάει πλάι στη μητέρα του. Από τότε που ακόμη δεν γνώριζε πως «άρμεγε με τα μάτια του το φως της οικουμένης». Ο ποιητής που πληγώθηκε σαν είδε την κατάρρευση του αγώνα στη δεκαετία του 1980, όμως δεν πρόδωσε, δεν αλλοιώθηκε, μέχρι τέλους. Συνηθίζεται από τους ποιητές που δηλώνουν υπεράνω ή άνευ πολιτικής ταυτότητας να είναι καχύποπτοι απέναντι στην ποίηση που έχει στρατευτεί πολιτικά. Καχύποπτοι σε σχέση με την ποιότητα της ίδιας της ποίησης, φοβούμενοι ότι κινδυνεύει να υποπέσει στο επίπεδο της μανιφεστικής προπαγάνδας. Και είναι σωστή αυτή τους η καχυποψία. Είναι όμως οι σπάνιες περιπτώσεις, όπως αυτή του Ρίτσου, που η καχυποψία «παραμερίζει για να περάσει ο ποιητής». Σήμερα που ο πλανήτης συνεχίζει να μαστίζεται από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, την ώρα που ο καπιταλισμός, ενώ ψυχορραγεί, συνεχίζει να μην καταθέτει τα όπλα, η ποίηση του Γιάννη Ρίτσου και πάλι «πετιέται αποξαρχής κι αντρειεύει και θεριεύει».