Η Γάζα το νέο Βιετνάμ για τους Αμερικανούς φοιτητές Μαριάννα Κουτέλα

Κύμα καταλήψεων υπέρ των Παλαιστινίων στα αμερικανικά πανεπιστήμια και άγρια καταστολή από τις αρχές. Κατρακυλάει η δημοτικότητα του Μπάιντεν στους νέους

Εν συντομία

Ο πόλεμος στη Γάζα έχει «μεταφερθεί» στα αμερικανικά πανεπιστήμια, με τις εικόνες να θυμίζουν την καταστολή του αντιπολεμικού κινήματος τη δεκαετία του ’60.

Γιατί ενδιαφέρει

Ο Μπάιντεν ενδέχεται να πληρώσει βαρύ τίμημα στις εκλογές για τη στάση του απέναντι στις φοιτητικές διαμαρτυρίες αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη.

Μέρες του ’60 θυμίζει η καθημερινότητα στις ΗΠΑ μετά τον τεράστιο ξεσηκωμό αλληλεγγύης στους δοκιμαζόμενους Παλαιστίνιους από φοιτητές στα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας. Ο παραλληλισμός ίσως μοιάζει υπερβολικός, αφού τότε οι φοιτητές διαδήλωναν κατά του πολέμου στο Βιετνάμ στον οποίο ενεπλάκησαν άμεσα οι ΗΠΑ, ενώ σήμερα οι Αμερικανοί δεν πολεμούν οι ίδιοι στη Γάζα και η χώρα δεν θρηνεί τα δικά της παιδιά.

Ωστόσο η αδιάκοπη σφαγή του Ισραήλ εις βάρος του παλαιστινιακού

λαού και η στήριξη των ΗΠΑ στο εβραϊκό κράτος, σε έναν πόλεμο που καταγγέλλεται ως γενοκτονικός, έχουν προκαλέσει οργή και αγανάκτηση σε χιλιάδες φοιτητές. Οι διαμαρτυρόμενοι απαιτούν από τα πανεπιστήμια να κόψουν τους οικονομικούς δεσμούς με το Ισραήλ, με κατασκευαστές όπλων κι άλλες εταιρείες που διαπλέκονται με την ισραηλινή κατοχή παλαιστινιακών εδαφών.

Μπορεί οι φιλοπαλαιστινιακές διαδηλώσεις να μην αποτελούν ακριβώς… déjà vu του αντιπολεμικού κινήματος για το Βιετνάμ, όμως κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τα δύο κοινά μεταξύ τους: την πίεση προς την κυβέρνηση και την… εχθρότητα που αντιμετωπίζουν οι διαδηλωτές, ιδιαίτερα οι φοιτητές.

Μαζικές συλλήψεις

Η ατμόσφαιρα ήταν ιδιαίτερα ηλεκτρισμένη την εβδομάδα που πέρασε, με την αστυνομία να εισβάλλει διά της βίας σε πανεπιστημιουπόλεις, προχωρώντας σε μαζικές συλλήψεις φοιτητών και ακτιβιστών. Οι πρυτανικές αρχές φέρονται να γύρισαν την πλάτη στους φοιτητές, με αποκορύφωμα την αντίδραση της πρύτανη του Πανεπιστημίου Κολούμπια Νέματ Μινούς Σαφίκ, η οποία κάλεσε η ίδια την αστυνομία για να διαλύσει τη συγκέντρωση, δίνοντας τελεσίγραφο στους διαδηλωτές. Μάλιστα οι καταληψίες υποστήριξαν ότι η διοίκηση του πανεπιστημίου τούς απείλησε ότι θα ζητήσει παρέμβαση τόσο της Εθνοφρουράς όσο και της αστυνομίας της Νέας Υόρκης αν δεν συμμορφωθούν.

Η αρχή έγινε από τους φοιτητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια στις 17 Απριλίου, όταν οι διαμαρτυρόμενοι που κατέλαβαν τον χώρο και έστησαν σκηνές ήρθαν αντιμέτωποι με την αστυνομική καταστολή. Τα γεγονότα που σημειώθηκαν οδήγησαν μάλιστα τον δημοφιλή καλλιτέχνη Αλκίνοο Ιωαννίδη να ακυρώσει την προγραμματισμένη συναυλία του στο πανεπιστήμιο και να μεταφέρει μεταξύ άλλων σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσα έζησε: «Είδα την πρώτη κατάληψη του campus μετά το 1968 και τη σύλληψη 108 φοιτητών».

