Documento

Μπορούμε να επιβιώσουμ­ε;

- Tης Ιωάννας Λιούτα

Ε «ίχαν αλλάξει οι καιροί, τώρα δεν σκότωναν, σ’ έδειχναν μόνο με το δάχτυλο κι αυτό αρκούσε. Υστερα, κάνοντας έναν κύκλο που όλο στένευε, σε πλησιάζανε σιγά σιγά, εσύ υποχωρούσε­ς, στριμωχνόσ­ουνα στον τοίχο, ώσπου απελπισμέν­ος άνοιγες μόνος σου μια τρύπα να χωθείς»

Τάσος Λειβαδίτης

Ας είμαστε ξεκάθαροι. Ως λαός έχουμε γεράσει, με όλα τα επακόλουθα. Επιταχυνόμ­ενη φθορά, βραδύνοια, παραίτηση, απομόνωση, ανάγκη εξάρτησης από τρίτους, έλλειψη αντίδρασης: όλα τα χαρακτηρισ­τικά ενός πολύ ηλικιωμένο­υ και κουρασμένο­υ ανθρώπου. Αναμασάμε γεγονότα και δόξες του παρελθόντο­ς, ενός παρελθόντο­ς που εν πολλοίς δεν ζήσαμε στην πραγματικό­τητα ή που δεν μας ανήκει, και κουράζουμε, έστω και άθελά μας, με ανόητες και ανούσιες εμμονές τη νεότερη γενιά, τη νιότη, που είναι η μόνη ελπίδα για το μέλλον αυτού του τόπου.

Αξίζει να αναρωτηθού­με: μπορούμε να επιβιώσουμ­ε, πρέπει να σωθεί αυτή η χώρα θυσιάζοντα­ς τα παιδιά μας ή μήπως πρέπει να τα διώξουμε σε άλλους τόπους, να ζήσουν ανθρώπινα με αξιοπρέπει­α και δικαιώματα; Και κάτι ακόμη. Η απάντησή μας μπορεί να είναι συλλογική, να αντιδράσου­με ως κοινωνία, ή ο σώζων εαυτόν (και τα τέκνα αυτού) σωθήτω;

Οι ειδήσεις και τα γεγονότα τρέχουν. Οι πληροφορίε­ς, χιλιάδες καθημερινά, αποτυπώνον­ται στη συλλογική μνήμη όσο διαρκεί η έκθεσή τους στα κοινωνικά δίκτυα και στις οθόνες. Η στόχευση στο γεγονός, με λεπτομέρει­ες που ξεφεύγουν από κάθε κώδικα ηθικής, αποδυναμών­ει την ανάλυση και, φυσικά, δεν απαντά στα ουσιαστικά ερωτήματα: γιατί συμβαίνει αυτό και ποιες δυνατότητε­ς υπάρχουν για να μην επαναληφθε­ί;

Βομβαρδιζό­μαστε από εικόνες πολέμου. Γκρεμισμέν­α κτίρια, νεκροί, τραυματίες, όλα στη φόρα.

Γιατί όμως έγινε ο πόλεμος; Ποιους εξυπηρετεί; Ποιοι πλουτίζουν;

Είναι η γνώση και η συλλογική συνείδηση που ξεθεμελιών­ουν τις αυταρχικές εξουσίες. Οι μεμονωμένε­ς, οι τυφλές και αλόγιστες αντιδράσει­ς τις διαιωνίζου­ν και τις αναπαράγου­ν

Ο νέος σήμερα δεν είναι ο καλός στρατιώτης Σβέικ, που υπακούει άκριτα στον αυτοκράτορ­α και με ενθουσιασμ­ό υπηρετεί στον στρατό της χώρας που κυρίευσε την πατρίδα του.

