Η κωμικότητα της απελπισίας
Τα μέλη της θεατρικής ομάδας μιλούν για την παράσταση «Τα δεκανίκια ή πώς ξέμαθα να περπατώ» στο Olvio
Οι Art Vouveau μιλάνε μια διαφορετική γλώσσα με εκφραστικά μέσα τη σωματικότητα, τις φόρμες του φιλμ νουάρ αλλά και της commedia del’arte, τον χορό, τη μάσκα και τη ζωντανή μουσική
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι επιτελούν τομή στη θεατρική σκηνή της Ελλάδας. Μεταφέροντας στη σκηνή την κινηματογραφική φόρμουλα της τέχνης του βωβού κινηματογράφου και προσδίδοντας τον ίδιο ακριβή ρυθμό μέσα από τη γρήγορη εναλλαγή σκηνών, οι Art Vouveau μιλάνε μια διαφορετική γλώσσα με εκφραστικά μέσα τη σωματικότητα, τις φόρμες του φιλμ νουάρ αλλά και της commedia del’arte, τον χορό, τη μάσκα και τη ζωντανή μουσική, συνθέτοντας ένα θέατρο μοναδικό σε σύλληψη και άκρως ερεθιστικό στις αισθήσεις.
Ο Θανάσης Μεγαλόπουλος, ο Φοίβος Συμεωνίδης και η Δανάη Τίκου, οι ιδρυτές της ομάδας, μας μίλησαν μαζί με τον Τάσο Δημητρόπουλο για την παράστασή τους «Τα δεκανίκια ή πώς ξέμαθα να περπατώ» που επαναλαμβάνεται αυτές τις ημέρες στο Olvio.
«Εν αρχή ην ο λόγος». Τι ισχύει στην παράστασή σας και τι θα έπαιρνε τη θέση του λόγου σε αυτήν τη ρήση;
Τάσος Δημητρόπουλος: Στην παράστασή μας και γενικότερα στον κώδικα της ομάδας μας αυτή η κατά Ιωάννη αρχή απουσιάζει. Αν θα μπορούσαμε να ορίσουμε μια κατά Art Vouveau αρχή ύπαρξης του κόσμου μας, θα ήταν η πράξη. Και πράξη είναι άλλοτε μια δράση, μια πρόθεση στο βλέμμα ενός χαρακτήρα, αυτή καθαυτή η κατάθεση της σωματικότητας του χαρακτήρα, μια εντέλει σωματική τάση για κάτι… Κι άλλοτε ένας ξερός ήχος ενός δεκανικιού στο πάτωμα ή η μουσική με ό,τι αυτή μπορεί να φέρει. Να δημιουργήσει την ατμόσφαιρα του κόσμου, να τονίσει και να δώσει χρώμα σε μια δράση, ένα βλέμμα, να επισημάνει την ψυχολογία ενός χαρακτήρα ή σαν ανωτέρα δύναμη να παρασύρει τον κόσμο στον ξέφρενο ρυθμό της. Είναι αξιοσημείωτη η συμβολή του μουσικού της ομάδας μας Γιάννη Σελέκου σε αυτό τον ρόλο. Οπότε αν αυτή η ρήση αναφερόταν στη δημιουργία της παράστασής μας, θα λέγαμε: εν αρχή ην η πράξη και η πράξη ην προς τη μουσική και μουσική ην η πράξη.
Πόσο παραμύθι τελικά είναι η παράστασή σας;
Φοίβος Συμεωνίδης: Η παράστασή μας είναι ένα παραμύθι στον βαθμό που το κατοικούν αρχετυπικοί ήρωες παραμυθιών όπως ο παράλογος βασιλιάς, το φθονερό δεξί χέρι του βασιλιά, ο σοφός ερημίτης κ.ά. Αλλά γίνεται αμέσως ξεκάθαρο ότι αυτό αποτελεί μόνο ένα περίβλημα το οποίο φωτίζει τους πραγματικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας, που είναι οι πολίτες της κοινωνίας του έργου. Κι αυτοί μπορεί να φορούν ρούχα της δεκαετίας του ’30, αλλά δεν παύουν να συνθέτουν το ψηφιδωτό μιας κοινωνίας που θα μπορούσε να είναι η δική μας ή μια οποιαδήποτε άλλη σύγχρονη, προγενέστερη ή και μεταγενέστερη κοινωνία. Οπότε μέσα από το περίβλημα του παραμυθιού η παράστασή μας θίγει διαχρονικά κοινωνικοπολιτικά θέματα που μας αφορούν άμεσα και επιτακτικά σήμερα: την κοινωνική αυτοοργάνωση, την εξουσία και τις δυνάμεις επιβολής/καταστολής της, τη διεκδίκηση των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών.
