Η επιτυχία των Amazon, eBay και Newegg μείωσε την απασχόληση στις ΗΠΑ

1,2 εκατ. λιγότεροι εργαζόμενοι απασχολούνται σήμερα στο «παραδοσιακό» λιανεμπόριο

Ενα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια στις ΗΠΑ είναι η μείωση της απασχόλησης, δηλαδή του αριθμού των ανθρώπων που είτε έχουν εργασία είτε είναι άνεργοι, αλλά αναζητούν εργασία. Μπορεί η ανεργία στις ΗΠΑ να έχει μειωθεί στο 4,9% από περίπου 10% το 2009, ωστόσο σε κάποιο βαθμό αυτό οφείλεται στη μείωση της απασχόλησης. Η αναλογία των εργαζομένων ως προς το σύνολο του πληθυσμού μειώθηκε πολύ εξαιτίας της κρίσης του 2007-2009 και τον Ιούλιο βρισκόταν στο 59,7%, δηλαδή στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές της δεκαετίας του 1980.

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη του οικονομολόγου Μάικλ Φερόλι της J.P. Morgan, ένας από τους βασικούς λόγους για τη μείωση της απασχόλησης είναι η μεγάλη επιτυχία των ηλεκτρονικών καταστημάτων λιανικής πώλησης, όπως η Amazon, το eBay και το Newegg, όπως μεταδίδει η οικονομική ιστοσελίδα «MarketWatch». Ο Φερόλι υπολογίζεται ότι εξαιτίας της πολύ υψηλής παραγωγικότητας αυτών των ηλεκτρονικών λιανεμπόρων απασχολούνται σήμερα 1,2 εκατ. λιγότεροι εργαζόμενοι στον τομέα του λιανικού εμπορίου απ’ όσους θα εργάζονταν αν δεν υπήρχαν η Amazon και οι μεγάλοι ανταγωνιστές της.

Αναπόφευκτη σύγκριση

Οι πωλήσεις ανά εργαζόμενο στις εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου είναι πάνω από τέσσερις φορές υψηλότερες σε σύγκριση με έναν εργαζόμενο σε παραδοσιακό κατάστημα λιανικού εμπο- ρίου: 1.267 χιλιάδες δολάρια για τους πρώτους έναντι 279 χιλιάδων δολαρίων για τους δεύτερους.

Ο Φερόλι διευκρινίζει ότι αυτό δεν σημαίνει πως οι ιντερνετικές αγορές έχουν καταστρέψει 1,2 εκατ. θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ. Κατά την άποψή του η στροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει αυξήσει τόσο πολύ την παραγωγικότητα, ώστε οι εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να απασχολούν πολύ λιγότερους υπαλλήλους. Για παράδειγμα, η παραγωγικότητα στις εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου είχε αυξηθεί το 2015 κατά 6%, τη στιγμή που η παραγωγικότητα στο σύνολο της αμερικανικής οικονομίας είχε αυξηθεί κατά μόλις 0,8%.

Το ωρομίσθιο

Ενα ποσοστό του κέρδους από την αύξηση της παραγωγικότητας καταλήγει στους ίδιους τους εργαζομένους στα ηλεκτρονικά καταστήματα. Το ωρομίσθιο των υπαλλήλων ιντερνετικών καταστημάτων λιανικής πώλησης ήταν κατά μέσον όρο τον Ιούνιο 27,14 δολάρια, δηλαδή πολύ υψηλότερο από τα 17,92 δολάρια που λάμβανε ως αμοιβή ένας υπάλληλος σε παραδοσιακό κατάστημα λιανικής πώλησης. Δεν είναι νέο φαινόμενο οι τεχνολογικές εξελίξεις να προκαλούν μείωση της απασχόλησης. Το ίδιο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί τις προηγούμενες δεκαετίες και σε άλλους βασικούς τομείς της αμερικανικής (αλλά και της παγκόσμιας) οικονομίας, όπως στον αγροτικό τομέα αλλά και στη βιομηχανία. Σήμερα οι ΗΠΑ παράγουν περισσότερα τρόφιμα και βιομηχανικά προϊόντα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στο παρελθόν, αλλά με πολύ λιγότερους εργάτες. Ενδεικτικό είναι ότι το ποσοστό των Αμερικανών που απασχολούνται το 2016 στον τομέα του λιανικού εμπορίου υποχώρησε στο 11% του εργατικού δυναμικού από 11,6% το 2000, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας.

Οπότε το κρίσιμο ερώτημα είναι πού έχουν πάει όλοι αυτοί οι εργαζόμενοι που θα εργάζονταν στο λιανικό εμπόριο αν δεν είχαν εμφανιστεί τα ηλεκτρονικά καταστήματα λιανικού εμπορίου. Είναι πολύ πιθανό ότι ορισμένοι δεν εργάζονται καθόλου, όπως υποδηλώνουν και τα στοιχεία για τη μείωση της συνολικής απασχόλησης στις ΗΠΑ. Κάποιοι άλλοι είναι πιθανό να βρήκαν εργασία σε άλλους τομείς της αμερικανικής οικονομίας. Θα ήταν λογικό να αναζητήσουν εργασία σε επιχειρήσεις χονδρικού εμπορίου και στις μεταφορές. Ωστόσο η απασχόληση σε αυτούς τους τομείς έχει αυξηθεί μόνο κατά 335.000 θέσεις εργασίας σε σχέση με το επίπεδο πριν από το ξέσπασμα της κρίσης.

Η στροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο έχει αυξήσει σημαντικά την παραγωγικότητα.

Το ποσοστό των Αμερικανών που απασχολούνται το 2016 στον τομέα του λιανικού εμπορίου υποχώρησε στο 11% του εργατικού δυναμικού από 11,6% το 2000, σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού υπουργείου Εργασίας.