Εξαιτίας της έντασης που σημειώθηκε στο Κολούμπια –έχει αναστείλει πλέον τα διά ζώσης μαθήματα– άναψε η σπίθα για νέες εστίες κινητοποιήσεων σε μεγάλα αμερικανικά πανεπιστήμια. Παρόμοιες σκηνές εκτυλίχθηκαν στον χώρο

του Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης στο Μανχάταν, ενώ αστυνομική παρέμβαση πραγματοποιήθηκε και στην πανεπιστημιούπολη του Γέιλ στο Νιου Χέιβεν του Κονέκτικατ, όπου οι αρχές πέρασαν πλαστικές χειροπέδες σε δεκάδες διαδηλωτές κατηγορώντας τους για παραβίαση του χώρου.

Το ντόμινο των καταλήψεων των πανεπιστημιακών χώρων επεκτάθηκε στο ΜΙΤ, το Ταφτς και το Eμερσον στη Μασαχουσέτη, όπως και στο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια και το Πανεπιστήμιο Μίσιγκαν στην ομώνυμη πολιτεία. Σειρά πήραν έπειτα το Πανεπιστήμιο Μπράουν στο Ρόουντ Αϊλαντ, το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Οστιν και εκείνο της Νότιας Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες, ενώ σε πολλά άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα έγιναν επίσης δεκάδες συλλήψεις.

Εκλογική παγίδα

Η στάση του Τζο Μπάιντεν απέναντι στην έκρυθμη κατάσταση στα πανεπιστήμια θα μπορούσε να αποδειχτεί καταστροφική για τον Δημοκρατικό πρόεδρο, αποξενώνοντας τόσο ένα τμήμα της νεολαίας όσο και ένα τμήμα της εβραϊκής ψήφου. Οταν ρωτήθηκε σχετικά από δημοσιογράφους απάντησε ότι καταδικάζει τόσο τις «αντισημιτικές διαδηλώσεις» όσο και «εκείνους που δεν καταλαβαίνουν τι συμβαίνει με τους Παλαιστίνιους». Ασχολήθηκε βέβαια περισσότερο με τον αντισημιτισμό. «Αυτός ο ξεκάθαρος αντισημιτισμός είναι κατακριτέος και επικίνδυνος και δεν έχει απολύτως καμία θέση στα πανεπιστήμια ή οπουδήποτε αλλού στη χώρα μας» τόνισε μεταξύ άλλων.

Οι δηλώσεις του ενόχλησαν ιδιαίτερα τους φοιτητές που οργάνωσαν τη διαμαρτυρία στο Κολούμπια, οι οποίοι με ανακοίνωσή τους απάντησαν στον Αμερικανό πρόεδρο ότι κάποιοι από τους συμμετέχοντες είναι Εβραίοι. Παράλληλα κατήγγειλαν ότι τα μέσα ενημέρωσης έχουν επικεντρωθεί «σε άτομα που εκφράζουν ακραίες θέσεις, τα οποία δεν τους εκπροσωπούν», απορρίπτοντας κατηγορηματικά οποιαδήποτε μορφή μίσους ή μισαλλοδοξίας.

Αρκετές δημοσκοπήσεις δείχνουν πτώση της δημοτικότητας του Μπάιντεν μεταξύ των νέων, τάση που επιβεβαιώνεται και από πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ. Μια από τις βασικές αιτίες φέρεται να είναι η πολιτική του απέναντι στο Ισραήλ και στη Γάζα.

Στην καλύτερη περίπτωση για τον Μπάιντεν οι διαδηλώσεις θα αποσπάσουν την προσοχή του κοινού, ενώ ο Λευκός Οίκος προωθεί τις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση των ομήρων που κρατά η Χαμάς, πιέζοντας παράλληλα, όπως υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, το Ισραήλ να περιορίσει τις επιθέσεις σε βάρος αμάχων.

Στη χειρότερη ενδέχεται να πυροδοτήσουν σκηνές βίας κατά τη διεξαγωγή του Εθνικό Συνεδρίου των Δημοκρατικών στο Σικάγο τον Αύγουστο, φέρνοντας στον νου τις αναταραχές των βίαιων διαδηλώσεων εναντίον του πολέμου του Βιετνάμ κατά τη διάρκεια του συνεδρίου που είχε πραγματοποιηθεί στην ίδια πόλη το 1968.