Η κλιματική κρίση στις πλάτες των γυναικών
Ως αντιπρόεδρος των Γυναικών του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και επικεφαλής της περιοχής της νότιας Ευρώπης αλλά και ως ενεργός πολίτης έχω την υποχρέωση να αναδείξω –μεταξύ των άλλων κρίσιμων ζητημάτων (καταπολέμηση της βίας, ανεργία γυναικών, γυναικοκτονίες, ΜeΤoo)– τα ζητήματα της έμφυλης ανισότητας σε σχέση με το περιβάλλον και τις κλιματικές προκλήσεις.
Αυτήν τη φορά η προτεραιότητά μου ως υποψήφιας για την αντιπροεδρία αφορούσε την κλιματική κρίση και τη δυσανάλογη επίπτωσή της στις γυναίκες και στα κορίτσια: στην προσωπική και οικογενειακή καθημερινότητά αλλά και στην οικονομία, την εργασία, την κατανάλωση και την υγεία τους.
Μόλις λίγες μέρες πριν στην Κρήτη η καταρρακτώδης βροχή προκάλεσε την τραγική απώλεια ζωών και τεράστιες καταστροφές σε περιουσίες αλλά και υποδομές. Σε τέσσερις ώρες έπεσε στη Σητεία βροχή πέντε χρόνων! Λίγο νωρίτερα, τον Ιούλιο, είχαμε ισχυρότατη νεροποντή που έπνιξε τη Σκύρο, καθώς και την περίπτωση της Μάνδρας με δεκάδες νεκρούς. Και δεν είναι μόνο αυτές οι περιπτώσεις.
Οι καταστροφές είναι ανυπολόγιστες και, σε συνδυασμό με την έλλειψη συντονισμού των αρχών, την ανάγκη εκσυγχρονισμού των στρατηγικών πρόληψης και καταστολής αλλά και την ανεπάρκεια των ίδιων των υποδομών μας (οδικό δίκτυο, γέφυρες) να αντέξουν τέτοια ακραία φαινόμενα, οδηγούμαστε σε εφιαλτικές καταστάσεις.
Στην παρουσίασή μου κατά τη διάρκεια των εργασιών του συνεδρίου του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος επικεντρώθηκα στην κλιματική κρίση και την έντονα έμφυλη διάστασή της. Με λίγα λόγια, ούτε η κλιματική αλλαγή ούτε οι επιπτώσεις της είναι «ουδέτερες ως προς το φύλο». Οι γυναίκες και τα κορίτσια βιώνουν περισσότερο επιβαρυντικά και με
διαφορετικό τρόπο την κλιματική κρίση.
Σύμφωνα με έρευνα κατά την περίοδο 1981-2002 σε δείγμα 141 χωρών αναδείχθηκε ότι από φυσικές καταστροφές πεθαίνουν περισσότερες γυναίκες παρά άντρες. Οι γυναίκες δυστυχώς έχουν μέχρι και 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους σε μια φυσική καταστροφή, ενώ οι γυναίκες και τα παιδιά είναι περισσότερο ευάλωτα στις βλαβερές συνέπειες των αερίων από την καύση άνθρακα (π.χ. σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής).
Στον τομέα της εργασίας η κλιματική αλλαγή προκαλεί αρνητικές συνέπειες για τις γυναίκες καθώς δημιουργούνται συνθήκες ευαλωτότητας γι’ αυτές, π.χ. για τις αγρότισσες, καθώς τα φαινόμενα ξηρασίας ή πλημμυρών συνεπάγονται μείωση ή εξάλειψη του εισοδήματός τους για μεγάλες περιόδους, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι γυναίκες είναι κατεξοχήν ανασφάλιστες ή εργάζονται συμπληρωματικά σε οικογενειακές εκτάσεις, χωρίς να δικαιούνται επιδόματα ή ενισχύσεις.
Καθώς η κλιματική αλλαγή συνδέεται με τη φτώχεια, με βάση και την έκθεση της Οργάνωσης Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) με τίτλο «The state of food and agriculture 2016» υπολογίζεται ότι ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν σε κατάσταση φτώχειας θα μπορούσε να αυξηθεί κατά 122 εκατ. εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής αν δεν ληφθούν μέτρα. Οι γυναίκες και σ’ αυτή την περίπτωση παραμένουν περισσότερο ευάλωτες στον συνδυασμό φτώχειας και κλιματικής κρίσης.
Οσο κι αν μας φαίνονται μακρινά αυτά τα φαινόμενα, δεν παρατηρούνται μόνο σε αναπτυσσόμενες χώρες, δηλαδή μακριά από εμάς, αλλά και σε μικρομεσαία και φτωχά νοικοκυριά σε αναπτυγμένες χώρες, σε φτωχές περιφέρειες ή γειτονιές και χωριά.
Για τους παραπάνω λόγους, λαμβάνοντας υπόψη τις σφοδρές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στα κορίτσια και στις γυναίκες, αποφάσισα αυτό να αποτελέσει την προτεραιότητα και το στοίχημα στη νέα μου θητεία.
Οι γυναίκες έχουν μέχρι και 14 φορές περισσότερες πιθανότητες να χάσουν τη ζωή τους σε μια φυσική καταστροφή σε σχέση με τους άντρες