14 προγράμματα… μίζας για γιατρούς
Δέκα μήνες μετά την παραγγελία της εισαγγελίας οι εμπλεκόμενοι δεν έχουν δώσει εξηγήσεις
Εν συντομία
Περί τα 14 προγράμματα και μελέτες μέσω των οποίων δίνονταν μίζες σε γιατρούς εντόπισε η ελληνική Δικαιοσύνη. Μεταξύ αυτών και το «Exactly», για το οποίο η εταιρεία παραδέχτηκε στις ΗΠΑ ότι το εκπόνησε για να δωροδοκεί γιατρούς.
Γιατί ενδιαφέρει
Συντηρούν το αφήγημα περί σκευωρίας.
Νέες διαστάσεις λαμβάνει το σκάνδαλο Novartis στην Ελλάδα σε ό,τι αφορά τον χρηματισμό των γιατρών. Οπως αποκαλύπτει το Documento, από τον Σεπτέμβριο του 2019 η εισαγγελέας εγκλημάτων κατά της διαφθοράς Ελένη Τουλουπάκη έχει ολοκληρώσει την έρευνα και έχει καλέσει να καταθέσουν ως ύποπτα μια σειρά από πρώην στελέχη της εταιρείας για τη διάπραξη του κακουργήματος της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, από κοινού (ξέπλυμα βρόμικου χρήματος) με βασικό αδίκημα τη δωροληψία και δωροδοκία υπαλλήλου. Μεταξύ των εννέα συνολικά υπόπτων είναι και ο πρώην αντιπρόεδρος της εταιρείας Κωνσταντίνος Φρουζής.
Ωστόσο μέχρι και σήμερα, δέκα μήνες μετά, τα πρόσωπα αυτά δεν έχουν δώσει εξηγήσεις λόγω διάφορων δικονομικών ζητημάτων που έχουν θέσει οι συνήγοροί τους. Ιδιαίτερα εντυπωσιακά είναι και τα ευρήματα των Ελλήνων εισαγγελέων αναφορικά με ψευδείς μελέτες και προγράμματα της εταιρείας που χρησιμοποιούνταν για δωροδοκίες γιατρών. Πρόκειται για μια σειρά από προγράμματα που εντόπισαν οι εισαγγελείς τα οποία αν ήταν σε γνώση των Αμερικανών, τότε πιθανώς το πρόστιμο των 310 εκατ. ευρώ που αποδέχτηκε να πληρώσει η Novartis να ήταν πολύ μεγαλύτερο.
Στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη η Εισαγγελία Εγκλημάτων κατά της Διαφθοράς έδωσε παραγγελία προκειμένου να κληθούν να δώσουν εξηγήσεις εννέα πρόσωπα αναφορικά με το σκάνδαλο Novartis. Πρόκειται για πρώην ανώτερα και ανώτατα στελέχη της Novartis Hellas αλλά και της μητρικής, που φέρεται να προσέγγιζαν γιατρούς τους οποίους δωροδοκούσαν προκειμένου να υπερσυνταγογραφούν φάρμακα της εταιρείας. Κάτι τέτοιο, άλλωστε, αποδέχτηκε η εταιρεία στον συμβιβασμό που έκανε με τις ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, δεχόμενη μάλιστα να καταβάλει περί τα 310 εκατ. ευρώ, γεγονός που καταδεικνύει το μέγεθος του σκανδάλου στη χώρα μας.
Μεγαλοστελέχη της Novartis και ο Κων. Φρουζής
Μεταξύ των στελεχών που έχουν κληθεί για εξηγήσεις ήταν πρώην πρόεδροι και διευθύνοντες σύμβουλοι της Novartis Hellas, πρώην οικονομικοί διευθυντές της εταιρείας, στελέχη πωλήσεων κ.λπ. Ανάμεσά τους και ο πρώην αντιπρόεδρος της Novartis Κων. Φρουζής, στον οποίο έχει ήδη ασκηθεί ποινική δίωξη για δωροδοκία από τον Φεβρουάριο του 2018, καθώς επίσης και συμπληρωματική δίωξη για ηθική αυτουργία σε ψευδή βεβαίωση σε βαθμό κακουργήματος με τις επιβαρυντικές διατάξεις του νόμου περί καταχραστών του δημοσίου τον Μάιο του 2019. Να σημειωθεί ότι στον συμβιβασμό μεταξύ ΗΠΑ και Novartis γίνεται αναφορά σε δύο στελέχη της εταιρείας: τον Novartis Hellas Employee 1 και τον Novartis Hellas Employee 2. Ο πρώτος ήταν διευθυντής της Novartis Hellas το διάστημα 201115 και ο δεύτερος κατείχε διάφορες θέσεις στη Novartis Hellas μεταξύ των ετών 2012 και 2015.
