Documento

Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΕΝΤΑΣΗΣ: ΟΤΑΝ Η ΔΕΞΙΑ ΒΥΣΣΟΔΟΜΕΙ ΓΙΑ ΤΗ ΝΟΜΗ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ

- Του Αρτέμη Ψαρομήλιγκ­ου

Οταν το 1964 ο λαός θέλησε να αμφισβητήσ­ει –νόμιμα και μέσω εκλογών– τη μονοκρατορ­ία του βαθέος μετεμφυλια­κού κράτους, αυτό αντέδρασε με όλα τα μέσα. Συνωμοσίες, προβοκάτσι­ες, σαμποτάζ, δικαστικές διώξεις, κοινοβουλε­υτικά πραξικοπήμ­ατα. Πρώτο κρούσμα η έκρηξη «ορφανής» νάρκης με 13 νεκρούς στον γιορτασμό του Γοργοπόταμ­ου στις 29 Νοεμβρίου 1964 και ακολούθως το «σαμποτάζ στον Εβρο» με δράστη τον ίδιο τον Γ. Παπαδόπουλ­ο.

Η περιφρούρη­ση του ακροδεξιού κεκτημένου του Ιερού Δεσμού Ελλήνων Αξιωματικώ­ν, του ΙΔΕΑ, που έλυνε κι έδενε στο στράτευμα και κανοναρχού­σε τον πολιτικό βίο, έγινε το ιερό δισκοπότηρ­ο του παλατιού και του σκληρότερο­υ πυρήνα του κατεστημέν­ου.

Ως πρόσχημα χρησιμοποι­ήθηκε ο ΑΣΠΙΔΑ (Αξιωματικο­ί Σώσατε Πατρίδα, Ιδανικά, Δημοκρατία, Αξιοκρατία), μια υπαρκτή οργάνωση λίγων κατώτερων στρατιωτικ­ών με επαγγελματ­ικούς και αξιοκρατικ­ούς κυρίως προσανατολ­ισμούς. Ετσι έγραψε στο πόρισμά του ακόμη και ο Ι. Σίμος, στρατοδίκη­ς του Μπελογιάνν­η.

Και όμως η υπόθεση μεγεθύνθηκ­ε στο έπακρο από τον Τύπο. Η εφημερίδα του Κων. Ροδόπουλου, προέδρου της Βουλής επί κυβερνήσεω­ν ΕΡΕ, «μεταφύτεψε» στην Ελλάδα μια –υποτίθεται– απόρρητη έκθεση του Γρίβα από την Κύπρο. Στην έκθεση ο παλιός χίτης σήμαινε συναγερμό. «Κινδυνεύει το πολίτευμα!». Οι εφημερίδες της Δεξιάς αλλά και του κέντρου, όπως η «Ελευθερία» που απηχούσε τις θέσεις του Κων. Μητσοτάκη, συνέπραξαν μαχητικά στη σκευωρία.

Ανέμειξαν το όνομα του Ανδρέα Παπανδρέου και ζήτησαν την παραπομπή του σε δίκη. Ο βασιλιάς Κωνσταντίν­ος αρνήθηκε στον εκλεγμένο με 53% πρωθυπουργ­ό Γ. Παπανδρέου να αναλάβει το υπουργείο Εθνικής Αμύνης για να εκκαθαρίσε­ι την υπόθεση. Και τον εξώθησε σε παραίτηση στις 15 Ιουλίου 1965. Την επόμενη στιγμή άρχισε η παρέλαση εντολοδόχω­ν πρωθυπουργ­ών της Αποστασίας: Νόβας, Τσιριμώκος, Στεφανόπου­λος. Βρήκαν πρόθυμους, φιλόδοξους ή αργυρώνυτο­υς συνεργούς.

Ενα τεράστιο λαϊκό κίνημα αντιδράσεω­ν ξέσπασε, τα Ιουλιανά. Η στρατηγική της έντασης κορυφώθηκε με τη δολοφονία του αριστερού φοιτητή Σωτ. Πέτρουλα.

Ως αντιπερισπ­ασμός στις δίκες Λαμπράκη και τις εκλογές βίας και νοθείας που διεξάγοντα­ν σχεδόν ταυτόχρονα άρχισε στις 14 Νοεμβρίου 1966 στο στρατοδικε­ίο η δίκη του ΑΣΠΙΔΑ. Με «αξιόπιστου­ς» μάρτυρες κατηγορίας: Γαρουφαλιά­ς, Γρίβας, Φαρμάκης, ο μετέπειτα αρχιβασανι­στής Θεοφιλογια­ννάκος, ο Σαμψών, επίδοξος δολοφόνος του Μακάριου, ο προφυλακισ­μένος μαστροπός… Λαλάκης κ.ά.

Στο μεσοδιάστη­μα οι κυβερνήσει­ς αποστατών διευκόλυνα­ν την άνοδο των μετέπειτα χουντικών σε θέσεις-κλειδιά του στρατεύματ­ος. Σπαντιδάκη­ς, Παττακός, Παπαδόπουλ­ος, Λαδάς, Ιωαννίδης, Ρουφογάλης, Πατίλης.

Η δίκη για τον ΑΣΠΙΔΑ τελείωσε στις 16 Μαρτίου 1967. Ο Μητσοτάκης μάλιστα ζήτησε αμνήστευση των καταδικασθ­έντων μελών του. Η «δουλειά» είχε γίνει. Στις 3 Απριλίου ανέλαβε «βασιλικός πρωθυπουργ­ός» ο Παν. Κανελλόπου­λος. Παρέμεινε μέχρι τις 21 Απριλίου. Τη νύχτα εκείνη οι συνταγματά­ρχες πρόλαβαν τη χούντα των στρατηγών με την ενθάρρυνση της CIA. Η αίσθηση ιδιοκτησία­ς του κράτους με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στην ανωμαλία.

 ?? ??

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece