Η Αγκυρα επιδιώκει διμερή διάλογο για όλα
Η ελληνική κυβέρνηση, όπως επισημαίνει ο Ν. Κοτζιάς, χρησιμοποιεί το διεθνές δίκαιο «αμυντικά» και «δεν χτίζει δικαιώματα»
Εν συντομία
Η συνάντηση Παναγιωτόπουλου – Ακάρ και γιατί η Τουρκία επιμένει στον διμερή εφ’ όλης της ύλης διάλογο-συμφωνία με την Ελλάδα για όλη την ατζέντα που θέτει η ίδια. Ο κίνδυνος για τη χώρα μας, η στάση των ΗΠΑ και τα τουρκικά F-16.
Γιατί ενδιαφέρει
Η τρέχουσα περίοδος είναι εξαιρετικά κρίσιμη για τα εθνικά συμφέροντα τις επόμενες δεκαετίες.
Την ώρα που στην ημεδαπή κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση διασταυρώνουν τα ξίφη τους για τη μη ένταξη της τροπολογίας Μενέντεζ –αφορά την αγορά F-16 από την Τουρκία– στο νομοσχέδιο της αμερικανικής Γερουσίας για τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2023, η Αγκυρα επιχειρεί με κάθε τρόπο να σύρει την Αθήνα σε έναν διμερή εφ’ όλης της ύλης διάλογο.
Είναι απολύτως χαρακτηριστική των τουρκικών επιδιώξεων η αναφορά του Τούρκου υπουργού Αμυνας Χουλουσί Ακάρ στη συνάντηση που είχε την Πέμπτη με τον Ελληνα ομόλογό του Νίκο Παναγιωτόπουλο στο περιθώριο της συνόδου των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ.
«Θα πρέπει να είναι ουσιώδες να επιλυθεί το ζήτημα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας χωρίς την ανάγκη παρέμβασης τρίτων. Είναι σημαντικό να συναντηθούν η Τουρκία και η Ελλάδα για να επιλύσουν τα ζητήματα εστιάζοντας σε μια θετική ατζέντα» είπε ο Χ. Ακάρ. Και συνέχισε σημειώνοντας ότι «πρέπει να λύνουμε τα προβλήματά μας μόνοι μας».
Διάλογος ή όχι;
Επί της ουσίας η Αγκυρα, έχοντας φορτώσει την ατζέντα των διεκδικήσεών της με μια σειρά από θέματα, τα περισσότερα εκ των οποίων είναι εκτός κάθε έννοιας διεθνούς δικαίου, έχει κάθε λόγο να αποφεύγει, για παράδειγμα, την προσφυγή στη διεθνή διαιτησία και να επιδιώκει ένα διμερή διάλογο για όλα όσα εκείνη θεωρεί διαφορές.
Το μείζον ερώτημα είναι τι επιδιώκει η Ελλάδα. Διότι μπορεί η κυβέρνηση στην Αθήνα να τάσσεται υπέρ της προσφυγής για τις ελληνοτουρκικές διαφορές (δηλαδή το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα δώδεκα ναυτικά μίλια), αλλά με το πρόσχημα των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας δεν αρνείται τον απευθείας διάλογο.
Προκαλεί για παράδειγμα εντύπωση το γεγονός ότι ο Ελληνας υπουργός Εθνικής Αμυνας έσπευσε να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του, ο οποίος μόλις πριν από δεκαπέντε ημέρες σε συνέντευξή του στη «Hurriyet», ερωτηθείς για τις δηλώσεις του Ν. Παναγιωτόπουλου στο Καστελόριζο, απάντησε επί λέξει πως: «Αν συνεχίσουν με αυτήν τη νοοτροπία (σ.σ.: οι Ελληνες), το να ξέρουν να κολυμπούν θα τους φανεί χρήσιμο»!
Ανάλογα αρνητική εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι ο ίδιος ο Ελληνας πρωθυπουργός έδειξε να είναι ανοιχτός στο ενδεχόμενο συνάντησης με τον Τούρκο πρόεδρο στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στην Πράγα την ώρα που ο Ταγίπ Ερντογάν απειλούσε ότι θα έρθει ξαφνικά ένα βράδυ στα ελληνικά νησιά! Για να εισπράξει φυσικά μια μεγαλοπρεπέστατη πόρτα από τον Τούρκο πρόεδρο.