Πόσο κοντά στην πραγματική ζωή είναι οι ήρωες της παράστασης και οι καταστάσεις που βιώνουν;
Θανάσης Μεγαλόπουλος: Στα «Δεκανίκια» συναντάμε δύο είδη ηρώων: οι πρώτοι, ένα σύνολο χαρακτήρων τύπων (αστοί και εργάτες, ιερείς, μπάτσοι, ερωτευμένοι και αγαπημένοι, καθωσπρέπει και αλήτες, αφελείς και πονηροί, γέροι και νέοι και βασιλιάδες), είναι στερεοτυπικοί ήρωες άμεσα αναγνωρίσιμοι από τις κινηματογραφικές εκδοχές τους στο αμερικανικό βωβό σινεμά του 1920. Οι δεύτεροι είναι οι πολίτες ως σύνολο που αντιδρούν απέναντι στην παράλογη διαταγή του βασιλιά (πολίτες που αντιστέκονται, συμβιβάζονται, υποτάσσονται , αδιαφορούν, εκμεταλλεύονται την κατάσταση προς όφελός τους κ.λπ.), ήρωες σε ρεαλιστική φόρμα άμεσα αναγνωρίσιμοι από την πραγματικότητα γύρω μας. Ενα σύνολο πολιτών που έρχεται αντιμέτωπο με μια παράλογη πραγματικότητα που ανάγεται απόλυτα στο σήμερα. Ζούμε μια εποχή στην οποία το μαύρο γίνεται άσπρο. Καθημερινά η κρατική βία και η αυθαιρεσία παραμένουν ατιμώρητες και ονομάζονται προστασία του πολίτη. Η υποστήριξη και η συγκάλυψη εγκληματιών ονομάζονται σεβασμός στην απόδοση δικαιοσύνης. Η κρατική ανεπάρκεια ατομική ευθύνη και η προπαγάνδα ψύχραιμη ενημέρωση.
Η παράσταση αποτελεί πρότυπο συλλογικότητας και ομαδικής πειθαρχημένης δουλειάς. Εχει ανάγκη η κοινωνία μας από τέτοιες συλλογικότητες την εποχή της εξιδανίκευσης της ατομικότητας και της αριστείας;
Δανάη Τίκου: Σαφέστατα είναι αναγκαίο να υπάρχουν συλλογικότητες και ευτυχώς στο θέατρο υπάρχουν ακόμη αρκετές ομάδες που συνεχίζουν να δημιουργούν σε πείσμα των δύσκολων καιρών. Η συμμετοχή μου στην ομάδα Art Vouveau προέκυψε από την ανάγκη μου να υπάρξω σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου θα μπορούσα να πειραματιστώ ελεύθερα και να εξελιχτώ θεατρικά μαζί με τους συναδέλφους μου. Στη συνέχεια όμως συνειδητοποίησα ότι υπάρχοντας σε μια ομάδα, εκτός από το πρακτικό κομμάτι της συλλογικής δημιουργίας, εξελίσσεσαι και ως άνθρωπος. Μαθαίνεις να διαχειρίζεσαι το εγώ σου, να σέβεσαι τον άλλο, να ακούς, να εμπιστεύεσαι, να υπερασπίζεσαι, να βοηθάς και να ζητάς βοήθεια. Σήμερα, ιδιαίτερα μετά το πανδημικό σοκ και την έκρηξη των κοινωνικών μέσων δικτύωσης, που ο μοναχικός δρόμος φαντάζει μονόδρομος, πρέπει να αναζητήσουμε την επαφή με τους γύρω μας. Μαζί είμαστε πιο δυνατοί.