Ενας κόσμος ρευστός
Ο παγκόσμιος χάρτης μέσα από τα μάτια του διακεκριμένου Βρετανού δημοσιογράφου Τιμ Μάρσαλ
• Στην ευρύτερη κοιλάδα του Μισισιπή καταγράφονται περισσότερα χιλιόμετρα πλωτών ποταμών απ’ ό,τι σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο.
• Οι ΗΠΑ παραμένουν η κυρίαρχη οικονομική δύναμη και ξοδεύουν περισσότερα χρήματα στη στρατιωτική έρευνα και ανάπτυξη από τον συνολικό αμυντικό προϋπολογισμό όλων των υπόλοιπων χωρών του ΝΑΤΟ μαζί.
• Αν γεννηθείς μαύρος στην Αμερική, είναι πιο πιθανό να είσαι λιγότερο ευκατάστατος, λιγότερο μορφωμένος και λιγότερο υγιής από ό,τι αν γεννηθείς λευκός.
• Η σημαία των ΗΠΑ χρειάστηκε 183 χρόνια για να πάρει τη μορφή με την οποία την ξέρουμε σήμερα.
02 Λατινική Αμερική
• Τα ισπανικά είναι η γλώσσα που μιλούν σχεδόν όλοι, εκτός από τη Βραζιλία στην οποία μιλούν πορτογαλικά και τη Γαλλική Γουιάνα όπου μιλούν γαλλικά.
• Ο συνολικός πληθυσμός των χωρών της Λατινικής Αμερικής (συμπεριλαμβανομένης και της Καραϊβικής) είναι πάνω από 600 εκατομμύρια και όμως το συνολικό τους ΑΕΠ είναι αντίστοιχο με αυτό της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίες μαζί έχουν 125 εκατομμύρια πληθυσμό.
• Η Αργεντινή πριν από εκατό χρόνια ήταν μεταξύ των δέκα πλουσιότερων χωρών του κόσμου, αφήνοντας πίσω της χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία.
• Το Μεξικό θεωρείται πλέον περιφερειακή δύναμη, αλλά θα έχει για πάντα στα βόρεια την έρημη άγονη γη, στα ανατολικά και τα δυτικά τα βουνά και στα νότια τις ζούγκλες ως φυσικά εμπόδια στην οικονομική του ανάπτυξη.
03 Ευρώπη
• Η Ρωσία είναι η μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο. Είναι διπλάσια σε μέγεθος από τις ΗΠΑ ή την Κίνα, πενταπλάσια από την Ινδία και εβδομήντα φορές μεγαλύτερη από το Ηνωμένο Βασίλειο.
• Σύμφωνα με νομοσχέδιο του 2016, οι αιτούντες άσυλο που εισέρχονται στη Δανία θα μπορούσαν να διατηρήσουν στην κατοχή τους χρήματα και τιμαλφή αξίας μέχρι 10.000 κορόνων (περίπου 1.300 ευρώ). Οτιδήποτε παραπάνω έπρεπε να κατασχεθεί για να συμβάλει στην κάλυψη του
κόστους της «βασικής συντήρησης, υγειονομικής περίθαλψης και διαμονής».
• «Μεγάλη Βρετανία» είναι όρος που αναφέρεται μόνο για την Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία (και μερικά μικρά παρακείμενα νησιά), ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο περιλαμβάνει και τη Βόρεια Ιρλανδία. Η πλήρης ονομασία είναι Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας.
• Εδώ και δύο δεκαετίες η Σουηδία δεν είναι ο παράδεισος πολιτιστικού υπερφιλελευθερισμού ούτε ακολουθεί τον λεγόμενο τρίτο δρόμο στην οικονομική πολιτική. Η Σουηδία είναι άλλη μια χώρα μαζικής μετανάστευσης.
• Εμπνευση για το χρώμα της σημαίας της Νορβηγίας, η οποία χρονολογείται από το 1821, αποτέλεσε η Γαλλική Επανάσταση.
• Το 2008 το Κόσοβο κήρυξε μονομερώς την ανεξαρτησία του, η οποία έχει πλέον αναγνωριστεί από τις περισσότερες χώρες του ΟΗΕ και της ΕΕ αλλά όχι από όλες τις χώρες και ασφαλώς όχι από τη Σερβία.
