«Βόμβα» στο τραπέζι και στα... σπίτια μας!
Η μέση ελληνική οικογένεια βρέθηκε με την πλάτη στον τοίχο το 2023 στα τρόφιμα, πριν προλάβει να συνέλθει από την έκρηξη των τιμών των τιμολογίων της ενέργειας το 2022, λόγω των συνεπειών που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Με βάση την εξέλιξη των τιμών τον Δεκέμβριο, τα βασικά προϊόντα του ελληνικού τραπεζιού πόνεσαν πολύ τους καταναλωτές. Για παράδειγμα, το ελαιόλαδο αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 58,5%, αλλά τα πράγματα μάλλον είναι πολύ χειρότερα. Για παράδειγμα, μια οικογένεια που καταναλίσκει 50 κιλά λάδι τον χρόνο, ήθελε πρόπερσι 220-250 ευρώ (με 4,50-5,00 ευρώ το λίτρο) και πέρυσι πλήρωσε 400-500 ευρώ με τιμές 8,0010,00 ευρώ το λίτρο Δηλαδή, μόνο και μόνο από ένα προϊόν, η πρόσθετη επιβάρυνση ανέρχεται σε 180-250 ευρώ.
Από την άλλη πλευρά, τα κρέατα σημείωσαν αύξηση 6,5% πέρυσι, αλλά και εδώ τα πράγματα είναι χειρότερα. Μια οικογένεια που καταναλίσκει 60 κιλά κόκκινο κρέας τον χρόνο (αρνί, προβατίνα, μοσχάρι κλπ.) ήθελε πρόπερσι γύρω στα 500 ευρώ και πέρυσι δαπάνησε πάνω από 700 ευρώ. Στα φρούτα και στα λαχανικά, ο πληθωρισμός αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 15% και 14% αντίστοιχα. Για παράδειγμα, μια οικογένεια που ήθελε 20 ευρώ την εβδομάδα στη λαϊκή ή 80 ευρώ μηνιαίως το 2022, πέρυσι ήθελε πάνω από 25 ευρώ εβδομαδιαίως και πάνω από 100 ευρώ μηνιαίως. Άρα, μόνο και μόνο από το ελαιόλαδο, το κρέας, τα φρούτα και τα λαχανικά, το πρόσθετο κόστος μιας τετραμελούς οικογένειας κατά την περυσινή χρονιά, πλησίαζε τα 700 ευρώ! Από κει και πέρα, το ψωμί και τα δημητριακά σημείωσαν αύξηση κατά 2,6% το 2023, ενώ οι τιμές στον παραγωγό έχουν πέσει στο 50% του 2022! Για παράδειγμα, η τιμή πώλησης του σκληρού σιταριού το 2022 είχε φτάσει στα 0,50 ευρώ το κιλό, ενώ πέρυσι διαμορφώθηκε κατά μέσο όρο στα 0,30 ευρώ το κιλό.
Όσοι βάζουν ψάρια στο τραπέζι τους, θα έπρεπε να δαπανήσουν επιπλέον χρήματα κατά 8,4% πέρυσι, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ωστόσο, η πραγματική αύξηση ξεπερνάει το 15%. Γαλακτοκομικά και αυγά σημείωσαν αύξηση 3,8%, σύμφωνα με τον επίσημο τιμάριθμο, αλλά το ποσοστό σε μικρότερα αστικά κέντρα, εκτιμάται ότι ήταν τουλάχιστον διπλάσιο. Επιπλέον, οι τιμές σε ζάχαρη, σοκολάτες,-γλυκά-παγωτά αυξήθηκαν τουλάχιστον κατά 7,7%, ο καφές, το κακό και το τσάι έγιναν πιο... πικροί κατά 3,7%, το νερό, τα αναψυκτικά και οι χυμοί φρούτων 12,6%, ενώ τα αλκοολούχα ποτά και τα μη σερβιριζόμενα ενισχύθηκαν κατά 5,2%.
Από κει και πέρα, η αύξηση των τιμών των ενοικίων κατά 4%, που καταγράφει η ΕΛΣΤΑΤ, μάλλον ως... ανέκδοτο μπορεί να χαρακτηριστεί, ενώ στα πρόσθετα έξοδα του 2023 αξίζει να καταγραφεί η εντυπωσιακή αύξηση των φαρμακευτικών προϊόντων κατά 11,8%, αλλά και η "φωτιά" που πήραν οι ιατρικές και οδοντιατρικές υπηρεσίες με... επίσημη αύξηση 5,4%, αλλά... ανεπίσημη πάνω από 10%, Όσο για τον χώρο του αυτοκινήτου, η επίσκεψη στο συνεργείο ή ο έλεγχος από ΚΤΕΟ εκτινάχθηκαν το 2023, καθώς οι αυξήσεις στις τιμές "έτρεξαν" με 5,6%, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, αλλά η αίσθηση που υπάρχει στους ιδιοκτήτες ΙΧ είναι ότι οι επιβαρύνσεις σε ανταλλακτικά και κόστος εργασιών ξεπερνά το 15%.
Οι παραπάνω δαπάνες θεωρούνται ανελαστικές, ενώ υπάρχουν και αυτοί που διαθέτουν χρήματα για το... κάτι παραπάνω. Έτσι, τα αεροπορικά εισιτήρια αυξήθηκαν κατά 10,2%, τα εισιτήρια θεάτρου κα κινηματογράφων 10%, το πακέτο των διακοπών 9,3%, τα εστιατόρια-ζαχαροπλαστεία-καφενεία-κυλικεία 5,9%, τα ξενοδοχεία 5,7%, τα ασφάλιστρα υγείας 5,7%, τα είδη αναψυχής-άνθη-κατοικίδια ζώα 4,4%, οι δαπάνες για προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση αυξήθηκαν κατά 4%, για δευτεροβάθμια εκπαίδευση 3,6%, και τριτοβάθμια 2,8%, ενώ οι υπηρεσίες σε κομμωτήρια και καταστήματα προσωπικής φροντίδας αυξήθηκαν κατά 3,1%, τα ασφάλιστρα οχημάτων 2,1% και τα άλλα είδη ατομικής φροντίδας 0,5%.