Κωλυσιεργούν εδώ και δέκα μήνες
Ωστόσο αν και η παραγγελία της Εισαγγελίας Διαφθοράς αποστάλθηκε στον πταισματοδίκη Αθηνών που θα λάμβανε τις ανωμοτί καταθέσεις από τον Σεπτέμβριο του 2019, εντούτοις μέχρι και σήμερα το σκέλος αυτό της μεγάλης δικογραφίας λιμνάζει. Ο λόγος έχει να κάνει με το γεγονός ότι οι δικηγόροι τους ζήτησαν από τις εισαγγελικές αρχές να τους παράσχουν μια σειρά από έγγραφα που είχαν να κάνουν με την υπόθεση. Η Εισαγγελία Διαφθοράς αρνήθηκε, καθώς κατά πληροφορίες πρόκειται για έγγραφα που δεν αφορούν τις συγκεκριμένες κλητεύσεις και για το ζήτημα κλήθηκε να αποφασίσει το Συμβούλιο Εφετών, το οποίο αποφάνθηκε ότι είναι αναρμόδιο, παραπέμποντας την υπόθεση στο Συμβούλιο Πρωτοδικών. Ομως και το συγκεκριμένο συμβούλιο δήλωσε αναρμόδιο. Τώρα καλείται ο Αρειος Πάγος να γνωμοδοτήσει για το ποιο συμβούλιο είναι τελικά αρμόδιο να λύσει το ζήτημα, ώστε να προχωρήσει η διαδικασία.
Δήθεν επιστημονικά προγράμματα και μελέτες
Ιδιαίτερα σημαντικά είναι τα ευρήματα αναφορικά με τα δήθεν προγράμματα και επιστημονικές μελέτες της εταιρείας μέσω των οποίων δωροδοκούνταν γιατροί στη χώρα μας. Ειδικότερα, μεταξύ των όσων εντόπισαν οι εισαγγελείς διαφθοράς ήταν τα «Market Project», «Surge 2010», «Extra PP», «Focus Group», «Extreme», «Exess», «Interviews», «With Experts», «Frozen», «CV Risk», «Credo», «Rise II», «Pulse Pressure», «Exist», «Diovan Group». Τα προγράμματα αυτά φέρεται πως ήταν ένας καλυμμένος τρόπος δωροδοκίας των γιατρών προκειμένου να εξυπηρετούν τα συμφέροντα της εταιρείας.
Εκτός από αυτά, οι Ελληνες εισαγγελείς διαφθοράς είχαν εντοπίσει ακόμη ένα πρόγραμμα: το «Exactly» του 2009. Πρόκειται για το περιβόητο πρόγραμμα για το οποίο η Novartis παραδέχτηκε στις ΗΠΑ τις δωροδοκίες γιατρών, γεγονός που καταδεικνύει ότι και οι Ελληνες εισαγγελείς έχουν προχωρήσει σε βάθος στην έρευνά τους. Με λίγα λόγια, ο συμβιβασμός στις ΗΠΑ επιβεβαίωσε κάποια από τα ευρήματα των ερευνών των ελληνικών αρχών του Σεπτεμβρίου του 2019. Το ερώτημα βέβαια που τίθεται έχει να κάνει με το ύψος του προστίμου των 310 εκατ. ευρώ που αποδέχτηκε η Novartis Hellas για τις δωροδοκίες στην Ελλάδα. Εάν δηλαδή η εταιρεία δέχτηκε να καταβάλει το ποσό αυτό για δωροδοκίες γιατρών που αφορούσαν το Lucentis και το «Exactly», τότε σε περίπτωση που οι Αμερικανοί γνώριζαν και για τα αποτελέσματα της έρευνας των εισαγγελέων διαφθοράς ίσως τελικά το πρόστιμο να ήταν πολύ μεγαλύτερο.
Στο μεταξύ στην Ελλάδα η σημερινή κυβέρνηση αγνοεί επιδεικτικά τα ευρήματα των εισαγγελέων διαφθοράς, για τα οποία γενικώς τηρείται σιγήν ιχθύος, και επιμένει να μιλά για δήθεν σκευωρία πολιτικών αντιπάλων.
Από τον Σεπτέμβριο του 2019 η Εισαγγελία Διαφθοράς έχει ολοκληρώσει την έρευνα και έχει ζητήσει να καταθέσουν ως ύποπτα διάπραξης κακουργημάτων στελέχη από τη μητρική Novartis και τη Novartis Hellas, όπως ο Κων. Φρουζής
«Αν η Ελλάδα προβεί σε συμφωνία με το κοινοβούλιο εν αγνοία της νόμιμα διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης της Τρίπολης, θα είναι σαν να επαναλαμβάνουμε αυτό για το οποίο κατηγορούμε την Τουρκία»
Κωνσταντίνος Φίλης
Διευθυντής Ερευνών του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων
«Δεν μπορείς μακροπρόθεσμα να αποφύγεις να κατονομάσεις δημοσίως τις χώρες αυτές [που παραβιάζουν το εμπάργκο]. Η βούληση να γίνει κάτι τέτοιο αυξάνεται διαρκώς στους κόλπους της ΕΕ»
Χάικο Μάας
ΥΠΕΞ Γερμανίας
«Η Λιβύη όμως δεν είναι Συρία. Για γεωγραφικούς λόγους αποτελεί αναγκαστικά στρατηγικό συνομιλητή μας, όπως κι εμείς για τη Λιβύη. Και η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι στρατηγικής σημασίας συνομιλητής»
Λουίτζι ντι Μάιο
Ιταλός ΥΠΕΞ