Οι δηλώσεις αυτές των Τούρκων αξιωματούχων έχουν ξεπεράσει κάθε διπλωματικά ανεκτό όριο και το Μαξίμου (έχοντας θέσει στο περιθώριο τον ΥΠΕΞ Νίκο Δένδια) περιορίζεται να τις επαναλαμβάνει στα διεθνή φόρουμ την ώρα
που εμφανίζεται πρόθυμο να συναντηθεί με την απέναντι πλευρά.
Κολοκυθιά… με τα F-16
Ενδεικτικά της στάσης της Δύσης είναι και τα όσα έγιναν στην Ουάσινγκτον με το πάγιο αίτημα της Τουρκίας για αγορά και αναβάθμιση των F-16.
Η μη ένταξη της τροπολογίας Μενέντεζ (έθετε προϋποθέσεις για την αγορά των F-16 από την πλευρά της Τουρκίας όπως ο σεβασμός του FIR Αθηνών) στο νομοσχέδιο της αμερικανικής Γερουσίας για τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2023, λόγω αδυναμίας επίτευξης ευρείας συναίνεσης, μπορεί να μην είναι το τέλος του δρόμου αλλά είναι σοβαρό πισωγύρισμα για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Η κυβέρνηση έχει προσφέρει γη και ύδωρ στις ΗΠΑ σε σχέση με τη συμφωνία για τις βάσεις, με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και με την αποστολή στρατιωτικού υλικού στην Ουκρανία και δείχνει να ποντάρει εκεί σχεδόν τα πάντα για τη στήριξη των θέσεών της έναντι της Τουρκίας.
Σε κάθε περίπτωση, ξεκαθαρίζοντας τα γκρίζα σημεία της απόφασης της αμερικανικής Γερουσίας, μπορεί ο γερουσιαστής από το Νιου Τζέρσεϊ και καλός φίλος της Ελλάδας Μπομπ Μενέντεζ να διατηρεί το δικαίωμα βέτο στην όποια τελική απόφαση, αλλά ανάλογο δικαίωμα βέτο στο βέτο Μενέντεζ διατηρεί και ο Αμερικανός πρόεδρος, το περίφημο δικαίωμα αρνησικυρίας στους νόμους που ψηφίζει το Κογκρέσο.
Αλλωστε, για να έχει κανείς μια συνολική εικόνα: η υφυπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Σελέστ Γουάλαντερ είχε ξεκαθαρίσει ότι «η Ουάσινγκτον υποστηρίζει πλήρως τα σχέδια εκσυγχρονισμού του στόλου των μαχητικών αεροσκαφών F-16 της Τουρκίας επειδή συνεισφέρουν στην ασφάλεια του ΝΑΤΟ και ως εκ τούτου στην ασφάλεια της Αμερικής».
Ενώ και ο υπουργός Εξωτερικών Αντονι Μπλίνκεν είχε ταχτεί υπέρ της Αγκυρας, εγγράφως μάλιστα, προς το Κογκρέσο, επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, λέγοντας «αν δεν τους πουλήσουμε εμείς, θα τους πουλήσουν άλλοι…».
Δηλώσεις Κοτζιά
Κοντολογίς, η ελληνική διπλωματία γνωρίζει καλά ότι αργά ή γρήγορα οι Τούρκοι θα αγοράσουν νέα F-16 και θα εκσυγχρονίσουν τα παλιά, αναβαθμίζοντας προφανώς και τις απειλές τους προς τη χώρα μας. Από την πλευρά του, ο πρώην ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά εξέφρασε την άποψη ότι η χώρα μας χρησιμοποιεί το διεθνές δίκαιο «αμυντικά» και «δεν χτίζει δικαιώματα», κάτι που κάνουν συστηματικά οι Τούρκοι, που «έχουν περάσει νόμο που επεκτείνουν την έρευνα και διάσωση ως τον 25ο μεσημβρινό, στη μέση του Αιγαίου» χωρίς να αντιδράσει η ελληνική κυβέρνηση!
Με πρόσχημα τους «ανοιχτούς διαύλους» η Αθήνα δεν αρνείται τον απευθείας διάλογο για μια ατζέντα την οποία έχει διαμορφώσει η Αγκυρα και εν μέσω φραστικών επιθέσεων από τα πλέον επίσημα τουρκικά χείλη