Οι δύο κρίσιμες εβδομάδες
Παρά την κατανόηση που δείχνει η Ευρωζώνη για τα πολιτικά προβλήματα της κυβέρνησης και τη διάθεση να τη βοηθήσει να πάει στις ευρωεκλογές σε ένα όσο το δυνατόν ευνοϊκότερο κλίμα, ο νέος γύρος διαπραγματεύσεων με την τρόικα δεν θα είναι εύκολος και όταν επιτευχθεί συμφωνία, η επόμενη δόση των 4,9 δισ. ευρώ θα συνδεθεί και πάλι με προαπαιτούμενα και θα καταβληθεί στο μέτρο και στον βαθμό που αυτά υλοποιούνται, έως τον Μάρτιο. Από την Ευρωζώνη η χώρα μας περιμένει 3,1 δισ. ευρώ και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο 1,8 δισ. ευρώ.
Η τρόικα θα επιστρέψει στην Ελλάδα στις 13 Ιανουαρίου, με στόχο να υπάρξει συμφωνία (staff level agreement) έως τις 27 του μήνα, που συνεδριάζει το Eurogroup. Αν και οι δύο πλευρές θα ήθελαν να είχαν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους, αποφασίστηκε τελικά να μη βρίσκονται τα μέλη της τρόικας στην Αθήνα στις 8 Ιανουαρίου, κατά την πανηγυρική συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων, η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Ζάππειο, με την ευκαιρία ανάληψης της προεδρίας της Ε.Ε. από τη χώρα μας. Η προεδρία είναι άλλωστε ο λόγος που η κυβέρνηση επιθυμεί να κλείσει η συμφωνία και να επικυρωθεί στο πρώτο Eurogroup του έτους. «Αν έχουμε ακόμη ανοικτά θέματα με την τρόικα, δεν θα μπορούμε να σταθούμε ως προεδρεύουσα χώρα πουθενά στην Ευρώπη. Θα το βρίσκουμε συνέχεια μπροστά μας. Θα προσπαθούμε να προωθήσουμε την τραπεζική ενοποίηση και θα πετάγεται κάποιος που διαφωνεί και θα μας λέει για την τρόικα και τις διαπραγματεύσεις. Πρέπει να κλείσουμε οπωσδήποτε», λέει ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας.
Από την άλλη πλευρά, η τρόικα δεν έχει ενιαία προσέγγιση στα ανοικτά μέτωπα, με το ΔΝΤ να εξακολουθεί να τηρεί μια πιο σκληρή στάση, την οποία ερμηνεύουν ως προσπάθεια πίεσης προς την Ευρωζώνη για τολμηρότερες αποφάσεις στο θέμα του χρέους.
Το πρώτο θέμα στο οποίο θα πρέπει να επέλθει συμφωνία είναι το δημοσιονομικό κενό του 2014 - 2015.
Σε ό,τι αφορά το 2014, η τρόικα εκτιμά ότι απαιτούνται μέτρα 1,2 δισ. ευρώ. Τα μισά από αυτά αφορούν το κενό που δημιουργούν η παράταση του μειωμένου ΦΠΑ στην εστίαση και ο Ενιαίος Φόρος στα Ακίνητα. Η μονομερής
Από 13 μέχρι 27 Ιανουαρίου η κυβέρνηση θα πρέπει να κλείσει τις εκκρεμότητες με τους δανειστές.
απόφαση της κυβέρνησης για παράταση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ στην εστίαση έχει προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στους πιστωτές, καθώς θεωρούν ότι η κυβέρνηση επιμένει σε αυτό για πολιτικούς και μόνο λόγους. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, το ΔΝΤ ήθελε να βγάλει ανακοίνωση με την οποία θα εξέφραζε τη δυσαρέσκειά του για την απόφαση της κυβέρνησης και χρειάστηκαν αρκετές τηλεφωνικές επικοινωνίες του κ. Στουρνάρα με τον κ. Πόουλ Τόμσεν για να μεταπειστεί. «Αφού θα σας δώσουμε ισοδύναμα δεν υπάρχει λόγος να δημιουργείτε προβλήματα», ήταν το επιχείρημα της ελληνικής πλευράς. Τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας έχουν παρουσιάσει μέτρα που υπερκαλύπτουν το κενό, αλλά τα περισσό- τερα εξ αυτών είναι προσωρινού χαρακτήρα, δηλαδή έχουν κάποια απόδοση το 2014, αλλά όχι τα επόμενα χρόνια και θα πρέπει να αντικατασταθούν από άλλα. Η τρόικα απορρίπτει προς το παρόν ένα μεγάλο μέρος αυτών και ζητεί ειδικά για τις απώλειες από τον ΦΠΑ στην εστίαση και τον φόρο ακινήτων συγκεκριμένα και μετρήσιμα μόνιμου χαρακτήρα μέτρα στο σκέλος των δαπανών.
Σε ό,τι αφορά το κενό του 2015, το υπουργείο Οικονομικών στο προσχέδιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος 2014- 2017 υπολογίζει ότι υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ και υποστηρίζει ότι το ποσό αυτό μπορεί να καλυφθεί από περικοπές δαπανών και καταργήσεις δημοσίων φορέων. Το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει να προτείνει στην τρόικα να εφαρμοστεί το μοντέλο ΕΑΣ και σε άλλες ΔΕΚΟ. Δηλαδή, να εφαρμοστεί για ένα χρονικό διάστημα ένα σχέδιο εξυγίανσης κι αν αποδειχθεί ότι δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι του, η κυβέρνηση να προχωρά στην εκκαθάρισή τους.
2. Φόροι υπέρ τρίτων. Η τρόικα δίνει ιδιαίτερη σημασία στην κατάργηση ή ένταξη στον προϋπολογισμό των 199 φόρων υπέρ τρίτων που υπάρχουν. Η κυβέρνηση πρότεινε να ενταχθούν στον προϋπολογισμό κάποιοι από αυτούς, οι οποίοι ωστόσο αποφέρουν ελάχιστα έσοδα, μόλις 60 εκατ. ευρώ, προκειμένου να μην ανοίξει νέα μέτωπα. Πολλοί από τους φόρους υπέρ τρίτων, ειδικά αυτοί με τα μεγάλα έσοδα, χρηματοδοτούν ασφαλιστικά Ταμεία. Εάν ενταχθούν στον προϋπολογισμό ή ακόμη χειρότερα καταργηθούν θα προκαλέσουν ισχυρές αντιδράσεις, αφού θα επηρεαστεί η βιωσιμότητα ή η αυτοτέλεια των συγκεκριμένων ασφαλιστικών φορέων. To θέμα των φόρων υπέρ τρίτων εκτιμάται ότι θα είναι ένα από τα προαπαιτούμενα για τις δόσεις.