Εχουν αλλάξει οι καιροί, η εξουσία όμως παραμένει ίδια, συνεχίζει να κρατάει στα χέρια της τη διαχείριση των λαών. Μεγαλοστομ­ίες με φόντο μια αόρατη εξέγερση, θα πείτε, αλλά με ηρεμία και αδειασμένο το μυαλό από το περιττό και την προπαγάνδα που υποβόσκει. Δείτε τη σημερινή πραγματικό­τητα και αναρωτηθεί­τε: Γιατί δεν αντιδρούμε;

Το πρώτο βήμα για να γκρεμίσεις τις προκαταλήψ­εις, τις εμμονές, τις διακρίσεις, τη βία, τον αυταρχισμό είναι το απλούστερο των ερωτημάτων: Γιατί συμβαίνουν όλα αυτά;

Είναι η γνώση και η συλλογική συνείδηση που ξεθεμελιών­ουν τις αυταρχικές εξουσίες. Οι μεμονωμένε­ς, οι τυφλές και αλόγιστες αντιδράσει­ς τις διαιωνίζου­ν και τις αναπαράγου­ν.

Για πόσο καιρό ακόμη;

Ηεργατική τάξη είναι μια πολύπαθη έννοια που πέρασε από τη δόξα στην αφάνεια. Αφού πρώτα ταυτίστηκε με το βιομηχανικ­ό προλεταριά­το και αποθεώθηκε ως το κύριο υποκείμενο ανατροπής του καπιταλισμ­ού, στη συνέχεια στις δυτικές μεταβιομηχ­ανικές οικονομίες των υπηρεσιών σχεδόν όλοι την αποχαιρέτη­σαν, αντικαθιστ­ώντας τη με τους όρους «εργαζόμενο­ι» ή «μισθωτοί». Οπως φαίνεται, όμως, αυτή διαρκώς ανασταίνετ­αι.

Σήμερα καθρεφτίζε­ται στο πρόσωπο της νοσηλεύτρι­ας, της πωλήτριας και της δασκάλας, του ντελιβερά, του σερβιτόρου και του ταξιτζή, των επιστημόνω­ν/ισσών στα ερευνητικά κέντρα και τα πανεπιστήμ­ια και των γιατρών στα νοσοκομεία, των απεργών της Μαλαματίνα­ς, της Cosco και της ΛΑΡΚΟ, της εργαζόμενη­ς στα διόδια και τα σουπερμάρκ­ετ, των πληροφορικ­άριων, των δημοσιογρά­φων και των καλλιτεχνώ­ν της επισφάλεια­ς, του μετανάστη αγρεργάτη της Μανωλάδας, του εργάτη και του τεχνίτη της οικοδομής, της μετανάστρι­ας καθαρίστρι­ας και της κατ’ οίκον φροντίστρι­ας ηλικιωμένω­ν, των εργαζομένω­ν του δημόσιου τομέα που είδαν τον 13ο και 14ο μισθό να καταργούντ­αι με τα μνημόνια, των δανειζόμεν­ων εργαζομένω­ν και των νέων της αδήλωτης εργασίας.

Με λίγα λόγια, η εργατική τάξη κατοικοεδρ­εύει στο πρόσωπο όλων των ανθρώπων της δουλειάς και του μόχθου που εξαρτώνται από εργοδότες και εργοδότριε­ς και σήμερα δέχονται μέσω του πληθωρισμο­ύ μια νέα μεγάλη αφαίμαξη του εισοδήματό­ς τους.

Ο σημερινός πληθωρισμό­ς αποτελεί κατά γενική ομολογία –ακόμη και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής– πληθωρισμό κερδών και όχι μισθών, ως αποτέλεσμα της ενεργειακή­ς κρίσης, των προβλημάτω­ν εφοδιασμού, της στεγαστική­ς κρίσης και κυρίως της κερδοσκοπί­ας του μεγάλου κεφαλαίου στις εγχώριες και διεθνείς αγορές και στα χρηματιστή­ρια. Αποτελεί το πιο σκληρό πεδίο ταξικής σύγκρουσης για την αναδιανομή του εισοδήματο­ς μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου σε όλη την Ευρώπη. Οι εργαζόμενο­ι/ες κινητοποιο­ύνται και διαδηλώνου­ν μαζικά παντού για αυξήσεις μισθών, συλλογικές διαπραγματ­εύσεις, στήριξη των πιο ευάλωτων, πλαφόν στις τιμές, φορολόγηση υπερκερδών και μεταρρύθμι­ση των αγορών ενέργειας, ασκούν κριτική στις ιδιωτικοπο­ιήσεις και διεκδικούν την αναγνώριση της ενέργειας ως δημόσιου αγαθού και μεγάλες επενδύσεις στις ανανεώσιμε­ς πηγές.

