Ανοίξαμε τα σύνορα και τις καρδιές μας
Ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας εξηγεί πώς αντιμετώπισε η χώρα του το μεταναστευτικό κύμα από τη Βενεζουέλα και εξηγεί γιατί οι πολίτες της έχουν βγει στους δρόμους
Χουάν Μανουέλ Σάντος Καλντερόν εκλέχθηκε πρόεδρος της Κολομβίας το 2010 και αποχώρησε έπειτα από δύο σερί θητείες, έχοντας καταφέρει να βάλει τέλος στον αιματηρό εμφύλιο που μαινόταν επί σχεδόν μισό αιώνα στη χώρα. Εναν εμφύλιο που κόστισε τη ζωή σε τουλάχιστον 220.000 ανθρώπους ενώ έστειλε άλλα 6 εκατομμύρια στην εξορία. Ηταν ο πολιτικός ο οποίος υπέγραψε τη συμφωνία ειρήνης με την ισχυρότερη οργάνωση ανταρτών της λατινοαμερικάνικης χώρας, τις Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας (FARC), η οποία έκτοτε αφοπλίστηκε και μετασχηματίστηκε σε πολιτικό κόμμα.
Για την επιτυχία του αυτή ο πρώην δημοσιογράφος και νυν πολιτικός βραβεύτηκε τo 2016 με το Νόμπελ Ειρήνης.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο πρώην πρόεδρος της Κολομβίας αντιμετώπισε και ένα μεγάλο μεταναστευτικό ρεύμα από τη Βενεζουέλα. Η συνέντευξη μαζί του ξεκινά λοιπόν από αυτό.
Κύριε πρόεδρε, το 2017, όταν ήσασταν εσείς πρόεδρος, περισσότεροι από 500.000 πολίτες από τη Βενεζουέλα βρέθηκαν ξαφνικά στη χώρα σας. Τι κάνατε και τι μπορούμε να κάνουμε εμείς στην Ελλάδα που είμαστε αντιμέτωποι με ένα κύμα μετανάστευσης;
Εμείς ανοίξαμε τα σύνορα και τις καρδιές μας. Οι πολίτες της Βενεζουέλας είναι φίλοι μας, δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι διαφορετικό. Τους προσφέραμε εκπαίδευση και ιατρική περίθαλψη. Το πρόβλημα διογκώθηκε όσο περνούσε ο καιρός γιατί στα χρόνια που ακολούθησαν όλο και περισσότεροι άνθρωποι έρχονταν στην Κολομβία από τη Βενεζουέλα. Σήμερα έχουμε πλέον στη χώρα περισσότερους από 1,5 εκατομμύριο μετανάστες. Και δεν έχουμε κανέναν να μας συνδράμει όπως κάνει η Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία στην περίπτωση της Ελλάδας προσφέρει κονδύλια αρκετών εκατομμυρίων ευρώ. Ελπίζουμε κάποιες χώρες όπως για παράδειγμα οι ΗΠΑ να μας παράσχουν κάποια στήριξη διότι το πρόβλημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι τεράστιο και θα μεγαλώνει συνεχώς μέχρι το καθεστώς της Βενεζουέλας να αλλάξει.
Ας έρθουμε όμως στο θέμα του εμφυλίου. Μη κυβερνητικές οργανώσεις καταγγέλλουν πως ακόμη και τώρα παιδιά απάγονται και στη συνέχεια στρατολογούνται από τον ELN (ένα παρακλάδι των FARC που έσπασε τη συμφωνία) και από ακροδεξιές παραστρατιωτικές ομάδες, είτε ως μαχητές είτε ως κατάσκοποι…
Δυστυχώς είναι αλήθεια. Ο ELN και εγκληματικές παραστρατιωτικές οργανώσεις στρατολογούν μικρά παιδιά και τα μετατρέπουν σε μαχητές. Είναι μια τραγωδία. Η κυβέρνηση της Κολομβίας αλλά και ολόκληρος ο κόσμος θα πρέπει να δώσουν μάχη για να σταματήσει αυτό, καθώς πρόκειται για έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Πώς κρίνετε την απόφαση του νέου προέδρου Ιβάν Ντούκε να σταματήσει τις διαπραγματεύσεις με τον ELN;
Πιστεύω πως ήταν μεγάλο λάθος. Οι διαπραγματεύσεις έπρεπε να συνεχιστούν. Τα προβλήματα λύνονται πάντα με τον διάλογο. Το να σταματάς τις διαπραγματεύσεις έχει ως αποτέλεσμα η βία να συνεχίζεται.
Στην Κολομβία οι εκτρώσεις επιτρέπονται μόνο σε τρεις περιπτώσεις. Εάν η ζωή της μητέρας διατρέχει κίνδυνο, εάν υπάρχει ζωτικής σημασίας ανωμαλία στο έμβρυο και εάν η εγκυμοσύνη έχει προκύψει κατόπιν βιασμού. Οι γυναίκες της χώρας έτρεφαν ελπίδες πως η προ ημερών απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου θα το άλλαζε αυτό, κάτι που δεν συνέβη.
Κι εγώ πίστευα το ίδιο, ωστόσο δεν υπήρξε η απαραίτητη πλειοψηφία στο ανώτατο δικαστήριο. Είχε ξεκινήσει μια μεγάλη συζήτηση για τη νομιμοποίηση των αμβλώσεων, όμως τελικά το δικαστήριο διέταξε να διατηρηθεί η υπάρχουσα νομοθεσία και να μην υπάρξει επέκταση των περιπτώσεων. Δυστυχώς αυτή ήταν η απόφαση της πλειοψηφίας των μελών του.
Τους τελευταίους μήνες βλέπουμε συνεχώς πολίτες να διαδηλώνουν. Τι δημιουργεί αυτό τον αναβρασμό; Γιατί έχουν θυμώσει οι Κολομβιανοί;
Υπάρχουν πολλές αιτίες. Πρώτα απ’ όλα ο λαός απαιτεί από την κυβέρνηση να τηρήσει και να εφαρμόσει τη συμφωνία ειρήνης. Δεύτερον, ο κόσμος ζητά τη βελτίωση του εκπαιδευτικού και του ιατροφαρμακευτικού συστήματος, βελτίωση κυρίως στην ποιότητα των υπηρεσιών. Τρίτο θέμα είναι το περιβάλλον. Η κλιματική αλλαγή είναι ένα ζήτημα που αρχίζει να απασχολεί όλο και περισσότερους πολίτες παγκοσμίως. Τέταρτον, αυτήν τη στιγμή στη χώρα υπάρχει μια κυβέρνηση που δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλής και αυτό οδηγεί τον κόσμο να διαδηλώνει εναντίον της. Οπότε δεν υπάρχει μόνο μία αιτία αλλά αρκετές για τις οποίες ο κόσμος πιστεύει πως χρειάζεται να εκφράσει την αντίθεσή του διαδηλώνοντας.
«Η παύση των διαπραγματεύσεων με τον ELN ήταν λάθος. Τα προβλήματα λύνονται πάντα με τον διάλογο. Το να σταματάς τις διαπραγματεύσεις έχει ως αποτέλεσμα η βία να συνεχίζεται»