Πάνω από €13 δισ. οι ιδιωτικές επενδύσεις το 2015-19

Ανεπαρκής ο παλιός αναπτυξιακός του 2010, νέος νόμος με ειδική στόχευση ανά περιοχή

Εν συντομία

Το δικό τους μερίδιο στην έξοδο από την οικονομική κρίση έχουν πολλές ελληνικές και ξένες επιχειρήσεις που επένδυσαν σημαντικά ποσά παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία.

Γιατί ενδιαφέρει

Αλλού λαλούν οι πετεινοί κι αλλού γεννούν οι κότες…

Αναθεωρείται το θεσμικό πλαίσιο για την προσέλκυση στρατηγικών επενδύσεων προκειμένου να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα, καθώς είχε αναπτυχθεί μέσα στις συνθήκες της κρίσης, χωρίς ωστόσο να έχει αποδώσει μέχρι τώρα τα αναμενόμενα αποτελέσματα.

Και μάλλον χάρη στην προσπάθεια που κατέβαλαν τα κυβερνητικά στελέχη την περίοδο 2015-19 αλλά και στις ανάγκες της αγοράς υπήρξαν σημαντικές επιδόσεις, καθώς εγκρίθηκαν δεκάδες επενδυτικά σχέδια σε όλη την επικράτεια και ξεκίνησε η υλοποίησή τους, με συνολικό ύψος που ξεπερνά τα 13 δισ. ευρώ και δημιουργία τουλάχιστον 17.000 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης, όπως προκύπτει από τους δημοσιευόμενους από το Documento πίνακες. Υπενθυμίζεται ότι οι άμεσες ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα το 2018 έφτασαν τα 4 δισ. ευρώ, ύψος-ρεκόρ, καθώς αντίστοιχη επίδοση είχε επιτευχθεί πριν από περίπου μια δεκαπενταετία.

Στρατηγικές επενδύσεις

Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά και από τη διάρθρωσή τους προκύπτει ότι οι επενδύσεις που είχαν ενταχθεί στον ψηφισθέντα επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ αναπτυξιακό νόμο 4399 –θα αντικατασταθεί από τον προωθούμενο– ήταν μόλις 24, με συνολικό ύψος μόλις 391 εκατ. ευρώ, αποτελώντας ένα ελαχιστότατο κομμάτι των συνολικών επενδύσεων.

Αντιθέτως, οι 74 μεγαλύτερες εκτός αναπτυξιακού νόμου επενδύσεις –είτε άμεσες είτε μέσω εξαγορών ή αποκρατικοποιήσεων– ξεπέρασαν τα 12 δισ. ευρώ και αφορούσαν τη βιομηχανία, τις τηλεπικοινωνίες, τις υποδομές, τον τουρισμό και τα logistics, την ενέργεια και το real estate και δημιούργησαν και την πλειονότητα των νέων θέσεων εργασίας, με πρωταθλητή την αλυσίδα Lidl (άνω των 5.000 θέσεων).

Επίσης έχουν εγκριθεί την ίδια περίοδο και από την παρούσα κυβέρνηση και εννέα στρατηγικές επενδύσεις συνολικού ύψους 1,25 δισ. ευρώ, εκ των οποίων οι επτά στον τουρισμό, μία στις τηλεπικοινωνίες και μία σε mall. Αυτές μόνον θα δημιουργήσουν 2.738 νέες θέσεις εργασίας. Ας σημειωθεί πάντως ότι παρά την έγκριση, καμία από τις εννέα στρατηγικές δεν έχει περάσει ακόμη στη φάση της υλοποίησης.

Βασικοί άξονες

Σύμφωνα με αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, οι ρυθμίσεις του νέου σχεδίου νόμου κινούνται συγχρόνως σε δύο άξονες. Πρώτον, το θεσμικό πλαίσιο καθίσταται πιο ελκυστικό και αποτελεσματικό για τους επενδυτές προσφέροντας μεγάλο εύρος ωφελημάτων και αποκτά συγκεκριμένη στόχευση προκειμένου να προσελκύσει στρατηγικές επενδύσεις σε όλους τους κλάδους της οικονομίας.

