Οι δέκα πληγές της Ευρώπης

Νέο πολιτικό σκηνικό έπειτα από ρωσική εισβολή, πανδημία, ενεργειακή ένδεια και φτώχεια

Εν συντομία

Η κεντρική Ευρώπη κλονίζεται από πολιτικές αναταράξεις καθώς οι απανωτές κρίσεις βάζουν δύσκολα στις κυβερνήσεις.

Γιατί ενδιαφέρει

Η προσπάθεια της Ευρώπης να αλλάξει το ενεργειακό στάτους της μετά την εισβολή της Ρωσίας προκαλεί πολιτικές τριβές.

Πρώτα με την πανδημία και έπειτα με τον πόλεμο στην Ουκρανία, η Ευρώπη έμαθε με τον σκληρό τρόπο ότι η εξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας είναι μια ενεργειακά αλλά και πολιτικά μη βιώσιμη κατάσταση. Σε όλη τη γηραιά ήπειρο η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση μετά την εισβολή της Μόσχας στη γείτονά της έχουν συνθέσει ένα πεδίο από οικονομικές και στρατιωτικές ρητορικές που αλληλοδιαπλέκονται και διαμορφώνουν την πολιτική σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες.

Παραιτήθηκε λόγω αστάθειας

Η Λιζ Τρας πήρε την απόφαση να παραιτηθεί από την αρχηγία του κόμματός της και κατά συνέπεια από την πρωθυπουργία ύστερα από ένα μήνα αστάθειας, την οποία προκάλεσε η ανακοίνωση του μίνι προϋπολογισμού της στις 23 Σεπτεμβρίου. Η λογική που διέτρεχε υπόρρητα το οικονομικό της σχέδιο ήταν ότι πλέον η κυβέρνηση μπορεί να δανειστεί για να χρηματοδοτήσει τα μέτρα που εξήγγειλε, αφού εξωγενείς παράγοντες όπως η ενεργειακή κρίση, ως απόρροια του πολέμου στην Ουκρανία, επιβάλλουν μια τέτοια παρασπονδία. Αυτή η λογική τάραξε τις αγορές, που ξεκίνησαν μια πραγματική καμπάνια πίεσης στα ομόλογα και στη στερλίνα ώστε να επιστρέψει η βρετανική κυβέρνηση σε πιο χρηστά, «ορθόδοξα» οικονομικά μονοπάτια. Αυτό είχε αποτέλεσμα την ανατροπή σχεδόν ολόκληρου του σχεδίου της Τρας, εξωθώντας την σε παραίτηση. Τώρα οι επίδοξοι διάδοχοι –ανάμεσα στους οποίους είναι ο υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ και ο Ρίσι Σουνάκ– καλούνται να διαχειριστούν μια πρωτοφανή πολιτική και οικονομική κρίση, ενώ η αντιπολίτευση κάνει έκκληση να προκηρυχτούν πρόωρες γενικές εκλογές ώστε η επόμενη κυβέρνηση να έχει λαϊκή νομιμοποίηση.

Ξεθωριασμένο… πράσινο

Στη Γερμανία, της οποίας η εξάρτηση από το ρωσικό πετρέλαιο ήταν η μεγαλύτερη στην Ευρώπη, εξετάζουν όχι μόνο την επιστροφή στο κάρβουνο για την παραγωγή ρεύματος αλλά και την επέκταση της λειτουργίας των τριών πυρηνικών σταθμών με απόφαση του καγκελάριου Ολαφ Σολτς. Η κίνηση αυτή έγινε δεκτή με βαριά καρδιά από τους Πράσινους, που καλούνται να κάνουν άλλη μια μεγάλη υποχώρηση μετά την εγκατάλειψη του παραδοσιακού πασιφισμού για την αποστολή όπλων στην Ουκρανία.

Απεργούν για αυξήσεις

Η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός και η σπέκουλα στο χρηματιστήριο εμπορευμάτων έχουν αυξήσει δραματικά το κόστος διαβίωσης στη Γαλλία, στην οποία εδώ και σχεδόν ένα μήνα γίνονται απεργίες στα διυλιστήρια από εργαζόμενους που διεκδικούν αυξήσεις στους μισθούς που ισοφαρίζουν τον πληθωρισμό, αλλά και να διανεμηθούν στους εργαζόμενους μερίδια από τα υπερκέρδη τα οποία απολαμβάνουν οι εταιρείες ενέργειας τη φετινή χρονιά. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες βγήκαν την περασμένη εβδομάδα στους δρόμους για να ενώσουν τη φωνή τους μαζί με των εργαζομένων στα διυλιστήρια, απέναντι σε μια κυβέρνηση με μειωμένη νομιμοποίηση, που ετοιμάζεται να επικαλεστεί άρθρο του συντάγματος (Α 49.3) το οποίο της δίνει τη δυνατότητα να περάσει νομοσχέδια χωρίς την έγκριση της Εθνοσυνέλευσης.

Ιταλικά παρατράγουδα

Στην Ιταλία ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι δεν φημίζεται για τη σταθερότητα του χαρακτήρα του. Τη μια μέρα μπορεί να συμφωνεί με την Τζόρτζια Μελόνι για τα υπουργεία, ενώ την επόμενη μπορεί να τα κάνει θάλασσα λέγοντας ότι αντήλλαξε ευχές με τον Πούτιν. Παρ’ όλα αυτά, οι δυο ηγέτες της Ιταλίας ήρθαν σε συμφωνία την Παρασκευή, κάνοντας τη Μελόνι την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της χώρας.

Η βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας παραιτήθηκε υπό το βάρος της οικονομικής κρίσης που έγινε και πολιτική, ενώ η αντιπολίτευση ζητά πρόωρες εκλογές