Eurogroup -ορόσημο για τη χώρα

Στις 9 Μαΐου κρίνεται η συμφωνία με τους θεσμούς ή η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες τον Ιούνιο

Μεταξύ συμφωνίας με τους εταίρους και εκλογών τον Ιούνιο σχοινοβατεί η χώρα, καθώς ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας διαμηνύει ότι δεν πρόκειται να φέρει προς ψήφιση στη Βουλή εφεδρικά μέτρα που θα οδηγούν σε περικοπές μισθών και συντάξεων, προκειμένου να διασφαλιστεί η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος της τάξης του 3,5% το 2018. Το έκτακτο Eurogroup που θα γίνει στις 9 Μαΐου αναδεικνύεται, έτσι, καθοριστικό για τις πολιτικές εξελίξεις. Το Μαξίμου διαμηνύει πως ανάλογα μέτρα είναι αδύνατον να ψηφιστούν από τους βουλευτές των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και πιέζει για επίτευξη συμφωνίας είτε στο επικείμενο Eurogroup είτε, αν αυτό απολήξει σε αδιέξοδο, σε έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, καθώς από τα τέλη Μαΐου η Αθήνα θα βρεθεί αντιμέτωπη με σοβαρό πρόβλημα ρευστότητας. Εναλλακτικά, ως μόνη λύση προ- βάλλεται η διενέργεια εκλογών, με τη 12η Ιουνίου να καταγράφεται ως πιθανή ημερομηνία. Και τούτο διότι ο κ. Τσίπρας απορρίπτει νέο δημοψήφισμα αλλά και λύση σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης, την οποία εξάλλου δεν δέχεται ούτε ο πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης. Σε μια ύστατη προσπάθεια γεφύρωσης των διαφορών, η κυβέρνηση αποδέχεται να συζητήσει τροποποιήσεις επί της πρότασης που έχει κα- ταθέσει για τη θέσπιση μηχανισμού διόρθωσης των αποκλίσεων στον προϋπολογισμό. Ομως, ζητεί να λάβει ανταλλάγματα στο πεδίο του χρέους. Σε περίπτωση αδιεξόδου, τέλος, στο παρασκήνιο συζητείται και σενάριο ανασύνθεσης της κυβερνητικής πλειοψηφίας, ώστε τα επώδυνα μέτρα να υπερψηφιστούν από τουλάχιστον 180 βουλευτές, κάτι το οποίο απορρίπτεται εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ.

Μεταξύ συμφωνίας με τους εταίρους και πρόωρων εκλογών τον Ιούνιο αιωρείται η χώρα μετά το συνεχιζόμενο χάσμα στη διαπραγμάτευση, με επίκεντρο τα εφεδρικά μέτρα για τα οποία πιέζει το ΔΝΤ, ώστε να διασφαλιστεί η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2018.

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είναι κάθετος στην άποψη ότι δεν πρόκειται να συνυπογράψει την ψήφιση συγκεκριμένων –αυτόματων– παρεμβάσεων σε μισθούς και συντάξεις, όχι μόνον επειδή εκτιμά πως η προεξόφληση της αποτυχίας του υφιστάμενου προγράμματος υπονομεύει τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, αλλά και για αμιγώς πολιτικούς λόγους. Η ομάδα των «53» έχει διαμηνύσει ότι δεν πρόκειται να ψηφίσει στη Βουλή εφεδρικά μέτρα και θεωρείται βέβαιον ότι η στάση της θα συμπαρασύρει και ορισμένους τουλά- χιστον βουλευτές της επαρχίας, οπότε η κυβέρνηση θα οδηγηθεί σε πτώση.

Με τα ανωτέρω δεδομένα, η θέση περί μη αποδοχής της πρότασης των εκπροσώπων των δανειστών για αυτόματες περικοπές έχει πλέον καταστεί συλλογική προσέγγιση στον ΣΥΡΙΖΑ, όπως μεταδίδουν υπουργοί της κυβέρνησης που βρίσκονται πολύ κοντά στον πρωθυπουργό, αλλά και όπως αποφασίστηκε ομοφώνως στην Πολιτική Γραμματεία του κόμματος, η οποία πραγματοποιήθηκε την περασμένη Δευτέρα.

