Η Αγκυρα για άλλη μια φορά βαδίζει από κρίση σε κρίση
Από μια κρίση σε μια άλλη παρασύρεται η γειτονική Τουρκία, η οποία τρέχει να προλάβει τις εξελίξεις σε πολλά μέτωπα. Στο εσωτερικό πεδίο συνεχίζεται η μεγάλη αναστάτωση που προκάλεσε η αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου. Στη νέα περίοδο, λες και δεν έφτανε η μεγάλη αναταραχή που αφήνει πίσω το πραξικόπημα, η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα κρίση, την επικίνδυνη κορύφωση της έντασης στο πεδίο του κουρδικού ζητήματος. Σαρωτικές εξελίξεις κάνουν αισθητή την παρουσία τους και στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής.
Εναν μήνα μετά το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, οι επιχειρήσεις της κυβέρνησης του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) συνεχίζονται και λαμβάνουν διαστάσεις. Περίπου 50.000 στρατιωτικοί, γραφειοκράτες και ακαδημαϊκοί έχουν απομακρυνθεί από τα καθήκοντά τους. Χιλιάδες άτομα οδηγούνται στις φυλακές. Η κατάσταση στα κρατητήρια είναι τραγική. Εξαιτίας της έλλειψης χώρων κρατήσεων και ανακρίσεων, η κυβέρνηση προχωρεί στην απελευθέρωση χιλιάδων κρατουμένων. Με αυτό τον τρόπο επιχειρεί να δημιουργήσει κατάλληλους χώρους για την φυλάκιση χιλιάδων στρατιωτικών, γραφειοκρατών και πολιτών.
Την ίδια ώρα, συνεχίζονται τα βήματα της κυβέρνησης στο πεδίο της αναδιοργάνωσης του τουρκικού στρατού. Τη στιγμή που γραφόταν το συγκεκριμένο κείμενο, η κυβέρνηση του ΑΚΡ επιχειρούσε να έρθει σε συνεννόηση με το επιτελείο των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, το οποίο τη νύχτα της 15ης Ιουλίου παρέμεινε πιστό στην πολιτική εξουσία της χώρας, για το θέμα της νέας οργάνωσης του τουρκικού στρατού.
Η κυβέρνηση πιέζει τους στρατηγούς ώστε να υπαχθούν τα σώματα του στρατού υπό τον έλεγχο διαφόρων υπουργείων. Επίσης, δεν δέχεται καμία αντίρρηση σχετικά με το κλεί- σιμο των στρατιωτικών σχολείων.
Από την άλλη, οι επιχειρήσεις της κυβέρνησης δεν αφορούν μονάχα τον στρατό και το πεδίο της εσωτερικής διακυβέρνησης, έχουν και οικονομική πτυχή. Οι δυνάμεις και οι άνθρωποι της κυβέρνησης εισβάλλουν στις επιχειρήσεις που διατηρούν σχέσεις με το κίνημα Γκιουλέν. Εκατοντάδες επιχειρηματίες οδηγούνται στα κρατητήρια και κάποιοι στις φυλακές. Σημαντικές επιχειρήσεις του αναδυόμενου τουρκικού κεφαλαίου περνούν στον έλεγχο της κυβέρνησης και των συμμάχων της. Ακόμη, η κυβέρνηση του ΑΚΡ έχει θέσει στο μικροσκόπιό της και τις οικονομικές διασυνδέσεις και συνδιαλλαγές του κινήματος Γκιουλέν στο εξωτερικό.
Επιπροσθέτως, πυρετός και κατάσταση αναβρασμού επικρατεί και στο πεδίο της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής. Η Αγκυρα ετοιμάζεται για την επίσκεψη του αντιπροέδρου των ΗΠΑ. Την ίδια στιγμή, ανταλλάσσει σκληρά μηνύματα με το Βερολίνο και τις δυτικές πρωτεύουσες. Κυβερνητικοί κύκλοι φτάνουν στο σημείο να ισχυριστούν ότι η Δύση χρησιμοποιεί διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις για να πλήξει τα συμφέροντα της Τουρκίας σε διάφορα πεδία.