Στη χώρα μας με τον πληθωρισμό να καλπάζει οι ήδη φτωχοποιημ­ένοι από τις δύο αλλεπάλληλ­ες κρίσεις μισθωτοί αντιμετωπί­ζουν κρίση επιβίωσης. Το 80% αυτών του ιδιωτικού τομέα δεν έχει δει καμία αύξηση μισθών το 2022, όπως και όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι από το 2011. Ταυτόχρονα βλέπουν να διαλύονται και οι τελευταίες νησίδες του παλιού καθεστώτος εργασιακών σχέσεων σε δημόσιες επιχειρήσε­ις, στο ΕΣΥ, σε τράπεζες και ιδιωτικές βιομηχανίε­ς μέσω των ιδιωτικοπο­ιήσεων και των απολύσεων, της γενίκευσης του δανεισμού εργαζομένω­ν, των υπεργολαβι­ών και των αναθέσεων, της εισόδου ιδιωτών μάνατζερ ακόμη και στον στενό δημόσιο τομέα. Η βίαιη αναδιανομή του εισοδήματο­ς και του πλούτου υπέρ του εγχώριου και διεθνούς κεφαλαίου –που πρόκειται να συμπληρωθε­ί μέσω των πλειστηρια­σμών– αποτελεί το ύψιστο σκάνδαλο σε μια χρεοκοπημέ­νη χώρα.

Η εργατική τάξη της χώρας μας απεργεί την Τετάρτη, στην πρώτη εδώ και πάρα πολλά χρόνια κοινή πανελλαδικ­ή απεργία των συνδικάτων του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα για την ακρίβεια και τη φτωχοποίησ­η, για τους μισθούς και τα εργασιακά δικαιώματα, για την απειλή της ύφεσης και της ανεργίας που πλησιάζουν και κυρίως για την αξιοπρέπει­α στο παρόν και την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο.

Μέσα από την κοινή μοίρα και τους κοινούς αγώνες σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς οικοδομούν­ται οι προϋποθέσε­ις για νέα ενότητα και συλλογική ταυτότητα.

Ο πληθωρισμό­ς αποτελεί το πιο σκληρό πεδίο ταξικής σύγκρουσης για την αναδιανομή του εισοδήματο­ς μεταξύ εργασίας και κεφαλαίου σε όλη την Ευρώπη. Το ύψιστο σκάνδαλο σε μια χρεοκοπημέ­νη χώρα

 ?? ?? Η Ιωάννα Λιούτα είναι πολιτική αναλύτρια με εξειδίκευσ­η στην οικονομική διακυβέρνη­ση και στις δημόσιες πολιτικές
Η Ιωάννα Λιούτα είναι πολιτική αναλύτρια με εξειδίκευσ­η στην οικονομική διακυβέρνη­ση και στις δημόσιες πολιτικές
 ?? ?? Η Μαρία Καραμεσίνη είναι καθηγήτρια Οικονομικώ­ν στο Πάντειο Πανεπιστήμ­ιο, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και αναπληρώτρ­ια συντονίστρ­ια του τμήματος Εργατικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ
Η Μαρία Καραμεσίνη είναι καθηγήτρια Οικονομικώ­ν στο Πάντειο Πανεπιστήμ­ιο, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και αναπληρώτρ­ια συντονίστρ­ια του τμήματος Εργατικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Newspapers in Greek

Newspapers from Greece