Τεχνητή νοημοσύνη για τους φτωχούς
Η ΤΝ στο σημερινό κόσμο γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων αποτελεί για την ώρα συγκριτικό πλεονέκτημα, με πολιτιστικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα
Αν παρακολουθήσει κανείς την εξέλιξη του ανθρώπου σε εύρος κάποιων χιλιάδων ετών, θα διαπιστώσει ότι για μια μη εύκολα μετρήσιμη περίοδο, οι πρόοδοι στην τεχνική, τον τρόπο ζωής και τη συλλογική οργάνωση, σημειωνόταν ανά 100.000 με 160.000 χρόνια. Από την ανακάλυψη της γραφής, του παπύρου και αργότερα του χαρτιού και της τυπογραφίας, οι πρόοδοι αυτοί συνεχώς αισθητά μειώνονταν. Σήμερα, αρχίζουμε και κάνουμε λόγο για τριετίες και πενταετίες και ενώ φθάνουμε στο 2030 ίσως να γίνεται λόγος για κάποιες εβδομάδες. Από μόνο του το γεγονός αυτό, λέει πολλά για όσους θέλουν πραγματικά να συμμετέχουν στον πραγματικό κόσμο και όχι σε ουράνιες περιγραφές του.
«Όπου κι αν κοιτάξουμε στις μέρες μας, βρίσκουμε προειδοποιήσεις ότι έρχονται αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης για τις δουλειές μας. Ένώ η Goldman Sachs εκτιμά ότι τα δύο τρίτα όλων των τρεχουσών θέσεων εργασίας στις Ηνωμένες πολιτείες και την Έυρώπη θα μπορούσαν να εκτεθούν σε κάποιο βαθμό αυτοματοποίησης τεχνητής νοημοσύνης» τα επόμενα χρόνια, μια έκθεση από το Pew Research Center τοποθετεί τον αριθμό κοντά στο ένα πέμπτο – με ιδιαίτερη έμφαση σε θέσεις εργασίας που απαιτούν κολεγιακή εκπαίδευση.
Υπάρχει μια ισχυρή συναίνεση ότι οι αλγόριθμοι τεχνητής νοημοσύνης γίνονται ολοένα και πιο ικανοί να εκτελούν περισσότερες εργασίες πολύ καλύτερα από ό,τι μπορούν οι άνθρωποι και ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί επ’ αόριστον. Αν και το μέλλον είναι πάντα αβέβαιο, εισερχόμαστε ξεκάθαρα σε μια νέα φάση της ανθρώπινης ανάπτυξης στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη θα διαδραματίσει όλο και πιο κεντρικό ρόλο στη ζωή, την εργασία και τον κόσμο μας.
Ή αυγή νέας εποχής ΑΊ δεν σημαίνει ότι πλησιάζει το σούρουπο για τους ανθρώπους. Έμείς οι άνθρωποι πάντα εξελισσόμασταν μαζί με τις τεχνολογίες μας και αυτή τη φορά δεν θα αποτελέσει εξαίρεση. Όπως αυτές οι προηγούμενες τεχνολογίες, η τεχνητή νοημοσύνη θα μας αλλάξει. Πολύπλοκες λειτουργίες που κάποτε εκτιμούσαμε ως μοναδικές ανθρώπινες θα εκτελεστούν ξαφνικά καλύτερα από αλγόριθμους ΤΝ. Αυτό θα περιλαμβάνει προγραμματισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών, αποκρυπτογράφηση μοτίβων από τεράστια σύνολα δεδομένων, δημιουργία τέχνης και μια ολόκληρη σειρά άλλων δυνατοτήτων των οποίων την ευαισθησία στην τεχνητή νοημοσύνη μόλις αρχίζουμε να εξερευνούμε και να κατανοούμε. Οι τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης βελτιώνουν την υγεία μας, κάνουν τις οικονομίες μας πιο παραγωγικές και αποτελεσματικές και δυνητικά χτίζουν ένα ασφαλέστερο και πιο βιώσιμο μέλλον για όλους. Σχεδόν όλες οι υπάρχουσες θέσεις εργασίας θα υβριδοποιηθούν. Δεδομένου ότι κάθε εργασία μπορεί να αναλυθεί σε μια λίστα βασικών λειτουργιών, κάθε άτομο και οργανισμός θα πρέπει να εξετάσει αυτές τις εργασίες για να προσδιορίσει ποιες εκτελούνται καλύτερα από τον άνθρωπο, ποια από την τεχνητή νοημοσύνη και ποια από κάποιον συνδυασμό
των δύο. Το κλειδί της επιτυχίας θα είναι να αφήσετε την ΤΝ και τους ανθρώπους να κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν και να καταλάβετε πως η ΤΝ και οι άνθρωποι μπορούν να συνεργαστούν καλύτερα σε οτιδήποτε άλλο. Όσοι βρουν το βέλτιστο μείγμα θα είναι οι πρωταθλητές της νέας οικονομίας.
