Καθυστερήσεις απειλούν την προκαταβολή ΕΣΠΑ
«Στον αέρα» είναι η εκτέλεση του κρατικού προϋπολογισμού, λόγω των καθυστερήσεων στην εκταμίευση των κοινοτικών κονδυλίων για έργα του ΕΣΠΑ, αντιμετωπίζοντας για άλλη μία φορά τον κίνδυνο απώλειας πόρων. Το πρόβλημα είναι διπλό, καθώς δεν περιορίζεται στην ομαλή εκτέλεση του προϋπολογισμού. Επεκτείνεται στην ομαλή εκτέλεση των έργων του ΕΣΠΑ και συνδέεται με την υποχρέωση που έχει η χώρα μας να καλύψει μέχρι το τέλος του 2016 δαπάνες ύψους 1 δισ. ευρώ, όσο δηλαδή ήταν η προκαταβολή που έλαβε η κυβέρνηση στο τέλος του 2015 για το νέο ΕΣΠΑ.
Η αυξημένη κατά 7% προκαταβολή από το νέο ΕΣΠΑ είχε δοθεί ως ταμειακή διευκόλυνση μετά τη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού, προκειμένου η χώρα μας να μπορέσει να πληρώσει τα έργα που είχε «παγώσει» κατά τη διάρκεια της υπερήφανης διαπραγμάτευσης του 2015. H προκαταβολή του 1 δισ. ευρώ δόθηκε με την προϋπόθεση ότι η χώρα μας θα πραγματοποιήσει ισόποσες δαπάνες και θα καταθέσει ανάλογα αιτήματα πληρωμών ύψους 1 δισ. ευρώ έως τα τέλη του 2016. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον σχετικό κανονισμό, η προκαταβολή πρέπει να καλυφθεί ακέραια, που σημαίνει ότι, εάν τα αιτήματα είναι 900 εκατ. ευρώ, το ποσό θα απαιτηθεί να επιστραφεί στο σύνολό του.
Η προθεσμία μετρά πλέον αντίστροφα, χωρίς το υπουργείο Οικονομίας να έχει καταθέσει τα ανάλογα αιτήματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξέλιξη που, εάν δεν ανατραπεί, θέτει σε αμφισβήτηση την ταμειακή διευκόλυνση που λάβαμε πέρυσι, με κίνδυνο την ανάγκη επιστροφής αυτών των κονδυλίων. Αν και το πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε ως χώρα δεν είναι η οριστική απώλεια των χρημάτων, η προοπτική να επιστρέψουμε την ταμειακή διευκόλυνση που μας δόθηκε αποτελεί μια ωρολογιακή βόμβα για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, που η κυβέρνηση έχει κάθε λόγο να θέλει να αποτρέψει.
Τα πρόσφατα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου επιβεβαιώνουν την κακή πορεία του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ( ΠΔΕ), το έλλειμμα του οποίου ανήλθε στο τέλος Αυγούστου στα 880 εκατ. ευρώ. Οπως προκύπτει από τα ίδια στοιχεία, το έλλειμμα οφείλεται στο σκέλος των συγχρηματοδοτούμενων έργων και στην υστέρηση που εμφανίζει η εκταμίευση των κοινοτικών πόρων, δηλαδή των πόρων του ΕΣΠΑ. Από την πλευρά του υπουργείου Οικονομίας, αρμόδια στελέχη εξηγούν ότι μέχρι σήμερα έχουν γίνει δαπάνες ύψους 800 εκατ. ευρώ, οι οποίες, αν και εμφανίζονται στο ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, δηλαδή το ηλεκτρονικό σύστημα που καταγράφει τις πληρωμές των συγχρηματοδοτούμενων από την Ε.Ε. έργων, τα χρήματα αυτά δεν εμφανίζονται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, που καταγράφει με υστέρηση την πληρωμή δαπανών. Πρόκειται κυρίως για δαπάνες έργων phasing, δηλαδή έργων που προέρχονται από το ΕΣΠΑ 2007-2013. Οπως διαβεβαιώνουν, το πρόβλημα θα αντιμετωπιστεί τους προσεχείς μήνες, κλείνοντας σταδιακά το κενό χρηματοδότησης που εμφανίζεται και μεταφέρεται ως έλλειμμα στον κρατικό προϋπολογισμό.