Η πατέντα της Δεξιάς

Η ιστορία της συντηρητικής παράταξης στην Ελλάδα μοιάζει με την ιστορία του μικροαπατεώνα σερβιτόρου που κάνει συνεχώς λάθος τον λογαριασμό, αλλά πάντα με χαμένο τον πελάτη. Στους λογαριασμούς της Δεξιάς χαμένος πάντα είναι η από κει πλευρά, ο αδύναμος και ταλαιπωρημένος. Ο δυνατός είναι

πάντα αυτός που πρέπει να ενισχυθεί ή να μείνει στο απυρόβλητο, προκειμένου να πάει μπροστά η χώρα. Αν και αυτό το πολιτικό αφήγημα δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ, ο ισχυρός αποτελεί το τοτέμ της δεξιάς πολιτικής.

Οι δυνάμεις της εργασίας, όσοι αποτελούν τον παραγωγικό ιστό, οι άνθρωποι που δουλεύουν στήνοντας γύρω τους όλο το οικοδόμημα που τελικώς εμφανίζουν οι λίγοι ως δικό τους, είναι πάντα τα θύματα που πρέπει να κάνουν τις θυσίες.

Τα χρόνια της κρίσης υπήρξαν διδακτικά. Οι τράπεζες, αφού κατέρρευσαν δίνοντας θαλασσοδάνεια, ανακεφαλαιοποιήθηκαν με τα λεφτά του κόσμου για να τα επιστρέψουν και πάλι σε όσους τις έριξαν έξω. Οι απατεώνες δανειολήπτες, δράστες μιας ληστείας διαρκείας, βλέπουν τα δάνειά τους να κουρεύονται με το επιχείρημα πως έτσι θα επιτραπούν οι επενδύσεις. Οι κοινωνικές δαπάνες μειώνονται για να δοθούν κίνητρα στο επιχειρείν, που συνεχώς αποδεικνύεται η ανακύκλωση της διαφθοράς και της λαμογιάς.

Το χρήμα παρουσιάζει τρομακτική συγκέντρωση στα χέρια ελάχιστων, που επεκτείνονται συνεχώς επιχειρησιακά σε τομείς με τους οποίους δεν έχουν επαγγελματική σχέση, γνωρίζοντας πως έτσι συμμετέχουν στην πίτα που θα μοιραστεί. Η ελληνική επιχειρηματικότητα εκφυλίζεται σε έναν αλληλοεκβιασμό με την εξουσία. Τα εσκεμμένα λάθη στον λογαριασμό καλείται συνεχώς να τα καλύψει ο αδύναμος.

Οι πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είναι για την πλειονότητα του κόσμου η ανακάλυψη της Αμερικής. Ο πρόεδρος της μητρόπολης του καπιταλισμού αποφάσισε πως πρέπει να πληρώσουν φόρο όσοι έχουν και να αμειφθούν όσοι εργάζονται. Η οικονομία, όπως ορθά είπε ο Μπάιντεν, δεν φτιάχτηκε από τα χρηματιστήρια αλλά από τους ανθρώπους του μόχθου. Οχι, ο Μπάιντεν δεν έγινε κομμουνιστής, ούτε άκουσε πως στην Ελλάδα υπάρχει κάποιος υπουργός Χατζηδάκης ο οποίος ψελλίζει θεωρίες μίσους για τον απλό εργαζόμενο άνθρωπο και θέλησε να του απαντήσει. Ο Μπάιντεν και το σύστημα που εκπροσωπεί κατάλαβαν πως η πολιτική δεν μπορεί να λειτουργήσει μέσα από τη συνεχή πίεση των πλουσίων που θέλουν να γίνουν πλουσιότεροι παραβλέποντας την κοινωνία. Πιθανόν να βρισκόμαστε σε εκείνο το ιστορικό σημείο που ένας ηγέτης συνειδητοποιεί πως η πολιτική έχει υποχρέωση να επαναπροσδιορίσει τον ρόλο της σε σχέση με την οικονομία και να επικρατήσει αντί να προσδιορίζεται από αυτή. Οι πολιτικές αποφάσεις μέσα από τις αξίες που συμπυκνώνουν πρέπει να ορίζουν την οικονομία και όχι να υποκύπτουν στον κυνισμό των οικονομικών μεθοδεύσεων.

Ο Μπάιντεν δεν έπαψε να είναι καπιταλιστής, αλλά αντιλαμβάνεται τα αδιέξοδα που δημιουργεί στον κόσμο ο νεοφιλελευθερισμός. Καλείται να εξυγιάνει τον κόσμο με την αποκαθήλωση του ριγκανισμού και του θατσερισμού, επαναφέροντας στο προσκήνιο τις οικουμενικές αξίες που θα του επιτρέψουν να επιβιώσει. Το κέρδος δεν μπορεί να είναι πάνω από τον άνθρωπο γιατί απλώς δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς τον άνθρωπο.

