«O τουρισμός τράβηξε τη σκανδάλη για το δεύτερο κύμα»
Το άναρχο άνοιγμα του τουρισμού προδίδει σοκαριστική μελέτη του ΑΠΘ
Εν συντομία
Με αυθαίρετα συμπεράσματα ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσπαθεί να δικαιολογήσει το άναρχο άνοιγμα του τουρισμού, όμως όπως δήλωσε στο Documento ο καθηγητής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης που συνέταξε τη μελέτη, «είναι αδιαμφισβήτητο ότι ο τουρισμός έβαλε τις βάσεις για το δεύτερο κύμα».
Γιατί ενδιαφέρει
Από τις αρχές καλοκαιριού ο πρωθυπουργός είχε μελέτη που αποδείκνυε ότι η μη διενέργεια τεστ στους τουρίστες είναι από τους κύριους λόγους που θα οδηγήσουν σε κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων.
Εν γνώσει τους τράβηξαν τη σκανδάλη. Από τις αρχές του καλοκαιριού ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε στα χέρια του μελέτη βάσει της οποίας τα κρούσματα αναμενόταν να αυξηθούν εξαιτίας της εισροής τουριστών οι οποίοι δεν θα είχαν υποβληθεί σε τεστ. Αυτός ήταν και ο λόγος που στην επίμαχη μελέτη αναλυόταν ότι ήταν καίριας σημασίας ο εντοπισμός «αυτών των φορέων της νόσου κατά την είσοδό τους στη χώρα και η απομόνωσή τους». Κάτι που δεν έγινε ποτέ.
Η εμπεριστατωμένη μελέτη με το σοκαριστικό περιεχόμενο συντάχθηκε από το Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Μηχανικής του τμήματος
Χημικών Μηχανικών του ΑΠΘ και την ομάδα HERACLES για το Εκθεσίωμα και την Ανθρώπινη Υγεία του Κέντρου Διεπιστημονικής Ερευνας και Καινοτομίας (ΚΕΔΕΚ), σε συνεργασία με ξένα πανεπιστήμια.
Αυθαίρετα συμπεράσματα
Η κυβέρνηση αδιαφορώντας για τα συμπεράσματα της μελέτης προχώρησε σε ανεξέλεγκτο άνοιγμα του τουρισμού, γεγονός που αποτέλεσε νευραλγικό παράγοντα στην αύξηση των κρουσμάτων. Και όλα αυτά χωρίς να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα, αφού τα φετινά έσοδα από τον τουρισμό ανήλθαν στα 3 με 3,5 δισ. ευρώ, ενώ το κόστος ενός καθολικού lockdown για έναν μήνα ανέρχεται, σύμφωνα με τον Χρήστο Σταϊκούρα, σε 2,5% με 3% του ΑΕΠ.
Προκειμένου να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, ο Κυρ. Μητσοτάκης καταλήγει σε αυθαίρετα συμπεράσματα, δηλώνοντας από το βήμα της Βουλής ότι «εάν κάναμε αυτό που μας είχατε πει εσείς, δηλαδή υποχρεωτικά τεστ σε όσους ήθελαν να επισκεφθούν την Ελλάδα, θα είχαμε το 10% του τουρισμού που τελικά είχαμε». Παρά τα όσα λέει όμως ο πρωθυπουργός –σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να καλύψει την ομολογία του Αδωνη Γεωργιάδη ότι ο τρόπος που άνοιξαν τα σύνορα οδήγησε στην εξάπλωση των κρουσμάτων–, όσα αναφέρονται στην επίμαχη μελέτη αποδεικνύουν πόσο επιβεβλημένη ήταν η διενέργεια τεστ στους τουρίστες.
Με φόντο το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, ο Κυρ. Μητσοτάκης στα μέσα Ιουνίου δεν δίστασε να υπεραμυνθεί της απόφασης τα τεστ να μην είναι υποχρεωτικά για όσους εισέρχονται στη χώρα, αλλά και να διακηρύξει ότι η δειγματοληπτική λήψη τους γίνεται «για να υπάρχει μια ασφάλεια. Δεν νιώθουμε ότι υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος κίνδυνος και αν υπάρξει τοπικά κίνδυνος, υπάρχει η υγειονομική υποδομή για να τον αντιμετωπίσουμε».
Στις 20 Αυγούστου όμως, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο CNN, ομολόγησε κυνικά ότι «είχαμε αύξηση στα κρούσματα ανά ημέρα… και όντως περιμέναμε αυτή την αύξηση των κρουσμάτων, καθώς ανοίξαμε την οικονομία μας και τον τουρισμό».