Δεύτερον, κατοχυρώνεται μια ασφαλής, διαφανής αλλά και ταχεία διαδικασία για τους επενδυτές και θωρακίζεται το δημόσιο συμφέρον, καθώς το νέο θεσμικό πλαίσιο εγγυάται με μεγαλύτερη ασφάλεια καταρχάς την υλοποίηση των εγκεκριμένων επενδύσεων, αλλά και τη μεγαλύτερη δυνατή διάχυση των ωφελειών που προκύπτουν από αυτές.

Υπάρχουν επίσης ορισμένες κομβικές ρυθμίσεις. Ειδικότερα:

• Οι επενδύσεις αυτές, αν και στρατηγικού χαρακτήρα, είναι ιδιωτικές και συνεπώς δεν μπορεί να παρέχεται η δυνατότητα απαλλοτριώσεων χωρίς όριο και σε βάρος της ιδιωτικής περιουσίας τρίτων. Η δυνατότητα αυτή παρέχεται μόνο κατόπιν ειδικής τεκμηρίωσης με βάση την προβλεπόμενη στο οικείο θεσμικό πλαίσιο διαδικασία και μέχρι του ορίου του 3% της συνολικής έκτασης της επένδυσης.

• Εξορθολογίζονται οι προθεσμίες προκειμένου να τηρούνται. Γίνονται πολύ πιο συγκεκριμένα αυτά που πρέπει να πληροί κάθε επενδυτική πρόταση.

• Θεσμοθετείται η Συντονιστική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων αποτελούμενη από τους αρμόδιους γγ, η οποία ήδη λειτουργούσε άτυπα από το 2015, προκειμένου να υποβοηθηθούν στο έργο τους.

• Η νέα διαδικασία αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων διενεργείται από το Enterprise Greece επί τη βάσει συγκεκριμένων ποιοτικών φίλτρων και αναλυτικών υποδειγμάτων αξιολόγησης. Επιπλέον θεσπίζεται διαδικασία οργανωμένης ψηφιακής διαβούλευσης, ώστε να μπορούν να εκφράζουν την άποψή τους όλοι οι έχοντες έννομο συμφέρον σχετικά με την υλοποίηση επενδύσεων τόσο μεγάλης βαρύτητας, ιδίως οι τοπικές κοινωνίες και οι αντιπρόσωποί τους.

• Θεσπίζεται πλαίσιο ενίσχυσης επιχειρήσεων σε μειονεκτούσες αναπτυξιακά περιοχές της χώρας λόγω των συσσωρευμένων προβλημάτων που προκάλεσε η κρίση, ώστε να προχωρήσουν σε επενδύσεις με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, την προώθηση των εξαγωγών τους και την αύξηση της απασχόλησης.

• Η διαδικασία καταβολής των ενισχύσεων θα ακολουθήσει τον κανόνα de minimis (ενίσχυση ανά ΜμΕ έως 200.000 ευρώ σε δύο ή τρία χρόνια). Η υποβολή δικαιολογητικών θα ξεκινήσει τον Μάιο του 2019. Η καταβολή θα γίνεται με βάση την οικονομική διάσταση των περιοχών: κατά κεφαλή ακαθάριστο εγχώριο προϊόν, ακαθάριστη προστιθέμενη αξία, κατά κεφαλή καταθέσεις, δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα ανά φορολογούμενο, μέσο ετήσιο ποσοστό ανεργίας. Επίσης με βάση την εκπαιδευτική και δημογραφική διάσταση.

Η νέα διαδικασία αξιολόγησης των επενδυτικών προτάσεων διενεργείται από το Enterprise Greece στη βάση συγκεκριμένων ποιοτικών φίλτρων και αναλυτικών υποδειγμάτων αξιολόγησης