«Ρε συ, ουμπεράς είσαι;»
Ο πόλεμος με τους παραδοσιακούς ταξιτζήδες σε εξέλιξη...
«Φοβάμαι. Σε κάθε κούρσα που παίρνω, έχω το άγχος μη βρεθώ αντιμέτωπος με κάποιον ταξιτζή και χρειαστεί να μαλώσω. Είναι πολύ δύσκολο να δουλεύεις διαρκώς με αυτόν τον φόβο». Ο 30χρονος Γιάννης Κ., όπως και πολλοί άλλοι οδηγοί στους δρόμους της πρωτεύουσας, κάνει διαδρομές ενταγμένος στον στόλο της αμερικανικής εφαρμογής Uber, η οποία από το 2014 δραστηριοποιείται στην ελληνική αγορά.
Στην Αθήνα η Uber αναπτύσσει τρεις διαφορετικές υπηρεσίες: την «τοξική» UberX που απευθύνεται σε οδηγούς, μη επαγγελματίες, με αυτοκίνητο μεσαίου κυβισμού, την UberBlack, που απευθύνεται σε οδηγούς με επαγγελματικό δίπλωμα που διαθέτουν μαύρο αυτοκίνητο (υπηρεσία πολυτελούς μετακίνησης), και την UberTaxi, η οποία απευθύνεται σε επαγγελματίες οδηγούς ταξί που διαθέτουν και αυτοκίνητο ταξί.
Η πρώτη κατηγορία είναι και η πιο «επικίνδυνη» γιατί θίγει ευθέως τα συμφέροντα των παραδοσιακών οδηγών ταξί λαμβάνοντας σοβαρό μερίδιο της αγοράς και, όπως λέει στην «Κ» ο Γιάννης Κ., έχει βρεθεί αντιμέτωπος με οργισμένους «αντίπαλους» οδηγούς ταξί που αντιλήφθηκαν ότι εξυπηρετούσε πελάτη. «Ηταν από τις πιο φρικτές ημέρες της ζωής μου. Συνέβη στο αεροδρόμιο όταν άφησα πελάτη που παρέλαβα από ξενοδοχείο του κέντρου και φτάνοντας στον προορισμό κατέβηκα να τον βοηθήσω με τις βαλίτσες. Οι υποψιασμένοι ταξιτζήδες με πλησίασαν και με ρώτησαν αν είμαι ουμπεράς....τα έχασα, η αμηχανία μου με πρόδωσε και πριν προλάβω να αρθρώσω κάποια δικαιολογία, άρχισαν να μου φωνάζουν και να βρίζουν. Ο κόσμος άρχισε να κοντοστέκεται κοιτάζοντας με περιέργεια. Εκανα το λάθος και απάντησα σε μια βρισιά και τότε αρχίσαμε να σπρωχνόμαστε με τον έναν από τους δύο. Ευτυχώς η ασφάλεια του αεροδρομίου μάς χώρισε πριν γίνει κάτι χειρότερο».
Οπως εξηγεί ο ίδιος, έχει ακούσει αρκετές παρόμοιες ιστορίες από φίλους που κάνουν το ίδιο, αλλά δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τη χρήση της πλατφόρμας, όσο βεβαίως κερδίζει... «Μπήκα στην εταιρεία για να συμπληρώσω το εισό- δημά μου. Ενεργοποιώ την εφαρμογή δύο με τρεις ώρες την ημέρα, συνήθως όταν σχολάω από τη βασική δουλειά». Η Uber παρέχει σειρά κινήτρων σε πελάτες και οδηγούς στην Αθήνα για να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες της. Για παράδειγμα, η πρώτη διαδρομή που κλείνει κάποιος μέσω της εφαρμογής είναι δωρεάν μέχρι 5 ευρώ και έχει έκπτωση 20% για το υπόλοιπο της τιμής. Οι προσφορές αυτές δεν επηρεάζουν το ποσό που πληρώνεται ο οδηγός αφού το καλύπτει η εταιρεία, η οποία ταυτό- χρονα έδωσε και χρηματικό μπόνους στους οδηγούς που συμμετείχαν εξαρχής στην είσοδό της στην αθηναϊκή αγορά. «Οι τουρίστες προτιμούν την Uber γιατί νιώθουν ασφάλεια στη συναλλαγή. Ξέρουν ότι δεν θα τους κλέψει κάποιος επιτήδειος αφού η εφαρμογή εξασφαλίζει συμφωνημένη τιμή για τη διαδρομή πριν από την επιβίβαση».
Παρ’ όλα αυτά η σχέση της Uber με τον νόμο είναι θολή. Το γεγονός ότι δεν υπάρχει νομοθετική ρύθμιση που να διέπει το εν λόγω πλαίσιο λειτουργίας επιτρέπει στην Uber να κρατά αρκετά χαμηλές τιμές, κάτι που στα κανονικά ταξί δεν συμβαίνει. Για παράδειγμα, μια κούρσα αεροδρομίου μπορεί να διαφέρει σημαντικά στο κόστος αφού η Uber χρεώνει μόνο τη διαδρομή χωρίς επιπρόσθετα, ενώ το ταξί «καλείται» να χρεώσει τον πελάτη με επιπλέον «έξτρα» πέραν της ταρίφας.
Οι συνδικαλιστικοί φορείς και οι σύνδεσμοι των οδηγών ταξί στην Αθήνα αντέδρασαν σθεναρά στην άφιξη της καλιφορνέζικης εταιρείας το 2014. «Ο πόλεμος μόλις ξεκίνησε», δήλωνε ο πρόεδρος του Συνδικάτου Αυτοκινητιστών Ταξί Αττικής (ΣΑΤΑ), Θύμιος Λυμπερόπουλος, σε συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος, συμπληρώνοντας ότι οι ταξιτζήδες που θα συνεργάζονται με την Uber στο εξής θα αποτελούν εχθρό του κλάδου. «Είμαστε υποχρεωμένοι να προστατεύσουμε αυτό το επάγγελμα. Οσοι προδίδουν το ταξί σαν Ιούδες “για τριάντα αργύρια” θέλουν κρέμασμα, αλλά στην πλατεία».
Η Uber βρίσκεται στα δικαστήρια με πολλές οργανώσεις ταξί σε πόλεις όπως το Λονδίνο, το Παρίσι και το Βερολίνο, όπου έχουν γίνει και ορισμένες διαδηλώσεις κατά της εταιρείας, ενώ έχουν σημειωθεί και επιθέσεις κατά οδηγών που τη χρησιμοποιούν. Για τον λόγο αυτό, ένα μεγάλο ποσοστό του προϋπολογισμού της εταιρείας πάει στο lobbying προκειμένου να βρίσκει λύσεις στις χώρες όπου δραστηριοποιείται. Η συχνότερη κατηγορία που απευθύνουν οι οδηγοί ταξί στους «παρένθετους» συναδέλφους τους είναι ότι ασκούν αθέμιτο ανταγωνισμό σε οδηγούς που έχουν περάσει ειδική εκπαίδευση και έχουν πληρώσει χιλιάδες ευρώ ώστε να αποκτήσουν την άδεια λειτουργίας.
«Οι τουρίστες προτιμούν την Uber γιατί νιώθουν ασφάλεια στη συναλλαγή. Ξέρουν ότι δεν θα τους κλέψει κάποιος επιτήδειος».