Απέναντι στην ηδονοβλεψία της βαρβαρότητας
Ηβία και η κτηνωδία πάντα υπήρχαν στον ανθρώπινο πολιτισμό. Η επινοητικότητα όσων την ασκούν, στο πέρασμα των αιώνων, στο παζάρι της εξουσίας είναι ανατριχιαστική. Ομως σήμερα είναι η πρώτη φορά στην ανθρώπινη ιστορία που αυτού του είδους η κτηνωδία δημοσιοποιείται σε απίστευτα μεγάλη έκταση και ταχύτητα χάρις στην τηλεόραση και στα ηλεκτρονικά μέσα.
Λίγα δευτερόλεπτα αρκούν ώστε οι αυτόπτες μάρτυρες ενός γεγονότος σαν αυτά που μας συγκλονίζουν τον τελευταίο καιρό, να μεταδώσουν εικόνες και πληροφορίες μέσω Διαδικτύου, ενώ σχεδόν ταυτόχρονα ξεχύνονται στο κυνήγι των γε- γονότων τα κανάλια και τα σάιτ.
Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, η δημόσια βία επιτελούσε κι ένα ρόλο τρομοκρατικού παραδειγματισμού, αλλά η έκταση που έχει λάβει αυτό σήμερα, εγείρει έναν προβληματισμό για τον ρόλο που πρέπει να διαδραματίζουν τα ΜΜΕ. Οι φρικαλεότητες του ISIS, από το Μπατακλάν στο Παρίσι μέχρι το αεροδρόμιο της Κωνσταντινούπολης, τα παράλια της Νίκαιας, πριν από λίγες ημέρες η επίθεση στην εκκλησία Σεντ-Ετιέν-ντι-Ρουβρέ και η σφαγή του ηλικιωμένου ιερέα, αποφασίζονται και εκτελούνται σε μεγάλο βαθμό επειδή θα μεταδοθούν από όλα τα Μέσα. Είναι τραγική ειρωνεία το πώς το διαβόητο Ισλαμικό Κράτος χρησιμοποιεί στα βίντεό του τα στερεότυπα των επικών περιπετειών του Χόλιγουντ.
Πώς μπορούν τα, ηλεκτρονικά κυρίως, ΜΜΕ να αντιμετωπίσουν αυτόν τον κατακλυσμό της βίας που τα εκμεταλλεύεται;
Δεν ζητάει κανείς βεβαίως να αυτολογοκριθούν. Σίγουρα, όμως, είναι απαραίτητη μια θεσμική συζήτηση υπό το φως των νέων δεδομένων. Η ίδια η σοβαρή δημοσιογραφία μπορεί να βρει τον τρόπο να υπηρετεί την υπεύθυνη ενημέρωση αποφεύγοντας την κατάχρηση των εικόνων.
Οταν οι ειδήσεις επαναλαμβάνουν ξανά και ξανά –σε λούπα– το πλάνο της θηριωδίας, ενδίδουμε στην ηδονοβλεψία της βαρβαρότητας. Αντί να συμβάλλουν στην ευαισθητοποίηση του κάθε πολίτη, διευκολύνουν την αναισθητοποίηση του τηλεθεατή.
Είναι λογική και απαραίτητη η προειδοποίηση «Προσοχή σκληρές εικόνες» σε δελτία ειδήσεων, ενημερωτικές εκπομπές και ιστοσελίδες, όμως δυστυχώς υπάρχουν πολλά Μέσα που ποντάρουν ειδικά σε αυτές.
Είναι απαραίτητη μια θεσμική συζήτηση για τα ΜΜΕ υπό το φως των νέων δεδομένων.