Η δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ ότι πρέπει να αρθούν οι πατέντες από τα φάρμακα που σώζουν τον κόσμο σήμερα είναι μια προοδευτική πρόταση, που στην Ελλάδα έχει ιδιαίτερη σημασία. Ετυχε την πρόταση αυτή να έχει κάνει εδώ και μήνες ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ Αλέξης Τσίπρας, εισπράττοντας μάλιστα τη χλεύη του Κυριάκου Μητσοτάκη. Οταν ο κόσμος πεθαίνει στην Ινδία επειδή δεν έχει πρόσβαση στα εμβόλια ενώ η Ινδία είναι η τρίτη χώρα σε παραγωγή φαρμάκων στον κόσμο, το λογικό για έναν πολιτικό είναι να το αντιλαμβάνεται ως καταστροφικό παραλογισμό και όχι ως κανόνα της αγοράς. Αν λοιπόν σε αυτό το συμπέρασμα έχουν καταλήξει ηγέτες σε διαφορετικά μέρη του κόσμου, με διαφορετική ισχύ και βαρύτητα, τότε ανοίγει ο δρόμος για την οικουμενική αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνει ό,τι έκανε η παλιά Δεξιά. Μοιράζει στους δικούς της τις χορηγίες και τα νέα σχέδια Μάρσαλ, δηλώνοντας όσο πρέπει υποτελής σε αυτούς που θεωρεί πως υπάρχει πιθανότητα να τον στηρίξουν. Η απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να σταθεί δίπλα στη Μέρκελ και στον Τζόνσον, που δεν θέλουν επ’ ουδενί την κατάργηση της πατέντας των εμβολίων επειδή στηρίζουν τις δικές τους φαρμακοβιομηχανίες, συγκρίνεται με την υποτέλεια του δόγματος Πιουριφόι

Εμπόδιο στον οικουμενισμό είναι οι αντιδραστικές νεοφιλελεύθερες θεωρίες που βλέπουν τον άνθρωπο ως παράγοντα κέρδους και μόνο. Η ανθρωπότητα δεν μπορεί να επιβιώσει αν δεν επαναφέρει τον άνθρωπο στο επίκεντρο του προβληματισμού της.

Η Ελλάδα έχει την ατυχία, την εποχή του νέου τύπου προβληματισμού που αναπτύσσεται, να είναι υπό την εξουσία του Μωυσή και της νεοφιλελεύθερης βίβλου του. Τα προβλήματα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη δεν απαιτούν επίλυση προς το συμφέρον των ανθρώπων αλλά ευθυγράμμιση με τις προβλέψεις του κέρδους. Αλλά το κέρδος αυτό δεν είναι ένα κέρδος που με κάποιον τρόπο επιμερίζεται. Είναι το εισόδημα των σαλταδόρων και των εκποιητών. Οσων εφορμούν στο ταμείο της χώρας και ροκανίζουν τις σάρκες της. Ανάδοχοι διαγωνισμών και διάδοχοι εξουσίας.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάνει ό,τι έκανε η παλιά Δεξιά. Μοιράζει στους δικούς της τις χορηγίες και τα νέα σχέδια Μάρσαλ, δηλώνοντας όσο πρέπει υποτελής σε αυτούς που θεωρεί πως υπάρχει πιθανότητα να τον στηρίξουν. Η απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να σταθεί δίπλα στη Μέρκελ και στον Τζόνσον, που δεν θέλουν επ’ ουδενί την κατάργηση της πατέντας των εμβολίων επειδή στηρίζουν τις δικές τους φαρμακοβιομηχανίες, συγκρίνεται με την υποτέλεια του δόγματος Πιουριφόι.

Ο Μητσοτάκης έχει διπλό πρόβλημα. Από τη μια δεν διακατέχεται από καμιά οραματική σκέψη ώστε να τοποθετεί τον εαυτό του δίπλα σε αυτούς που θα ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο. Από την άλλη είναι προσηλωμένος στο σύστημα του οποίου αποτελεί μέρος. Ο νεοφιλελευθερισμός και οι θεωρίες του είναι τρόπος για να υπάρχει και να επιβιώνει. Σε μια κανονική χώρα, με ελεύθερα μέσα ενημέρωσης και χωρίς παρασιτική οικονομία, πόσο θα άντεχε ο Μητσοτάκης ως πρωθυπουργός;