• Το 2017 μόλις το 4,1 % του ΑΕΠ της Ελλάδα προήλθε από τη γεωργία.
04 Μέση Ανατολή
• Η ευρύτερη Μέση Ανατολή εκτείνεται σε βάθος 1.600 χιλιομέτρων από τα δυτικά προς τα ανατολικά, από τη Μεσόγειο Θάλασσα μέχρι τα βουνά του Ιράν.
• Οι Κούρδοι αποτελούν τη μεγαλύτερη μειονότητα. Υπάρχουν περίπου 30 εκατομμύρια στη Μέση Ανατολή.
• Μέχρι και σήμερα η Αίγυπτος, η Συρία και η Ιορδανία στέκονται με επιφυλακτικότητα απέναντι στην ανεξαρτησία της Παλαιστίνης.
• Οι περισσότεροι γεωγράφοι θεωρούν ότι το μικρό κομμάτι της Τουρκίας που βρίσκεται στα δυτικά του Βοσπόρου συγκαταλέγεται στην Ευρώπη και το υπόλοιπο της χώρας, νότια και νοτιοανατολικά του Βοσπόρου, ανήκει στη Μέση Ανατολή (με την ευρεία έννοια).
• Το 2014 μόλις το 5% του πληθυσμού του πλανήτη ζούσε στον αραβικό κόσμο, και όμως υπέστη το 45% των τρομοκρατικών επιθέσεων παγκοσμίως και το 68% των θανάτων που προκλήθηκαν από συρράξεις, ενώ φιλοξένησε το 58% των προσφύγων.
• Το Ουζμπεκιστάν, το Αζερμπαϊτζάν και το Τουρκμενιστάν παράγουν τη δική τους ενέργεια και δεν εξαρτώνται από καμία άλλη χώρα για την ασφάλεια ή το εμπόριό τους.
• Μέχρι σήμερα η Κίνα δεν έχει υπάρξει ποτέ ναυτική δύναμη – λόγω της μεγάλης της έκτασης, των πολλαπλών συνόρων της και των κοντινών θαλάσσιων αποστάσεων των εμπορικών της εταίρων.
• Τη Νότια Σινική Θάλασσα διεκδικούν τόσο η Κίνα όσο και οι γείτονές της, με αποτέλεσμα διενέξεις για την κυριότητα νησιών, φυσικών πόρων και τον έλεγχο των θαλασσών και των οδών ναυσιπλοΐας.
• Η Ινδία (πληθυσμός 1,3 δισεκατομμύριο) και το Πακιστάν (182 εκατομμύρια) μοιράζονται κοινά σύνορα μήκους 3.000 χιλιομέτρων.
• Σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Νότιας Κορέας από τα 50 εκατομμύρια της χώρας κατοικεί στην ευρύτερη περιοχή της Σεούλ, εντός του βεληνεκούς των οπλικών συστημάτων της Βόρειας Κορέας.
• Ελάχιστοι συνειδητοποιούν πόσο μεγάλη είναι η Αφρική. Αυτό συμβαίνει επειδή συνήθως χρησιμοποιούμε τον κλασικό μερκατορικό παγκόσμιο χάρτη, ο οποίος απεικονίζει μια σφαίρα σε μια επίπεδη επιφάνεια και κατά συνέπεια τα σχήματα διαστρεβλώνονται.
• Οι Κινέζοι κατασκευάζουν λιμάνια στην Κένυα, σιδηροδρομικές γραμμές στην Ανγκόλα και ηδροηλεκτρικό φράγμα στην Αιθιοπία. Επιπλέον, οργώνουν τα μήκη και τα πλάτη της Αφρικής για ορυκτά και πολύτιμα μέταλλα.
• Η Αφρική διαθέτει πολλούς μεγάλους ποταμούς – παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι από αυτούς δεν ευνοούν το εμπόριο, είναι ό,τι πρέπει για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας.
• Ο Νείλος, ο μακρύτερος ποταμός του κόσμου (μήκους 6.600 χιλιομέτρων), επηρεάζει δέκα χώρες που βρίσκονται πλησίον της λεκάνης του – το Μπουρούντι, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ερυθραία, την Αιθιοπία, την Κένυα, τη Ρουάντα, το Σουδάν, την Τανζανία, την Ουγκάντα και την Αίγυπτο.
• Η Νιγηρία είναι η μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου της υποσαχάριας Αφρικής.