Την αιτία που η κυβέρνηση προχώρησε σε ανεξέλεγκτο άνοιγμα του τουρισμού είχε παραδεχτεί σε συνέντευξή της η Ντόρα Μπακογιάννη, αναφέροντας ότι ο λόγος που δεν γίνονταν περισσότερα τεστ στους τουρίστες είναι ότι δεν το δέχτηκαν οι εταίροι μας και οι αεροπορικές εταιρείες. Αλλωστε η Deutsche Welle έγραφε ότι ο μεγαλύτερος tour operator TUI απείλησε την ελληνική κυβέρνηση με ακύρωση όλων των ταξιδιών του προς την Ελλάδα λόγω της καραντίνας 36 ωρών που προβλεπόταν αρχικώς για τους νεοαφιχθέντες που υποβάλλονταν σε δειγματοληπτικό τεστ. Η επιτυχία της κυβέρνησης ήταν τέτοια που η TUI ανακοίνωσε προ ολίγων ημερών ότι μετέθεσε τις πληρωμές της στους ξενοδόχους για… του χρόνου.
Το πόσο ανεξέλεγκτα άνοιξε ο τουρισμός στην Ελλάδα διαφάνηκε και από το γεγονός ότι στις 8 Σεπτεμβρίου η Ολλανδία εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία βάσει της οποίας επιβαλλόταν στους Ολλανδούς που επέστρεφαν από τα ελληνικά νησιά να μείνουν σε καραντίνα για δέκα ημέρες. Οταν η Ενωση Ξενοδόχων Σάμου αντέδρασε, η πρέσβειρα της Ολλανδίας Στέλλα Ρόνερ-Γκρούμπασιτς απάντησε ότι «η συγκεκριμένη οδηγία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές διενεργούν ελάχιστα τεστ Covid στα νησιά».
Εργαλείο διαχείρισης κινδύνου
Ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, διευθυντής Τομέα Τεχνολογιών και διευθυντής Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών, ανέπτυξε με τους συνεργάτες του που συνέταξαν την προαναφερθείσα μελέτη ένα υπολογιστικό εργαλείο διαχείρισης κινδύνου στη δημόσια υγεία από την Covid-19. Μέσω αυτού του εργαλείου αποτυπώθηκε ότι ο τουρισμός αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες που αναμενόταν να αυξήσουν –όπως και έγινε– τον αριθμό των κρουσμάτων.
Κι αυτό διότι «στην περίπτωση που κάποιο κρούσμα βρίσκεται στην προσυμπτωματική φάση, παρατηρείται και η υψηλότερη μεταδοτικότητα, γι’ αυτό και είναι καίριας σημασίας ο εντοπισμός αυτών των φορέων της νόσου κατά την είσοδό τους στη χώρα και η απομόνωσή τους». Με βάση λοιπόν «τα μέχρι τώρα αποτελέσματα, φαίνεται ότι υπάρχει μια αυξητική τάση των νέων κρουσμάτων, που κυρίως οφείλεται σε φορείς προερχόμενους από το εξωτερικό».
Η κυβέρνηση αγνόησε πλήρως τις εμπεριστατωμένες προειδοποιήσεις των επιστημόνων για τον καίριας σημασίας εντοπισμό των φορέων και την αυτονόητη απομόνωσή τους κατά την είσοδό τους στην Ελλάδα
Οι εντατικοί έλεγχοι στις πύλες εισόδου
Αυτός είναι και ο λόγος που ο καθηγητής Σαρηγιάννης σε συνέντευξή του στο «Βήμα» είχε δηλώσει ότι εξαιτίας και των αυξημένων ροών «ασυμπτωματικών και προσυμπτωματικών φορέων λόγω του ανοίγματος των πυλών εισόδου της χώρας στη διάρκεια του Ιουλίου», εάν δεν ανακοπεί η πορεία εξάπλωσης του ιού, «ο ρυθμός αύξησης των κρουσμάτων θα φτάσει τα 573 στο τέλος Οκτωβρίου και αναμένεται να ξεπεράσει τα 700 ανά ημέρα μέχρι το τέλος του 2020, θέτοντας σε αφόρητη πίεση το εθνικό σύστημα υγείας». Οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις της μελέτης ξεπεράστηκαν και με το παραπάνω.
Γεγονός που μπορεί να εξηγηθεί από το ότι πολλά από τα μέτρα που προτείνονται στη μελέτη δεν λήφθηκαν υπόψη από την κυβέρνηση. Ενα από αυτά αφορούσε την «εντατικοποίηση των ελέγχων στις πύλες εισόδου για τον περιορισμό των ροών ασυμπτωματικών/προσυμπτωματικών φορέων με ταυτόχρονη μείωση του χρόνου ταυτοποίησης του ιού. Το τελευταίο μπορεί να επιτευχθεί με αύξηση των διαθέσιμων τεστ και ενεργοποίηση πανεπιστημιακών εργαστηρίων τα οποία μπορούν να αυξήσουν την ικανότητα της χώρας να ταυτοποιήσει τον κορονοϊό γενετικά (με τεχνική RT-PCR) σε λιγότερο από 24 ώρες».