Ρωγμές στην εύθραυστη εκεχειρία ΕΚΤ -Βερολίνου
Ο Μίκαελ Στούμπγκεν, συντηρητικός βουλευτής του γερμανικού κοινοβουλίου, συνομιλούσε πρόσφατα με τον επικεφαλής τοπικής τράπεζας αποταμιεύσεων σχετικά με το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. «Μου έλεγε ότι η αγορά ομολόγων έχει στεγνώσει», θυμάται ο Στούμπγκεν. «Το παρομοίασε με το να πηγαίνεις σε ένα σούπερ μάρκετ και να ανακαλύπτεις ότι έχουν όλα αγοραστεί. Ισως να βρεις ένα παλιό καρότο και μία πατάτα. Πολύ σύντομα θα αρχίσεις να πεθαίνεις της πείνας». Συζητήσεις σαν αυτήν έπεισαν τον κ. Στούμπγκεν, κοινοβουλευτικό εκπρόσωπο των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, ότι η ΕΚΤ το έχει παρακάνει με τις πολιτικές της, ειδικά με την ποσοτική χαλάρωση. Δεν είναι ο μόνος. Ο κ. Στούμπγκεν και οι συνάδελφοί του σκοπεύουν να στείλουν σήμερα ένα μήνυμα στον κ. Ντράγκι όταν αυτός εμφα- νιστεί στο γερμανικό κοινοβούλιο, όπου θα εξηγήσει την πολιτική της κεντρικής τράπεζας και θα απαντήσει σε ερωτήσεις βουλευτών. «Εχει έρθει ο καιρός η ΕΚΤ να αλλάξει πορεία», λέει ο Στούμπγκεν. Την περασμένη άνοιξη η κριτική από τη Γερμανία προς την ΕΚΤ είχε φθάσει στο αποκορύφωμά της όταν ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε κατηγορήσει την πολιτική Ντράγκι για την άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD). Η επίθεση Σόιμπλε ήταν ασυνήθιστη για δύο λόγους: Πρώτον, προερχόταν από τη Γερμανία όπου η ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας θεωρείται επί δεκαετίες ιερό πράγμα. Δεύτερον, ήταν προσωπική επίθεση, ο Σόιμπλε δεν εξέφραζε την αντίθεσή του με την πολιτική της ΕΚΤ, κάτι που κάνει κατά διαστήματα, αλλά είχε στοχεύσει τον Ντράγκι. Ακολούθησε αναταραχή και τελικά οι δύο άντρες είχαν αναγκαστεί να συναντηθούν στην Ουάσιγκτον τον περασμένο Απρίλιο και να συμφωνήσουν σε εύθραυστη εκεχειρία. Διατηρήθηκε σε ισχύ επί πέντε μήνες, αλλά υπάρχουν σημάδια ότι βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Αντί να αλλάξει πορεία, η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει, μέχρι το τέλος του έτους, την παράταση της ποσοτικής χαλάρωσης (QE). Μάλιστα στις αρχές Οκτωβρίου θα μπορούσε να ανακοινώσει ότι διευρύνει και τον κατάλογο με τα ομόλογα που αγοράζει. Η πλέον ακανθώδης αλλαγή θα ήταν αν εγκατέλειπε τον κανόνα να αγοράζει κρατικά ομόλογα με βάση τη συμμετοχή κάθε χώρας στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΚΤ, κανόνας που ουσιαστικά περιορίζει το ύψος των ομολόγων που αγοράζει ανάλογα με το μέγεθος κάθε οικονομίας. «Η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Ντράγκι είναι να πείσει το γερμανικό κοινοβούλιο και τη γερμανική κοινή γνώμη για νέα χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής», λέει ο κ. Μαρσέλ Φράτσερ, πρόεδρος του γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου DIW. Το μήνυμα δεν αναμένεται να γίνει ευνοϊκά δεκτό στο Βερολίνο. Επιπλέον, το πολιτικό τοπίο έχει γίνει πολύ πιο δύσκολο για την ΕΚΤ τους τελευταίους μήνες. Ενώ απομένει ένας χρόνος μέχρι τις επόμενες γενικές εκλογές το AfD έχει αυξήσει τη δημοτικότητα του στο επίπεδο ρεκόρ του 16%, σύμ- φωνα με δημοσκοπήσεις. Ευρισκόμενοι σε άμυνα οι συντηρητικοί της κ. Μέρκελ προσπαθούν απελπισμένα να αλλάξουν το θέμα της συζήτησης από το προσφυγικό. Σε αυτό το περιβάλλον, η ΕΚΤ θα μπορούσε εύκολα να αποτελέσει ιδανικό στόχο. Ο κ. Τόρστεν Φράι από το CDU προβλέπει ότι το θέμα της ποσοτικής χαλάρωσης θα μπορούσε εύκολα να αποτελέσει αντικείμενο αντιπαράθεσης στον προεκλογικό αγώνα. Ο κ. Γιούργκεν Σταρκ, πρώην μέλος της ΕΚΤ που είχε παραιτηθεί το 2011 εξαιτίας της αντίθεσής του με την ακολουθούμενη πολιτική, λέει ότι η αντιπαράθεση θα ενταθεί τους επόμενους μήνες. «Οσο περισσότερο επιμένει η ΕΚΤ στην τρέχουσα πολιτική της, τόσο πιο έντονη θα γίνεται η δημόσια αντίδραση στη Γερμανία», λέει στο Reuters. Σύμφωνα με το πλέον πρόσφατο Ευρωβαρόμετρο, μόλις το 30% των Γερμανών δηλώνει πως εμπιστεύεται την ΕΚΤ.
Η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζει ο Ντράγκι είναι να πείσει τη Γερμανία για νέα χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής.