«Είμαι πολύ χαρούμενος που διέκοψα τον διαγωνισμό»
Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας εξηγεί γιατί κινδύνευσε να ξεμείνει η χώρα από τεστ
Περιγράφοντας ένα πραγματικό πρόβλημα στο οποίο τελικώς δόθηκε λύση με την απόφαση για απευθείας διαπραγμάτευση του ελληνικού κράτους με την κινεζική εταιρεία Joysbio και τη συμφωνία για απευθείας αγορά self tests αντί αντιτίμου 1,35 ευρώ ανά τεμάχιο, ο Νίκος Χαρδαλιάς εξήγησε στο Documento πώς λήφθηκε η απόφαση για τη ματαίωση του τελευταίου διαγωνισμού. Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας παραδέχτηκε ότι το ρεπορτάζ του Documento για τα μπλοκαρισμένα self tests-μαϊμού στην Κίνα είναι αληθές και επιχείρησε να εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους η κυβέρνηση δεν προχώρησε εξαρχής σε απευθείας διαπραγμάτευση με την κινεζική εταιρεία-προμηθεύτρια των τεστ. Εξηγώντας λεπτομερώς τη διαδικασία που ακολουθήθηκε, ανέφερε ότι στον τελευταίο διαγωνισμό συμμετείχαν συνολικά 53 εταιρείες, από τις οποίες μόνο 21 είχαν εγκεκριμένο προϊόν. Από αυτές επιλέχθηκαν τελικώς δύο προκειμένου να προμηθεύσουν την ελληνική αγορά με 10 εκατ. τεστ και ακόμη 10 εκατ. εφόσον ασκούσαν το δικαίωμα της προαίρεσης. Πρόκειται για τις Newpharm, η οποία θα εισήγαγε 2,6 εκατ. τεστ –σύμφωνα με πληροφορίες θα μεταφέρονταν με αεροπλάνο τύπου Antonov–, και τη Metron Healthcare, η οποία ανέλαβε να εισαγάγει περισσότερα από 7,3 εκατ. τεστ.
«Ετσι ακυρώσαμε τον διαγωνισμό»
«Μόλις έγιναν γνωστοί οι προσωρινοί ανάδοχοι επικοινωνήσαμε μαζί τους και τους ζητήσαμε να καταθέσουν βεβαίωση της εταιρείας από την οποία θα προμηθεύονταν τα τεστ, δηλαδή από την Joysbio, από την οποία επισήμως προμηθεύεται και η Ευρωπαϊκή Ενωση. Πράγματι η Newpharm κατέθεσε βεβαίωση της Joysbio. Η Metron Healthcare ωστόσο απέστειλε έγγραφο-σύμβαση την οποία είχε υπογράψει με άλλη ενδιάμεση εταιρεία, η οποία θεωρητικώς είχε συνάψει απευθείας σύμβαση με την Joysbio. Ασφαλώς εμείς αναζητήσαμε και στους δύο διαγωνισμούς που έχουν πραγματοποιηθεί την αυθεντικότητα των εγγράφων. Στο πλαίσιο αυτό αποστείλαμε στον διευθυντή επιχειρησιακής ανάπτυξης της Joysbio το έγγραφο της Metron Healthcare και μας απάντησε ότι δεν υφίσταται συνεργασία
της εταιρείας την οποία διευθύνει με τη μεσάζουσα την οποία είχε παρουσιάσει η Metron Healthcare καθότι είχαν ανακύψει προβλήματα τα οποία εξέταζαν οι κινεζικές αρχές. Σε νέα επικοινωνία μας με την Joysbio μάς γνωστοποιήθηκε ότι, μεταξύ άλλων, είχαν προκύψει ενδείξεις για ύπαρξη πλαστών παρτίδων» ανέφερε ο N. Χαρδαλιάς.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αυτομάτως, δηλαδή το πρωί της περασμένης Τετάρτης, λίγες μόνο ώρες μετά την ενημέρωση που έλαβε η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας από τους Κινέζους παρασκευαστές των τεστ, συνεδρίασε η αρμόδια επιτροπή και προχώρησε στην ακύρωση του διαγωνισμού. «Ταυτόχρονα, από το βράδυ της περασμένης Τρίτης» σημείωσε ο Ν. Χαρδαλιάς «μιλήσαμε με την Joysbio και ζητήσαμε να γίνει απευθείας διαπραγμάτευση της εταιρείας με το ελληνικό κράτος, όπως προβλέπει ο νόμος και δεδομένου ότι κατόπιν των εξελίξεων θα κινδυνεύαμε να μείνουμε χωρίς self tests από τα μέσα Μαΐου. Τελικώς κλείσαμε συμφωνία και θα εισαγάγουμε τα τεστ αντί 1,35 ευρώ, δηλαδή θα αποταμιεύσει το δημόσιο περίπου 10 εκατ. ευρώ».
«Γιατί δεν κάναμε εξαρχής απευθείας διαπραγμάτευση»
Θέλοντας να μας εξηγήσει τους λόγους για τους οποίους δεν έγινε εξαρχής απευθείας συμφωνία του ελληνικού κράτους με τους Κινέζους, η οποία όπως αποδεικνύεται θα ήταν πιο συμφέρουσα, ο υφυπουργός είπε: «Κάναμε τον πρώτο διαγωνισμό γιατί δεν γνωρίζαμε πόσα self tests μπορεί να μας προσφέρονταν. Οταν ολοκληρώθηκε ο πρώτος διαγωνισμός διαπιστώσαμε ότι τα προϊόντα που μπορούμε να εισαγάγουμε είναι δύο: της Joysbio και της Roche, το οποίο όμως έχει κόστος 4 ευρώ ανά τεμάχιο –είναι ακριβότερο δηλαδή– και δεν διατίθεται σε ατομικές συσκευασίες, προκαλώντας πρόβλημα στα φαρμακεία, διότι εύλογα ταλαιπωρούνται οι εργαζόμενοι με τη διαδικασία διαχωρισμού των πακέτων. Στον πρώτο διαγωνισμό λοιπόν δεν είχαμε εικόνα τι υπάρχει στην αγορά».