«Εν μέρει το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου πέτυχε», τονίζει ο έμπειρος Τούρκος αναλυτής Τζελάλ Μπασλανγκίτς, ο οποίος ερμηνεύει τις προαναφερόμενες εξελίξεις από τη δική του σκοπιά. Ο κ. Μπασλανγκίτς, ο οποίος ασκεί κριτική στη διακυβέρνηση του ΑΚΡ σε διάφορα πεδία, υπογραμμίζει ότι τη νύχτα της 15ης Ιουλίου ηττήθηκαν οι πραξικοπηματίες όχι όμως ο απώτερος στόχος τους, δηλαδή ο στόχος της ανασυγκρότησης του τουρκικού πολιτεύματος και κράτους. Εναν μήνα μετά το πραξικόπημα, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η κυβέρνηση του ΑΚΡ επωφελούνται στο έπακρον από τη δυναμική που δημιουργεί η αποτυχημένη απόπειρα, για να επιβάλουν τη δική τους πολιτική ατζέντα και τη δημιουργία ενός νέου πολιτεύματος. «Ζούμε όσα ενδεχο- μένως θα βιώναμε αν είχαν επικρατήσει οι πραξικοπηματίες. Σήμερα αυτό που έχει αλλάξει είναι οι πρωταγωνιστές. Κατά τα άλλα, βιώνουμε ό,τι αντιμετωπίζει μια χώρα σε καθεστώς πραξικοπήματος», τονίζει ο κ. Μπασλανγκίτς.
Τη στιγμή που ολόκληρη η Τουρκία βαδίζει στον δρόμο που χάραξε το πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, στο κουρδικό η ένταση κορυφώνεται σε επικίνδυνα επίπεδα. Πριν από λίγες ημέρες, η ηγεσία της ένοπλης πτέρυγας του κουρδικού αυτονομιστικού κινήματος έστειλε στην Αγκυρα μια σημαντική προειδοποίηση.
Οι ηγέτες της τόνισαν ότι, σε περίπτωση που δεν αναθεωρούσε η κυβέρνηση του ΑΚΡ τη γραμμή της στο Κουρδικό και δεν εξασφάλιζε την ασφάλεια του Αμπντουλάχ Οτσαλάν, η κουρδική πλευρά δεν θα είχε άλλη επιλογή παρά να εντατικοποιήσει και να διαδώσει σε ολόκληρη τη χώρα και στα κέντρα των πόλεών της τις επιθέσεις της.
Η κυβέρνηση του ΑΚΡ επέλεξε να αγνοήσει την παραπάνω προειδοποίηση. Ετσι, η κουρδική πλευρά εξαπέλυσε τις νέες επιθέσεις της. Μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, σημαντικά αστικά κέντρα στο ανατολικό κομμάτι της Τουρκίας τυλίχθηκαν στις φλόγες. Με ισχυρά εκρηκτικά, το κουρδικό κίνημα έπληξε στόχους του στρατού και της αστυνομίας σε μια σειρά κουρδικών και ανατολικών επαρχιών της Τουρκίας.
Οι Τούρκοι αναλυτές, οι οποίοι παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις στο Κουρδικό, προειδοποιούν για τη σημασία της νέας εξέλιξης. Κατά την άποψή τους, οι εξελίξεις στο Κουρδικό είναι πλέον εκτός ελέγχου και απρόβλεπτες. Το μόνο σίγουρο είναι το αιματοκύλισμα, το οποίο παρασύρει μια ολόκληρη χώρα σε νέες περιπέτειες.
Περίπου 50.000 έχουν απομακρυνθεί από τα καθήκοντά τους, ο στρατός αναδιοργανώνεται, ενώ στο Κουρδικό η ένταση κορυφώνεται.