Η «άτυπη» διορία που δίδει ο κ. Τσίπρας για να επιτευχθεί συμφωνία στο Eurogroup της 9ης Μαΐου ή αμέσως μετά σε Συνόδο Κορυφής, αν δεν βρεθεί ικανοποιητική λύση σε επίπεδο υπουργών Οικονομικών, δεν είναι τυχαία. Το Μαξίμου γνωρίζει πως από τα τέλη του επόμενου μήνα η χώρα θα αρχίσει να αντιμετωπίζει και πάλι πρόβλημα ταμειακής ρευστότητας και δεν επιθυμεί η τελική φάση της διαπραγμάτευσης να διεξαχθεί υπό την απειλή της χρε- οκοπίας. Παράλληλα, βάζοντας στο «τραπέζι» ως εναλλακτική διέξοδο την προσφυγή σε πρόωρες κάλπες τον Ιούνιο –αναφέρεται ως πιθανή ημερομηνία η 12η του μήνα–, ασκεί πίεση στο Βερολίνο και στις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, στην κατεύθυνση ενός έντιμου συμβιβασμού σε σύντομο χρονικό διάστημα, ώστε να αποφευχθεί το σενάριο η διαπραγμάτευση να συρθεί μέχρι τον Ιούλιο. Και τούτο, καθώς είναι προφανές ότι ουδείς επιθυμεί η Ελλάδα να οδηγηθεί σε νέα εκλογική περιπέτεια, ενώ θα επίκειται το δημοψήφισμα για το Brexit, το προσφυγικό θα βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή και το τοπίο θα είναι πιθανότατα ασαφές και σε άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία.

Η πρόθεση του κ. Τσίπρα να εκκαθαρίσει το τοπίο με συμφωνία ή εκλογές συνδέεται και με το γεγονός ότι απορρίπτει κατηγορηματικά την εκδοχή του δημοψηφίσματος ή άλλες πολιτικές λύσεις που, ενδεχομένως, θα επέτρεπαν την ψήφιση των εφεδρικών μέτρων από άλλη πλειοψηφία προερχόμενη από την παρούσα Βουλή. Η θέση του πρωθυπουργού κατά του σχηματισμού οικουμενικής κυβέρνησης είναι πάγια, ενώ πλέον δεν υφίσταται ως προοπτική για τον πρόσθετο λόγο ότι την απορρίπτει ο πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος φέρεται αποφασισμένος σε περίπτωση αδιεξόδου να επιμείνει μέχρι τέλους για τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών.

Το σενάριο των «180»

Ενα εναλλακτικό σενάριο που, κατά πληροφορίες, συζητήθηκε εντός των τειχών του κυβερνώντος κόμματος, για προσπάθεια διαμόρφωσης ενισχυμένης πλειοψηφίας 180 βουλευτών, απορρίφθηκε για μια σειρά από λόγους:

Πρώτον, εκτιμήθηκε ότι η «ασφάλεια» των βουλευτών πως η συμφωνία θα εγκριθεί από τη Βουλή ενδεχομένως θα ενίσχυε τις φυγόκεντρες τάσεις εντός του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεύτερον, απαραίτητος όρος για την ανασύνθεση της κυβερνητικής πλειοψηφίας είναι η συμμετοχή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, ωστόσο μερίδα βουλευτών της απορρίπτει κατηγορηματικά τη σύμπλευση με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ και στους κόλπους του τελευταίου προεξοφλείται ότι θα εκδηλωθούν ισχυρότατες αντιδράσεις για το πρόσωπο του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου και δευτερευόντως του κ. Ανδρέα Λοβέρδου.

Πάντως, στο Μαξίμου επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία πως η επίτευξη συμφωνίας είναι εφικτή, αν και συνομιλητές του πρωθυπουργού μεταδίδουν πως παρότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε «έχει δεύτερες σκέψεις», ο τρόπος με τον οποίο κινείται το ΔΝΤ ουσιαστικά οδηγεί την Ελλάδα εκτός Ευρωζώνης.

Μάλιστα στην κατεύθυνση της συμφωνίας, η κυβέρνηση φέρεται διατεθειμένη να συζητήσει συμβιβαστικές παρεμβάσεις στην πρόταση που η ίδια έχει καταθέσει, όπως, για παράδειγμα, στην απόφαση για τους κωδικούς του προϋπολογισμού, στους οποίους θα γίνονται παρεμβάσεις σε περίπτωση που δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα, να έχει λόγο και η Κομισιόν ή τα στοιχεία με βάση τα οποία θα ενεργοποιείται ο μηχανισμός διόρθωσης των αποκλίσεων να μην προέρχονται μόνον από τη Εurostat. Ομως, ως αντάλλαγμα η Αθήνα θα επιμείνει σε μια ευνοϊκή ρύθμιση στο ζήτημα του χρέους.

Αν προκύψει πλήρες αδιέξοδο στο επικείμενο Eurogroup, το σενάριο εκλογών για τη 12η Ιουνίου είναι ανοιχτό.