Το μέλλον δεν ανήκει στην τεχνητή νοημοσύνη, αλλά ούτε και μόνο στους ανθρώπους. Όπως συνέβαινε από την εποχή του λίθου, θα εξελιχθούμε από κοινού με την τεχνολογία μας – απλώς πιο γρήγορα. Όλοι θα πρέπει να προσπαθούν να βρουν πώς να το κάνουν καλύτερα».
Αυτό υποστηρίζει ο Τζέιμι Μέτζλ, πρώην σύμβουλος του Αμερικανού Προέδρου Μπιλ Κλίντον και πρόεδρος της One Shared World. Μέσα από τα λόγια του, όμως, ξεπηδούν νέα προβλήματα προς επίλυση, με ιδιαίτερα σημαντικό αυτό του πως θα αξιοποιηθεί η τεχνητή νοημοσύνη από τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Κυρίως δε, τι θα του επιτρέψει να πετύχει στον υπό διαμόρφωση νέο καταμερισμό της εργασίας.
Μεταξύ των ελίτ στις πλούσιες χώρες, έχει επικρατήσει μια ανησυχία για την τεχνητή νοημοσύνη: οι μηχανές θα πάρουν τις δουλειές μας. Με την εκρηκτική δημοτικότητα του ChatGPT, τα εντυπωσιακά επιτεύγματα chatbot, πολλοί στην Δύση έχουν αρχίσει να φοβούνται ότι δεν είναι μόνο οδηγοί φορτηγών και οι εργάτες συναρμολόγησης που κινδυνεύουν να αντικατασταθούν από ρομπότ, αλλά και οι υψηλά αμειβόμενοι εργαζόμενοι στην ζώνη της γνώσης. Λογιστές, αναλυτές δεδομένων, προγραμματιστές, οικονομικοί σύμβουλοι, δικηγόροι, ακόμη και σεναριογράφοι του Χόλυγουντ – όλοι ανησυχούν τώρα ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα τους
αφήσει άνεργους.
Πλην όμως, όπως εύστοχα υποστηρίζει ο οικονομολόγος και αναπληρωτής καθηγητής Διεθνών Υποθέσεων στο πανεπιστήμιο Κολούμπια, Ντάνιελ Μπιορκενγκρίν,η τεχνητή νοημοσύνη πέρα από το δυτικό κόσμο και μεγάλες ασιατικές δυνάμεις (Κίνα, Ινδία, Βιετνάμ), επιδρά και σε άλλες 100 χώρες, που συγκεντρώνουν κάποια δισεκατομμύρια ανθρώπους. Και στις χώρες αυτές οι επιδράσεις της ΤΝ, θα είναι πολύ διαφορετικές σε σχέση με τον αναπτυγμένο κόσμο.
Οι χώρες με χαμηλότερο εισόδημα απασχολούν πολύ λιγότερους εργαζόμενους γνώσης και μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού τους εργάζεται σε τομείς που δεν είναι τόσο εύκολα αυτοματοποιήσιμοι, ιδίως στην γεωργία. Στις φτωχές χώρες, το μεγάλο ερώτημα δεν είναι το πώς η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει εκατομμύρια εργαζόμενους, αλλά το πώς δισεκατομμύρια άνθρωποι θα χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη. Οι πιο μετασχηματιστικές εφαρμογές στον αναπτυσσόμενο κόσμο δεν θα είναι πιθανότατα εκείνες που θα αντικαταστήσουν τους ανθρώπους, θα είναι εκείνες που θα ανοίξουν νέες δυνατότητες για τους ανθρώπους. Μέχρι στιγμής, σχεδόν όλες οι συζητήσεις για το πώς θα υποστηριχθεί η τεχνητή νοημοσύνη και πώς θα μετριαστούν οι κίνδυνοι της επικεντρώνονται στις πλούσιες χώρες, στις οποίες εδρεύουν οι εταιρείες και τα πανεπιστήμια που εργάζονται πάνω στην τεχνολογία. Αλλά επειδή οι επιπτώσεις της ΤΝ -καλές και κακές - θα εξελιχθούν διαφορετικά στις φτωχές χώρες, οι επενδύσεις και οι κανονισμοί που χρειάζονται αυτές οι χώρες είναι επίσης πιθανό να είναι διαφορετικοί. Φιλόσοφοι, οικονομολόγοι, και τεχνολόγοι έχουν ξοδέψει ατελείωτο μελάνι μελετώντας το μέλλον της τεχνητής νοημοσύνης στον ανεπτυγμένο κόσμο. Τώρα ήρθε η ώρα να σκεφτούμε μια ατζέντα για την τεχνητή νοημοσύνη για όλους τους άλλους.
Και αυτό το μάλλον τεράστιο θέμα, ο δυτικός κόσμος δεν πρέπει να το δει με τα γνωστά κριτήρια του παρελθόντος. Η ΤΝ στο σημερινό κόσμο γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων αποτελεί για την ώρα συγκριτικό πλεονέκτημα. Με πολιτιστικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα.
Είτε αρνητικά είτε θετικά, μεγάλο βάρος για τις επιτεύξεις της δίνεται στην περίπτωση των ανεπτυγμένων χωρών, αλλά υπάρχουν και κάποιοι άλλοι στον κόσμο μας που την έχουν περισσότερο ανάγκη