«Αναποτελεσματική η λιτότητα σε συνθήκες ύφεσης»
Στο συμπέρασμα ότι ένα δρακόντειο πρόγραμμα λιτότητας –σαν αυτό που εφάρμοσε η Ελλάδα την τελευταία 5ετία– είναι αντιπαραγωγικό όταν εφαρμόζεται σε συνθήκες βαθιάς ύφεσης και αυξάνει σημαντικά τη δυναμική του χρέους, καταλήγει η Eurobank σε ειδική μελέτη της. Οι αναλυτές της τράπεζας εξετάζουν τα μέτρα που εφαρμόστηκαν από το 2010 μέχρι και τώρα από την Ελλάδα και διαπιστώνουν ότι μπορεί η χώρα να πέτυχε τη μεγαλύτερη δημοσιονομική προσαρμογή, αλλά το αποτέλεσμα δεν ήταν θετικό για την εξέλιξη του χρέους.
Σύμφωνα με τη Eurobank, η σωρευτική βελτίωση στο πρωτογενές ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης έχει υπερβεί τις 10,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ, την τελευταία 5ετία, ενώ σε κυκλικά διορθωμένους όρους έχει ήδη προσεγγίσει τις 20 ποσοστιαίες μονάδες. «Αναμφισβήτητα, η προσαρμογή αυτή είναι η μεγαλύτερη που έχει επιτελεσθεί σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα από οποιαδήποτε άλλη ανεπτυγμένη οικονομία στη σύγχρονη οικονομική Ιστορία, όπως άλλωστε έχει επανειλημμένως τονιστεί από το ΔΝΤ και άλλους διεθνείς οργανισμούς», υποστηρίζει η τράπεζα. Για να έρθει το αποτέλεσμα αυτό, σύμφωνα με την Eurobank, το μέγεθος των δημοσιονομικών μέτρων που εφαρμόστηκε στο πλαίσιο των δύο διαδοχικών προγραμμάτων διάσωσης ήταν 30 μονάδες του ΑΕΠ περίπου ή άνω των 60 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, το 45% των μέτρων προερχόταν από το σκέλος των εσόδων (αυξήσεις σε άμεσους και έμμεσους φόρους, καθώς και στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης) και το υπόλοιπο από την πλευρά των δαπανών (κυρίως περικοπές σε μισθούς, συντάξεις και στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων).
Ωστόσο, παρά τη βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών, η ιδιαίτερα μεγάλη (και εμπροσθοβαρής) προσαρμογή των τελευταίων ετών συνοδεύτηκε από «δραματική συρρίκνωση του Ακαθάριστου Εγχωρίου Προϊόντος (πλέον των 26 μονάδων) και μεγάλη άνοδο του ποσοστού ανεργίας», όπως επισημαίνει η τράπεζα.
Οι αναλυτές της τράπεζας σημειώνουν ότι «μια λιγότερο εμπροσθοβαρής (και περισσότερο αντικυκλική) δημοσιονομική προσαρμογή που θα εφαρμοζόταν όταν η οικονομία είχε ήδη αρχίσει να ανακάμπτει θα μπορούσε τελικά να επιφέρει τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα (βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών) χωρίς κατ’ ανάγκη να προκαλέσει τόσο σοβαρές απώλειες στην εγχώρια οικονομία».