Αναφορικά με τον δεύτερο διαγωνισμό, «υπήρχε η άποψη της αρμόδιας νομικής υπηρεσίας σύμφωνα με την οποία επειδή η διαδικασία θα γινόταν γρήγορα, πιθανώς θα δινόταν η ευκαιρία σε ορισμένους να προσφέρουν διαφορετικά προϊόντα. Οντως στον δεύτερο διαγωνισμό προσφέρθηκαν εννέα διαφορετικά προϊόντα, τα περισσότερα εκ των οποίων όμως απορρίφθηκαν γιατί δεν πληρούσαν τα κριτήρια. Επειδή ωστόσο προέκυψε το ζήτημα των πιθανώς πλαστών τεστ –παράλληλα με την ανακοίνωση των δύο αναδόχων ξεκίνησε και ένας πόλεμος συμφερόντων με προσφυγές οι οποίες θα καθυστερούσαν σε κάθε περίπτωση την εισαγωγή των τεστ– ήταν αυτονόητο ότι ούτε εγώ ούτε η κυβέρνηση θα δεχόμασταν το ρίσκο. Ετσι πήγαμε σε απευθείας διαπραγμάτευση με τους Κινέζους και εξασφαλίσαμε αφενός τον ποσοτικό έλεγχο, αφετέρου καλύτερη τιμή, χαμηλότερη μάλιστα και απ’ αυτή την οποία έχουν συμφωνήσει με την Joysbio άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ».
Γι’ αυτό και, όπως δήλωσε, «είμαι πολύ χαρούμενος που διέκοψα αυτό τον διαγωνισμό». Σύμφωνα με ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, η συμφωνία αφορά την προμήθεια 18 εκατ. self tests, τα οποία κατά τις πληροφορίες του Documento θα έρχονται σε παρτίδες των 3 εκατομμυρίων κάθε εβδομάδα από τις 15 Μαΐου.
«Παράλληλα με την ανακοίνωση των δύο αναδόχων ξεκίνησε κι ένας πόλεμος συμφερόντων με προσφυγές οι οποίες θα καθυστερούσαν σε κάθε περίπτωση την εισαγωγή των τεστ»
Το σκάνδαλο της Swiss Med
Ο Ν. Χαρδαλιάς έδωσε διευκρινίσεις αναφορικά και με τον πρώτο διαγωνισμό, στον οποίο συμμετείχε η εταιρεία Swiss Med, η οποία τελικώς κηρύχθηκε έκπτωτη. Ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας εξήγησε στο Documento ότι η εν λόγω εταιρεία ήταν αδύνατο να αποκλειστεί εξαρχής από τον διαγωνισμό επειδή είχε διάρκεια ζωής μόλις έξι μηνών ή επειδή κατά το παρελθόν δεν είχε σχέσεις με το δημόσιο. Κάτι τέτοιο, όπως είπε, θα ήταν φωτογραφικό και αντίθετο στη νομολογία που ενθαρρύνει τις νεοφυείς επιχειρήσεις να συμμετέχουν σε τέτοιου είδους διαγωνισμούς.
«Οταν η Swiss Med κηρύχθηκε ανάδοχος του πρώτου διαγωνισμού μαζί με ακόμη τέσσερις εταιρείες» είπε ο N. Χαρδαλιάς «τους ζητήσαμε εντός τριών ημερών να προσέλθουν ώστε να υπογράψουν τη σύμβαση με το δημόσιο. Η Swiss Med εμφανίστηκε την τελευταία ημέρα, στις 6 Απριλίου, και όφειλε να παραδώσει τα 3 εκατομμύρια τεστ έως τα μεσάνυχτα της 15ης Απριλίου. Ενημερώσαμε την Joysbio ότι η εν λόγω εταιρεία έχει κηρυχθεί έκπτωτη και επομένως δεν πρόκειται να έρθει καμία παραγγελία της. Τελικώς η Swiss Med μάς απέστειλε στις 14 Απριλίου έγγραφο με το οποίο μας πληροφορούσε ότι αδυνατεί να παραδώσει εγκαίρως το φορτίο για λόγους ανωτέρας βίας και ζητούσε να παραδώσει δύο ημέρες αργότερα. Τους καλέσαμε, όπως ορίζει ο νόμος, να δώσουν εξηγήσεις, τις οποίες έδωσαν την Παρασκευή 16 Απριλίου στις 23.00. Η αρμόδια επιτροπή συνεδρίασε την επομένη το πρωί και την ίδια ημέρα η εταιρεία κηρύχθηκε έκπτωτη».
«Παράλληλα» πρόσθεσε ο υφυπουργός «ζητήσαμε την κατάπτωση της εγγυητικής τους, ώστε τα χρήματα αυτά –περίπου 500.000 ευρώ– να εισπραχθούν από το κράτος». Σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, την περασμένη Πέμπτη η Swiss Med κατέθεσε προσφυγή κατά της διοικητικής πράξης για κατάπτωση της εγγυητικής. Σε κάθε περίπτωση η εταιρεία δεν έχει εισπράξει ούτε πρόκειται να εισπράξει χρήματα από το δημόσιο.