Γερμανοί και Ελληνες δημοσιογράφοι
Από τον διάλογο ανάμεσα σε γερμανικά και ελληνικά ΜΜΕ, που οργάνωσε η Südosteuropa Gesellschaft στο Μόναχο το Σαββατοκύριακο, ο περιβόητος διευθυντής της Bild Κάι Ντίκμαν προτίμησε τα ελληνικά νησιά. Πιθανόν να έκανε την καλύτερη επιλογή. Γιατί η αξιέπαινη προσπάθεια να αποτραπεί μια περαιτέρω επιβάρυνση των ελληνογερμανικών σχέσεων μέσω της «αλληλοπροσέγγισης των εκπροσώπων των ΜΜΕ στις δύο χώρες» έρχεται μάλλον αργά, η ζημιά έχει ήδη γίνει και το κλίμα έχει διαμορφωθεί.
Η συνάντηση ήταν παρ’ όλα αυτά ωφέλιμη, κυρίως για τους Γερμανούς συναδέλφους, που αποκόμισαν πρόσθετη πληροφόρηση για το τι συμβαίνει στην Ελλάδα. Η ευχάριστη διαπίστωση ήταν ότι η προσέγγιση του «άλλου» έχει διαφοροποιηθεί. Στα περισσότερα ρεπορτάζ τους, οι Γερμανοί δημοσιογράφοι αποφεύγουν τις απλουστευτικές ερμηνείες του πρώτου χρόνου. Διαθέτουν
ΓΝΩΜΗ πλέον πολύ πιο εμπεριστατωμένη εικόνα για την Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι ακόμα και η Bild έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί το πρόγραμμα λιτότητας.
Από την άλλη πλευρά, η αυτοκριτική διάθεση ήταν σαφώς πιο ανεπτυγμένη στους εκπροσώπους των ελληνικών ΜΜΕ απ’ ό,τι στους Γερμανούς συναδέλφους τους. Η αντιγερμανική υστερία μιας μερίδας των ελληνικών ΜΜΕ, τα λάθη και οι παραλείψεις τους στην κάλυψη της κρίσης, η αποτυχία τους να λειτουργήσουν προ κρίσης ως σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης της κοινωνίας αναλύθηκε και εξηγήθηκε σε όλες της τις πτυχές.
Παρά το ότι παραδέχθηκαν υπερβολές, δεν θα έλεγε κανείς ότι οι Γερ- μανοί δημοσιογράφοι ήταν σκληροί με τον εαυτό τους. Για την αρνητική εικόνα της Ελλάδας, αλλά και των άλλων χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, που εξακολουθεί να χαρακτηρίζει το τοπίο των γερμανικών ΜΜΕ, η ύστερη εξήγηση παραμένει: το κοινό τους, δηλαδή ο γερμανικός λαός, είναι εξαιρετικά απρόθυμο να συνεχίσει να επιβαρύνεται με το ρίσκο της οικονομικής βοήθειας προς τις προβληματικές χώρες. Το πώς σκέπτεται ο αναγνώστης δεν μπορεί να παραβλεφθεί.
Η επισήμανση ότι η Γερμανία εκ των πραγμάτων έχει αποκτήσει ηγεμονικό ρόλο στα ευρωπαϊκά πράγματα και ότι οφείλει να ξεκαθαρίσει απέναντι στους εταίρους της τις προθέσεις της προκάλεσε αναστάτωση και αντιδράσεις. Αν κάτι έγινε σαφές στον γράφο- ντα, είναι ότι γερμανικές ελίτ και τα μίντια δεν έχουν τη διάθεση να επωμιστούν την ευθύνη της ηγεμονίας. Την αποφεύγουν επικαλούμενοι τον συντηρητισμό του μέσου Γερμανού, που δεν θέλει «πειράματα» στην ευρωπαϊκή λειτουργία και νέα βάρη.
Αυτή η στάση των γερμανικών ελίτ, πάντως -που δεν αποτελεί έκπληξη για όποιον ήξερε τη Γερμανία πριν από την επανένωση- θέτει τη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης υπό την επικυριαρχία των Stammtische, των τραπεζιών των μόνιμων θαμώνων στα καφενεία της γερμανικής επικράτειας. Και εκεί, τον τόνο δίνουν ο Κάι Ντίκμαν, που πολεμάει να βγάλει την Ελλάδα από το ευρώ ώστε να περηφανεύεται ότι πέτυχε με την Bild κάτι ανάλογο με αυτό που κατάφερε ο Χιρστ με το New York Journal στα τέλη του 19ου αιώνα, και ο Χανς Βέρνερ Ζιν, που με τον τυχοδιωκτικό λαϊκισμό του καλλιεργεί τους χειρότερους ευρωπαϊκούς εφιάλτες στον Γερμανό φορολογούμενο.