Η σκοτεινή πλευρά του δανεισμού

Είμαστε τελευταίοι στον δείκτη εμπιστοσύνης των δανειστών

Εν συντομία

Γιατί κυβέρνηση και ΜΜΕ πανηγυρίζουν για το χαμηλό επιτόκιο δανεισμού όταν τα ελληνικά ομόλογα είναι το καταφύγιο όσων επιδιώκουν να επενδύσουν με κέρδος;

Γιατί ενδιαφέρει

Πίσω από τον εξωραϊσμό κρύβεται μια αποτυχία.

Από την περασμένη Τετάρτη, όταν βγήκε στην αγορά η επανέκδοση του δεκαετούς ομολόγου, βαλλόμαστε πανταχόθεν από μια μεγάλη δήθεν κυβερνητική επιτυχία. Εμπλεος υπερηφάνειας ο πρωθυπουργός, με ανάρτησή του στο Twitter μας πληροφόρησε για τον νέο του άθλο (αν θα είναι άθλος που θα φοβόταν ο Ηρακλής, θα πρέπει να περιμένουμε τα «πέτσινα» ΜΜΕ να μας πληροφορήσουν). «Η Ελλάδα σήμερα δανείστηκε με τη χαμηλότερη απόδοση στην ιστορία

της για οποιαδήποτε λήξη ομολόγου» έγραψε ο υπερήφανος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έκανε λόγο για «ισχυρή έμπρακτη απόδειξη ότι οι αγορές αναγνωρίζουν το συνεκτικό οικονομικό σχέδιο της κυβέρνησης και την αποτελεσματική εφαρμογή του για την αντιμετώπιση των δυσμενών οικονομικών και κοινωνικών συνεπειών της πανδημίας».

Καμία εμπιστοσύνη από τους επενδυτές

Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Οι επενδυτές έδειξαν εμπιστοσύνη ή πρόκειται για συγκυριακό φαινόμενο; Ας πάρουμε τα δεδομένα: πράγματι η Ελλάδα δανείστηκε 2,5 δισ. ευρώ με επιτόκιο 1,1187%. Πράγματι αποτελεί τη χαμηλότερη απόδοση στην ιστορία των ομολόγων. Πράγματι μας προσφέρθηκαν περισσότερα από 18 δισ. ευρώ. Είναι όμως ψήφος εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και στις κυβερνητικές επιλογές; Για να εξαγάγουμε συμπέρασμα θα πρέπει να βάλουμε το μέτρο, που είναι οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Οι υπόλοιποι πέτυχαν αρνητικά ή μηδενικά επιτόκια

Αν φύγουμε από το επικοινωνιακό περιτύλιγμα του Κυρ. Μητσοτάκη περί ψήφου εμπιστοσύνης και στήριξης από τους επενδυτές ομολόγων και «καταδυθούμε» στην πραγματικότητα, θα διαπιστώσουμε το εξής: αυτήν τη δύσκολη περίοδο για την παγκόσμια οικονομία τα δεκαετή ομόλογα έχουν αρνητικές αποδόσεις στον ευρωπαϊκό Βορρά. Ετσι, από τη Γερμανία που δανείζεται με αρνητικό επιτόκιο κοντά στο -0,5% έως και το Βέλγιο (περίπου στο -0,1%), οι περισσότερες βόρειες χώρες της Ευρώπης δανείζονται με αρνητικά επιτόκια που ξεκινούν από -0,47%. Από την άλλη, οι «φτωχές» χώρες του Νότου δανείζονται με λίγο πάνω από το μηδέν. Ετσι η Πορτογαλία αλλά και η Ισπανία (με τα τεράστια προβλήματα λόγω κορονοϊού) δανείστηκαν με επιτόκιο 0,3%. Ακόμη και η Κύπρος βγήκε στις αγορές και δανείστηκε με 0,81%.

Μας ξεπέρασε ακόμη και η Ιταλία

Για να καταλάβουμε πόσο εκτιμούν τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μητσοτάκη οι επενδυτές της αγοράς ομολόγων θα πρέπει να αναφέρουμε ότι προσφάτως η Ιταλία, που βάλλεται τόσο σε υγειονομικό όσο και σε δημοσιονομικό επίπεδο, δανείστηκε με 1%. Είναι η ίδια χώρα στην οποία εντός του 2020 είχαν γυρίσει την πλάτη οι επενδυτές προσφέροντάς της μεγαλύτερα επιτόκια δανεισμού σε σχέση με τα ελληνικά ομόλογα. Κάτω από τους αμείλικτους αυτούς αριθμούς προκύπτει σαφώς ότι η ελληνική οικονομία τοποθετείται στην τελευταία θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών από πλευράς εμπιστοσύνης των επενδυτών ομολόγων.

Τζόγος για επίτευξη κέρδους

Είναι τέτοιο το επενδυτικό περιβάλλον αυτής της περιόδου που όσοι διαθέτουν τα χρήματα αυξάνουν το ρίσκο τους επενδύοντας στα μικρότερης εμπιστοσύνης ελληνικά ομόλογα λόγω του ότι στις υπόλοιπες χώρες αναγκάζονται να πληρώσουν για να δανείσουν. Κάπως έτσι διαμορφώθηκε το επιτόκιο του δανεισμού στο 1,1187%, το υψηλότερο δηλαδή επιτόκιο στην Ευρώπη. Κάπως έτσι το συγκυριακό φαινόμενο ελήφθη ως μεγάλη επιτυχία, καθώς η κυβέρνηση «φώτισε» μόνο την πλευρά που αφορά τη χαμηλότερη απόδοση επιτοκίων. Η άλλη πλευρά του νομίσματος όμως –η σκοτεινή– δείχνει την αδυσώπητη αλήθεια των κυβερνητικών χειρισμών που κατέταξαν την Ελλάδα κάτω ακόμη και από την Ιταλία, την οποία από τις αρχές του 2020 υπερκεράζαμε…